Paus Johannes Paulus II
Johannes Paulus II | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bisschop van Rome | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
![]() Johannes Paulus II in 1984 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kerk | katholieke kerk | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pausdy begon | 16 oktober 1978 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pausdom eindigde | 2 april 2005 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Voorganger | Johannes Paul I | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Opvolger | Benedict XVI | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bevelen | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bevalling | 1 november 1946 doorAdam Stefan Sapieha | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Toewijding | 28 september 1958 doorEugeniusz Baziak | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Gemaakt van kardinaal | 26 juni 1967 door Paul VI | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rang | Kardinaalpriester (1967–1978) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Persoonlijke gegevens | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Geboren | Karol Józef wojtyła 18 mei 1920 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ging dood | 2 april 2005 (84 jaar) Apostolisch paleis, Vaticaanstad | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Beloning | Katholiek | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Vorige post (s) |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Opleiding | Pontificale Universiteit van Saint Thomas Aquinas (STL, Promotie) Jagiellonian University (Promotie) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Motto | TOTUS TUUS ('Helemaal van jou') | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Handtekening | ![]() | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wapenschild | ![]() | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Heiligheid | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Feestdag | 22 oktober | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Vereerd in | katholieke kerk | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Zalig | 1 mei 2011 St. Peter's Square, Vaticaanstad doorBenedict XVI | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Heilig | 27 april 2014 St. Peter's Square, Vaticaanstad doorFranciscus | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Attributen |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Patronage |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Filosofiecarrière | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Opmerkelijk werk | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tijdperk | 20e-eeuwse filosofie | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Regio | Westerse filosofie | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
School | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Opmerkelijke ideeën | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Beïnvloed | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Oordinatiegeschiedenis | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bron (s):[18][19] |
Pauselijke stijlen van Paus Johannes Paulus II | |
---|---|
![]() | |
Referentiestijl | Zijne Heiligheid |
Gesproken stijl | Uw heiligheid |
Postume stijl | Paus Saint |
Paus Johannes Paulus II (Latijns: Ioannes Paulus II; Italiaans: Giovanni Paolo II; Pools: Jan Paweł II; geboren Karol Józef wojtyła [ˈKarɔl ˈjuzɛv vɔjˈtɨwa];[a] 18 mei 1920 - 2 april 2005) was het hoofd van de katholieke kerk en soeverein van de Vaticaanse stadstaat van 1978 tot zijn dood in 2005, en was later heilig net zo Paus Saint Johannes Paulus II.
Hij werd gekozen paus Door de Tweede pauselijk conclaaf van 1978, die daarna werd geroepen Johannes Paul I, wie was geweest gekozen in augustus slagen Paus Paul VI, stierf na 33 dagen. Kardinaal Wojtyła werd gekozen op de derde dag van het conclaaf en nam de naam van zijn voorganger aan als eerbetoon aan hem.[20] Geboren in Polen, Johannes Paulus II was sindsdien de eerste niet-Italiaanse paus Adrian VI in de 16e eeuw en de op een na langst dienst paus achterna Pius IX in de moderne geschiedenis.
Johannes Paulus II probeerde de betrekkingen van de katholieke kerk met te verbeteren Jodendom, Islam, en de Eastern Orthodox Church. Hij handhaafde de eerdere functies van de kerk over dergelijke zaken als abortus, kunstmatig anticonceptie, de Worden van vrouwen, en een celibataire geestelijkheid, en hoewel hij de hervormingen van de Tweede Vaticaanse raad, hij werd gezien als over het algemeen conservatief in hun interpretatie.[21][22] Hij was een van de meest gereden wereldleiders in de geschiedenis en bezocht 129 landen tijdens zijn pontificaat. Als onderdeel van zijn speciale nadruk op de universele oproep tot heiligheid, hij Beatified 1.344[23] en heilig 483 mensen, meer dan de gecombineerde telling van zijn voorgangers tijdens de voorgaande vijf eeuwen. Tegen de tijd van zijn dood had hij het grootste deel van de College of Cardinals, ingewijd of mede-verdeeld veel van de bisschoppen van de wereld en veel priesters verordend.[24] Hij is ook gecrediteerd voor het helpen Communistische regel zowel in zijn geboorteland Polen als de rest van Europa.[25]
De oorzaak van John Paul II voor heiligverklaring begon een maand na zijn dood met de traditionele wachtperiode van vijf jaar. Op 19 december 2009 werd John Paul II uitgeroepen tot eerbiedwaardig door zijn opvolger, Benedict XVI, en was zalig op 1 mei 2011 (Goddelijke genade zondag) na de Gemeente voor de oorzaken van heiligen schreef één wonder aan zijn voorbede, de genezing van een Franse non genaamd Marie Simon Pierre van ziekte van Parkinson. Een tweede wonder werd goedgekeurd op 2 juli 2013 en bevestigd door paus Franciscus twee dagen later. John Paul II werd op 27 april 2014 heilig verklaard (opnieuw Divine Mercy Sunday), samen met John xxiii.[26] Op 11 september 2014 heeft paus Franciscus deze twee toegevoegd Optionele gedenktekens aan de wereldwijd Algemene Romeinse kalender van heiligen.[27] Het is traditioneel om de feestdagen van Saints te vieren op de verjaardag van hun dood, maar die van Johannes Paulus II (22 oktober) wordt gevierd op de verjaardag van hem pauselijke inhuldiging.[28][29] Postuum is hij door sommige katholieken aangeduid als "Paus St. John Paul The Great", hoewel de titel geen officiële erkenning heeft.[30][31][32][33]
Vroege leven

Karol Józef Wojtyła werd geboren in de Poolse stad van Wadowice.[34][35] Hij was de jongste van drie kinderen die zijn geboren Karol wojtyła (1879–1941), An etnische pool, en Emilia Kaczorowska (1884–1929), die van verre was Litouws erfenis.[36] Emilia, die leraar was, stierf aan een hartaanval en nierfalen in 1929[37] Toen Wojtyła acht jaar oud was.[38] Zijn oudere zus Olga was voor zijn geboorte gestorven, maar hij was dicht bij zijn broer Edmund, bijgenaamd Mundek, die 13 jaar zijn senior was. Edmund's werk als arts leidde uiteindelijk tot zijn dood door roodvonk, een verlies dat Wojtyła diep beïnvloedde.[36][38]
Wojtyła werd een maand na zijn geboorte gedoopt, maakte de zijne Eerste communie op 9 -jarige leeftijd, en was bevestigd Op 18 -jarige leeftijd.[39] Als jongen was Wojtyła atletisch, vaak spelen Amerikaans voetbal net zo doelman.[40] Tijdens zijn jeugd had Wojtyła contact met de grote joodse gemeenschap van Wadowice.[41] Schoolvoetbalwedstrijden werden vaak georganiseerd tussen teams van Joden en katholieken, en Wojtyła speelde vaak aan de Joodse kant.[36][40] "Ik herinner me dat ten minste een derde van mijn klasgenoten op de lagere school in Wadowice Joden waren. Op de middelbare school waren er minder. Met sommige was ik zeer vriendelijke voorwaarden. En wat me opviel om sommigen van hen was hun Poolse patriottisme."[42] Het was rond deze tijd dat de jonge Karol zijn eerste serieuze relatie had met een meisje. Hij werd dicht bij een meisje genaamd Ginka -bier, beschreven als "een joodse schoonheid, met verbazingwekkende ogen en jetzwart haar, slank, een uitstekende actrice."[43]
Halverwege 1938 verlieten Wojtyła en zijn vader Wadowice en verhuisden naar Kraków, waar hij zich inschreef bij de Jagiellonian University. Tijdens het bestuderen van dergelijke onderwerpen als filologie en verschillende talen werkte hij als vrijwillige bibliothecaris en hoewel nodig om deel te nemen aan verplichte militaire training in de Academisch legioen, hij weigerde een wapen af te vuren. Hij trad op met verschillende theatrale groepen en werkte als toneelschrijver.[44] Gedurende deze tijd bloeide zijn talent voor taal en leerde hij maar liefst 15 talen - Pools, Latijns, Italiaans, Engels, Spaans, Portugees, Frans, Duits, Luxemburgs, Nederlanders, Oekraïens, Servo-Kroatisch, Tsjechisch, Slowaaks en Esperanto,[45] Negen daarvan gebruikte hij uitgebreid als paus.
In 1939, na het binnendringen van Polen, de Nazi -Duits Beroepskrachten sloot de universiteit.[34] Verkeerde mannetjes moesten werken, dus van 1940 tot 1944 werkte Wojtyła verschillend als boodschapper voor een restaurant, een handmatige arbeider in een kalksteengroeve en voor de Solvay Chemical Factory, om deportatie naar Duitsland te voorkomen.[35][44] In februari 1940 ontmoette hij elkaar Jan Tyranowski die hem introduceerde aan de Karmeliet spiritualiteit en de 'Levende rozenkrans" jeugd groepen.[46] In datzelfde jaar had hij twee grote ongevallen, met een gebroken schedel nadat hij was geraakt door een tram en het ophouden van verwondingen waardoor hij met de ene schouder hoger was dan de andere en een permanente buk na een vrachtwagen in een steengroeve te raken.[47] Zijn vader, een voormalige Oostenrijks-Hongaarse niet-gevolmachtigde ambtenaar en later officier in de Poolse leger, stierf aan een hartaanval in 1941,[48] Wojtyła verlaten als het enige overlevende lid van de directe familie.[36][37][49] "Ik was niet bij de dood van mijn moeder, ik was niet aan de dood van mijn broer, ik was niet bij de dood van mijn vader," zei hij, nadenkend over deze tijden van zijn leven, bijna veertig jaar later, "op twintig had ik al verloren Alle mensen van wie ik hield. "[49]

Na de dood van zijn vader begon hij serieus na te denken over het priesterschap.[50] In oktober 1942, terwijl de oorlog vervolgde, klopte hij op de deur van de Aartsbisschop's residentie in Kraków en gevraagd om te studeren voor het priesterschap.[50] Kort daarna begon hij cursussen in de clandestien ondergronds seminarie gerund door de Aartsbisschop van Kraków, Kardinaal Adam Stefan Sapieha. Op 29 februari 1944 werd Wojtyła getroffen door een Duitse vrachtwagen. Duits Wehrmacht officieren verzorgde hem en stuurde hem naar een ziekenhuis. Hij bracht daar twee weken door met herstellen van een ernstige hersenschudding en een schouderblessure. Het leek hem dat dit ongeval en zijn overleven een bevestiging van zijn roeping was. Op 6 augustus 1944, een dag bekend als "Black Sunday",[51] de Gestapo Jonge mannen in Kraków afgerond om te beperken de opstand daar, [51] Vergelijkbaar met de recente Opstand in Warschau.[52][53] Wojtyła ontsnapte door zich te verstoppen in de kelder van het huis van zijn oom in Tyniecka Street 10, terwijl de Duitse troepen hierboven zochten.[50][52][53] Meer dan achtduizend mannen en jongens werden die dag meegenomen, terwijl Wojtyła ontsnapte naar de residentie van de aartsbisschop,[50][51][52] waar hij bleef tot na de Duitsers Over hebben.[36][50][52]
In de nacht van 17 januari 1945, De Duitsers ontvluchtten de stad, en de studenten hebben de verwoeste teruggewonnen seminarie. Wojtyła en een andere seminarist meldden zich aan voor de taak om stapels bevroren uitwerpselen uit de toiletten op te ruimen.[54] Wojtyła hielp ook een 14-jarig joods vluchtelingenmeisje genaamd Edith Zierer,[55] die uit een nazi was ontsnapt werkkamp in Częstochowa.[55] Edith was ingestort op een spoorwegplatform, dus Wojtyła droeg haar naar een trein en bleef bij haar tijdens de reis naar Krakau. Ze heeft Wojtyła later gecrediteerd met het redden van haar leven die dag.[56][57][58] B'nai B'rith en andere autoriteiten hebben gezegd dat Wojtyła hielp om vele andere te beschermen Poolse Joden van de nazi's. Tijdens de Nazi -bezetting van Polen, een joodse familie stuurde hun zoon, Stanley Berger, om verborgen te worden door een Heidens Poolse familie. Berger's biologische joodse ouders werden gedood in de Holocaust, en na de nieuwe christelijke ouders van de oorlog vroegen Berger Karol Wojtyła om de jongen te dopen. Wojtyła weigerde en zei dat het kind moest worden opgevoed in het Joodse geloof van zijn biologische ouders en natie, niet als katholiek.[59] Hij deed alles wat hij kon om ervoor te zorgen dat Berger Polen laat worden opgevoed door zijn Joodse familieleden in de Verenigde Staten.[60] In april 2005, kort na de dood van Johannes Paulus II, creëerde de Israëlische regering een commissie ter ere van de erfenis van Johannes Paulus II. Emmanuele Pacifici, een van de eer voorgesteld door een hoofd van de Italië's Joodse gemeenschap, was de medaille van de Rechtvaardig onder de naties.[61] In het laatste boek van Wojtyła, Geheugen en identiteit, hij beschreef de 12 jaar van het nazi -régime als "bestialiteit",[62] citaat uit de Poolse theoloog en filosoof Konstanty Michalski.[63]
Priesterschap

Na zijn studie aan het seminarie in Kraków te hebben beëindigd, was Wojtyła geordend Als priester op Allerheiligen, 1 november 1946,[37] door de aartsbisschop van Kraków, kardinaal Adam Stefan Sapieha.[35][64][65] Sapieha stuurde Wojtyła naar Rome's Pontifical International Athenaeum Angelicum, de toekomst Pontificale Universiteit van Saint Thomas Aquinas, om te studeren onder de Fransen Dominicaans monnik Reginald Garrigou-Lagrange beginnend op 26 november 1946. Hij woonde in de Belgisch Pontifical College Gedurende deze tijd, onder rectorschap van Maximilien de Furstenberg.[66] Wojtyła verdiende een licentie In juli 1947 slaagde hij op 14 juni 1948 zijn doctoraatsexamen af en verdedigde met succes zijn doctoraatsthesis getiteld getiteld Doctrina de fide apud S. ioannem een wieg (De doctrine van geloof in St. John of the Cross) in de filosofie op 19 juni 1948.[67] De Angelicum Behoudt het oorspronkelijke exemplaar van de getypte scriptie van Wojtyła.[68] Onder andere cursussen op de Angelicum, Wojtyła studeerde Hebreeuws met de Nederlandse Dominicaanse Peter G. Duncker, auteur van de Compendium grammaticaae linguae Hebraicae biblicae.[69]

Volgens de medestudent van Wojtyła de toekomstige Oostenrijkse kardinaal Alfons Stickler, in 1947 tijdens zijn verblijf bij de Angelicum, Wojtyła bezocht Padre Pio, die zijn bekentenis hoorde en hem vertelde dat hij op een dag zou stijgen naar "de hoogste post in de kerk".[70] Cardinal Stickler voegde eraan toe dat Wojtyła geloofde dat de profetie werd vervuld toen hij kardinaal werd.[71]
Wojtyła keerde terug naar Polen in de zomer van 1948 voor zijn eerste pastorale Opdracht in het dorp van Niegowić, 24 kilometer (15 mijl) van Krakau, op de Kerk van de veronderstelling. Hij arriveerde in Niegowić tijdens de oogsttijd, waar zijn eerste actie was om de grond te knielen en te kussen.[72] Hij herhaalde dit gebaar, dat hij overnam Jean Marie Baptiste Vianney,[72] Gedurende zijn pausdom.
In maart 1949 werd Wojtyła overgebracht naar de parochie van Saint Florian in Kraków. Hij gaf ethiek les op Jagiellonian University en vervolgens op de Katholieke Universiteit van Lublin. Tijdens het lesgeven verzamelde hij een groep van ongeveer 20 jonge mensen, die zichzelf begonnen te bellen Rodzinka, het "kleine gezin". Ze ontmoetten elkaar voor gebed, filosofische discussie en om de blinden en de zieken te helpen. De groep groeide uiteindelijk tot ongeveer 200 deelnemers, en hun activiteiten breidden zich uit tot jaarlijkse skiën en kajakken Trips.[73]
In 1953 werd Wojtyła's habilitatieverbruik geaccepteerd door de Faculteit der theologie aan de Jagiellonian University. In 1954 verdiende hij een Doctoraat in de heilige theologie,[74] evalueren van de haalbaarheid van een katholieke ethiek op basis van het ethische systeem van de fenomenoloog Max Scheler met een proefschrift getiteld "Herevaluatie van de mogelijkheid om een katholieke ethiek op te richten op het ethische systeem van Max Scheler"[75] (Pools: Ocena możliwości zbudowania etyki chrześcijańskiej przy założeniach systemu Maksa Schelera).[76] Scheler was een Duitse filosoof die een brede oprichtte filosofische stroming Dat benadrukte de studie van bewuste ervaring. De communistische autoriteiten schaften echter de faculteit theologie van de Jagellonian University af, waardoor hij de graad tot 1957 niet kon behalen.[65] Wojtyła ontwikkelde een theologische benadering, genaamd fenomenologisch thomisme, dat combineerde traditionele katholiek Thomisme met de ideeën van personalisme, een filosofische benadering die voortvloeit uit fenomenologie, die populair was bij katholieke intellectuelen in Kraków tijdens de intellectuele ontwikkeling van Wojtyła's. Hij vertaalde Scheler's Formalisme en de ethiek van inhoudelijke waarden.[77] In 1961 bedacht hij "Thomistisch personalisme" om de filosofie van Aquinas te beschrijven.[78]

Tijdens deze periode schreef Wojtyła een reeks artikelen in de katholieke krant van Kraków, Tygodnik Powszechny ("Universeel wekelijks"), omgaan met hedendaagse kerkkwesties.[79] Hij concentreerde zich op het creëren van origineel literair werk Tijdens zijn eerste dozijn jaar als priester. Oorlog, Life Under Communism en zijn pastorale verantwoordelijkheden voedden allemaal zijn poëzie en spelen. Wojtyła publiceerde zijn werk onder twee pseudoniemen -Andrzej Jawień en Stanisław Andrzej Gruda[44][79]- om zijn literaire te onderscheiden van zijn religieuze geschriften (uitgegeven onder zijn eigen naam), en ook zodat zijn literaire werken op hun eigen verdiensten zouden worden beschouwd.[44][79] In 1960 publiceerde Wojtyła het invloedrijke theologische boek Liefde en verantwoordelijkheid, een verdediging van traditionele kerkleer over het huwelijk vanuit een nieuw filosofisch standpunt.[44][80]
Terwijl een priester in Kraków, kwamen groepen studenten regelmatig bij Wojtyła voor wandelen, skiën, fietsen, kamperen en kajakken, vergezeld van gebed, buitenmassa's en theologische discussies. In Polen uit het Stalinistische tijdperk was het niet toegestaan voor priesters om met groepen studenten te reizen. Wojtyła vroeg zijn jongere metgezellen om hem "Wujek" (Pools voor "oom") te noemen om te voorkomen dat buitenstaanders hij een priester was. De bijnaam werd populair bij zijn volgelingen. In 1958, toen Wojtyła werd genoemd hulpbisschop Van Kraków gaven zijn kennissen hun bezorgdheid uit dat dit hem zou veranderen. Wojtyła reageerde op zijn vrienden: "Wujek zal Wujek blijven", en hij bleef een eenvoudig leven leiden, schuwen de attributen die bij zijn positie als bisschop kwamen. Deze geliefde bijnaam bleef zijn hele leven bij Wojtyła en blijft liefdevol gebruikt, met name door de Poolse mensen.[81][82]
Episcopaat en cardinalate
Bel naar het bisschoppelijk

Op 4 juli 1958,[65] Terwijl Wojtyła op een kajakvakantie was in de regio Lakes in Noord -Polen, Paus Pius XII benoemde hem als een hulpbisschop van Krakau. Hij werd bijgevolg opgeroepen naar Warschau om de Primaat van Polen, kardinaal Stefan Wyszyński, die hem op de hoogte bracht van zijn afspraak.[83][84] Wojtyła accepteerde de benoeming als hulpbisschop van Kraków's Aartsbisschop Eugeniusz Baziak, en hij ontving bisschoppelijke toewijding (als titulaire bisschop van Ombi) op 28 september 1958, met Baziak als de belangrijkste bewoner en als co-consecrators bisschop Bolesław Kominek (titulaire bisschop van Sophene en Vågå, hulp van de katholiek Aartsbisdom van Wrocławen Franciszek Jop, Hulpbisschop van Sandomierz (Titulaire bisschop van Daulia. Kominek zou kardinaal worden Aartsbisschop van Wrocław) en JOP was later hulpbisschop van Wrocław en vervolgens bisschop van Opendoe).[65] Op 38 -jarige leeftijd werd Wojtyła de jongste bisschop in Polen.
In 1959 begon Wojtyła een jaarlijkse traditie om een te zeggen Middernachtmis Aan kerstdag in een open veld op Nu huta, het zogenaamde modelwerkers van het model buiten Kraków dat zonder een kerkgebouw was.[85] Baziak stierf in juni 1962 en op 16 juli werd Wojtyła geselecteerd als Predikant (Tijdelijke beheerder) van het aartsbisdom tot een aartsbisschop kan worden benoemd.[34][35]
Deelname aan Vaticaan II en de daaropvolgende gebeurtenissen
Vanaf oktober 1962 nam Wojtyła deel aan de Tweede Vaticaanse raad (1962–1965),[34][65] waar hij bijdragen heeft geleverd aan twee van de meest historische en invloedrijke producten, de Besluit over religieuze vrijheid (in Latijns, Dignitatis Humanae) en de Pastorale grondwet over de kerk in de moderne wereld (Gaudium et spes).[65] Wojtyła en de Poolse bisschoppen hebben een concept -tekst bijgedragen aan de raad voor Gaudium et spes. Volgens de Jezuïet historicus John W. O'Malley, de concept -tekst Gaudium et spes Dat Wojtyła en de Poolse delegatie stuurden "hadden enige invloed op de versie die die zomer naar de raadsvaders werd gestuurd, maar niet werd geaccepteerd als de basistekst".[86] Volgens John F. Crosby, als paus, gebruikte Johannes Paulus II de woorden van Gaudium et spes Later om zijn eigen opvattingen te introduceren over de aard van de menselijke persoon in relatie tot God: de mens is "het enige schepsel op aarde dat God in godsnaam heeft gewild", maar de mens "kan zijn ware zelf alleen maar ontdekken in een oprecht geven van hemzelf".[87]
Hij nam ook deel aan de assemblages van de Synode van bisschoppen.[34][35] Op 13 januari 1964, Paus Paul VI benoemde hem aartsbisschop van Krakau.[88] Op 26 juni 1967 kondigde Paul VI de promotie van Wojtyła's aan tot de College of Cardinals.[65][88] Wojtyła werd genoemd Kardinaalpriester van de titulus van San Cesareo in Palatio.
In 1967 was hij behulpzaam bij het formuleren van de encycliek Humanae Vitae, die met dezelfde problemen te maken hebben gehad die verbieden abortus en kunstmatige anticonceptie.[65][89][90]
Volgens een hedendaagse getuige was Wojtyła tegen de verdeling van een brief rond Kraków in 1970, waarin werd verklaard dat het Poolse Episcopate zich voorbereidde op de 50e verjaardag van de Poolse - Sovjetoorlog.
In 1973 ontmoette Wojtyła filosoof Anna-Teresa Tymieniecka, de vrouw van Hendrik S. Houthakker, hoogleraar economie aan Stanford universiteit en Harvard universiteiten lid van president Nixon's Raad van Economische adviseurs[91][92][93] Tymieniecka werkte samen met wojtyła aan een aantal projecten, waaronder een Engelse vertaling van het boek van Wojtyła Osoba i czyn (Persoon en handeling). Persoon en handeling, een van de belangrijkste literaire werken van John Paul II, werd aanvankelijk in het Pools geschreven.[92] Tymieniecka produceerde de Engelstalige versie.[92] Ze kwamen door de jaren heen overeen en groeiden tot goede vrienden.[92][94] Toen Wojtyła in de zomer van 1976 New England bezocht, plaatste Tymieniecka hem als gast in haar ouderlijk huis.[92][94] Wojtyła genoot van zijn vakantie in Pomfret, Vermont Kajakken en genieten van het buitenleven, zoals hij had gedaan in zijn geliefde Polen.[92][84]
In 1974-1975 diende Wojtyła Paus Paul VI als adviseur van de Pontificale raad voor de leken, als opnamecretaris voor de Synode van 1974 over evangelisatie en door uitgebreid deel te nemen aan het originele opstellen van 1975 Apostolische aansporing, Evangelii nuntiandi.[95]
Pausdom
Verkiezing

In augustus 1978, na de dood van paus Paulus VI, stemde Wojtyła in de pauselijk conclaaf, die gekozen zijn Johannes Paul I. John Paul I stierf na slechts 33 dagen als paus, waardoor een ander conclaaf werd geactiveerd.[35][65][96]
Het tweede conclaaf van 1978 begon op 14 oktober, tien dagen na de begrafenis. Het was verdeeld tussen twee sterke Kandidaten voor het pausdom: Kardinaal Giuseppe Siri, de conservatief Aartsbisschop van Genua, en de liberale Aartsbisschop van Florence, Kardinaal Giovanni Benelli, een goede vriend van Johannes Paul I.[97]

Aanhangers van Benelli waren ervan overtuigd dat hij zou worden gekozen, en in het begin stembiljet, Benelli kwam binnen negen stemmen van succes.[97] Beide mannen hadden echter voldoende oppositie om geen van beide waarschijnlijk te overwinnen. Giovanni Colombo, de aartsbisschop van Milaan, werd beschouwd als een compromiskandidaat onder de Italiaanse kardinaal-electors, maar toen hij stemmen begon te ontvangen, kondigde hij aan dat hij, indien gekozen, zou weigeren het pausdom te accepteren.[98] Kardinaal Franz König, Aartsbisschop van Wenen, stelde Wojtyła voor als een andere compromiskandidaat voor zijn mede -kiezers.[97] Wojtyła won op de achtste stembiljet op de derde dag (16 oktober) - COUNDAAL de dag dat de Amerikaanse evangelische prediker Billy Graham had zojuist een bedevaart van 10 dagen naar Polen gesloten-met, volgens de Italiaanse pers, 99 stemmen van de 111 deelnemende kiezers.
Onder die kardinalen die zich achter Wojtyła verzamelden, waren aanhangers van Giuseppe Siri, Stefan Wyszyński, de meeste Amerikaanse kardinalen (geleid door John Krol), en andere gematigd kardinalen. Hij aanvaardde zijn verkiezing met de woorden: "Met gehoorzaamheid in geloof aan Christus, mijn Heer, en met vertrouwen in de Moeder van Christus en de kerk, ondanks grote moeilijkheden, accepteer ik".[99][100] De paus, ter ere van zijn directe voorganger, nam toen de Regnale naam van Johannes Paulus II,[65][97] Ook ter ere van wijlen paus Paulus VI, en de traditionele witte rook heeft de menigte meegeleverd St. Peter's Square dat een paus was gekozen. Er waren geruchten geweest dat de nieuwe paus bekend wilde worden Paus Stanislaus ter ere van de Poolse heilige van de naam, maar was overtuigd door de kardinalen dat het geen Romeinse naam was.[96] Toen de nieuwe paus op het balkon verscheen, brak hij de traditie door de verzamelde menigte toe te spreken:[99]
Beste broers en zussen, we zijn bedroefd over de dood van onze geliefde paus Johannes Paulus I, en dus hebben de kardinalen opgeroepen tot een nieuwe bisschop van Rome. Ze riepen hem uit een verre land - far en toch altijd dichtbij vanwege onze gemeenschap in geloof en christelijke tradities. Ik was bang om die verantwoordelijkheid te accepteren, maar ik doe dit in een geest van gehoorzaamheid aan de Heer en totale trouw aan Maria, onze meest heilige moeder. Ik spreek tegen je in je - nee, onze Italiaanse taal. Als ik een fout maak, alstublieft vergroten [sic] mij ....[101][99][102][103] [opzettelijk het woord 'correct' verkeerd uitspraken]
Wojtyła werd de 264e paus volgens de chronologische Lijst met pausen, de eerste niet-Italiaan in 455 jaar.[104] Op slechts 58 jaar oud was hij sindsdien de jongste paus Paus Pius IX in 1846, die 54 was.[65] Net als zijn voorganger, heeft Johannes Paulus II uitgegeven met de traditionele pauselijke kroning en in plaats daarvan kerkelijk ontvangen investituur met een vereenvoudigde pauselijke inhuldiging Op 22 oktober 1978. Tijdens zijn inhuldiging, toen de kardinalen voor hem moesten knielen om hun geloften af te leggen en zijn ring te kussen, stond hij op terwijl de Poolse prelaat, kardinaal Stefan Wyszyński knielde, stopte hem om de ring te kussen en gewoon omarmd en gewoon omarmd en gewoon omarmd en gewoon omarmd en gewoon omarmd en gewoon omarmd en eenvoudig omarmd en omhels hem.[105]
Pastorale reizen

Tijdens zijn pontificaat maakte Johannes Paulus II reizen naar 129 landen,[106] Meer dan 1.100.000 kilometer (680.000 km) reizen terwijl hij dit doet. Hij trok consequent grote menigten aan, sommige van de grootste ooit in elkaar geassembleerd menselijke geschiedenis, zoals de Manila World Youth Day, die maximaal vier miljoen mensen verzamelde, de grootste pauselijke bijeenkomst ooit, volgens het Vaticaan.[107][108] De vroegste officiële bezoeken van John Paul II waren in januari 1979 aan de Dominicaanse Republiek en Mexico.[109] Terwijl sommige van zijn reizen (zoals de Verenigde Staten en de Heilig land) waren naar plaatsen die eerder door paus Paulus VI waren bezocht, Johannes Paulus II werd de eerste paus die de witte Huis in oktober 1979, waar hij was Harm begroet door president Jimmy Carter. Hij was de eerste paus die ooit in één jaar verschillende landen bezocht, vanaf 1979 met Mexico[110] en Ierland.[111] Hij was de eerste regerende paus reis naar het Verenigd Koninkrijk, in 1982, waar hij ontmoette Koningin Elizabeth II, de Supreme Gouverneur van de Church of England. In Groot -Brittannië bezocht hij ook Canterbury kathedraal en knielde in gebed met Robert Runcie, de aartsbisschop van Canterbury, ter plaatse waar Thomas Becket was gedood,[112] evenals het vasthouden van verschillende grootschalige open luchtmassa's, waaronder een op Wembley Stadium, die werd bijgewoond door ongeveer 80.000 mensen.[113]

Hij reisde in 1983 naar Haïti, waar hij sprak Creole Aan duizenden arme katholieken kwamen bijeen om hem op het vliegveld te begroeten. Zijn boodschap, "dingen moeten veranderen in Haïti", verwijzend naar de ongelijkheid tussen de rijken en de armen, werd met een daverend applaus ontvangen.[114] In 2000 was hij de eerste moderne paus die Egypte bezocht,[115] waar hij ontmoette met de Koptische paus, Paus Shenouda III[115] en de Grieks -orthodoxe patriarch van Alexandrië.[115] Hij was de eerste katholieke paus die in een islamitische moskee bezocht en bidde Damascus, Syrië, in 2001. Hij bezocht de Umayyad -moskee, een voormalige Christelijke kerk waar Johannes de Doper wordt verondersteld te zijn begraven,[116] waar hij een toespraak hield die op riep om moslims, christenen en joden om samen te leven.[116]
Op 15 januari 1995, tijdens de X World Youth Day, bood hij aan Massa naar een geschatte menigte van tussen de vijf en zeven miljoen in Luneta Park,[108] manilla, Filippijnen, die werd beschouwd als de grootste enkele bijeenkomst in Christelijke geschiedenis.[108] In maart 2000, tijdens een bezoek Jeruzalem, John Paul werd de eerste paus in de geschiedenis die op bezoek was en bidde bij de Westelijke Muur.[117][118] In september 2001, te midden van post-11 september Bezorgdheid reisde hij naar Kazachstan, met een publiek dat grotendeels bestaat uit moslims en naar Armenië, om deel te nemen aan de viering van 1.700 jaar van Het Armeense christendom.[119]
In juni 1979 reisde Johannes Paulus II naar Polen, waar extatische menigten hem constant omringden.[120] Deze eerste pauselijke reis naar Polen verhoogde de geest van de natie en leidde tot de vorming van de Solidariteit Beweging in 1980, die later vrijheid bracht en mensenrechten naar zijn onrustige thuisland.[89] De communistische leiders van Polen waren van plan het bezoek van de paus te gebruiken om de mensen te laten zien dat hoewel de paus polijsten was, het hun vermogen om de goederen van de samenleving te besturen, niet te regelen en te verdelen. Ze hoopten ook dat als de paus zich zou houden aan de regels die ze stelden, de Poolse mensen zijn voorbeeld zouden zien en ze ook zouden volgen. Als het bezoek van de paus een rel inspireerde, waren de communistische leiders van Polen bereid bereid de opstand te verpletteren en het lijden op de paus de schuld te geven.[121]
De paus won die strijd door de politiek te overstijgen. Zijn was wat Joseph Nye roept 'zachte kracht' - De kracht van aantrekkingskracht en afstoting. Hij begon met een enorm voordeel en exploiteerde het tot het uiterste: hij leidde de ene instelling die stond voor het tegenovergestelde van de communistische manier van leven die het Poolse volk haatte. Hij was een paal, maar voorbij het bereik van het regime. Door zich met hem te identificeren, zouden Polen de kans krijgen om zichzelf te reinigen van de compromissen die ze moesten maken om onder het regime te leven. En dus kwamen ze met de miljoenen naar hem toe. Zij luisterden. Hij zei dat ze goed moesten zijn, niet om zichzelf te compromitteren, bij elkaar te blijven, onverschrokken te zijn, en dat God de enige bron van goedheid is, de enige gedragsnorm. 'Wees niet bang,' zei hij. Miljoenen schreeuwden als antwoord: 'We willen God! We willen God! We willen God! ' Het regime krimpt. Als de paus was gekozen om zijn zachte kracht in de harde variëteit te veranderen, zou het regime misschien in bloed zijn verdronken. In plaats daarvan leidde de paus gewoon de Poolse mensen ertoe om hun heersers te verlaten door solidariteit met elkaar te bevestigen. De communisten slaagden erin om als despoten een decennium langer vast te houden. Maar als politieke leiders waren ze klaar. Paus Johannes Paulus II bezocht zijn geboorteland in 1979 en sloeg wat een dodelijke klap bleek te zijn voor zijn communistische regime, naar het Sovjet -rijk, [en] uiteindelijk voor het communisme. "[121]
Toen paus Johannes Paulus II de grond kuste op de luchthaven van Warschau, begon hij het proces waarmee het communisme in Polen - en uiteindelijk elders in Europa - zou eindigen.[122]
Op latere reizen naar Polen gaf hij stilzwijgende ondersteuning aan de Solidariteit organisatie.[89] Deze bezoeken versterkten deze boodschap en hebben bijgedragen aan de ineenstorting van het Oost-Europees communisme dat plaatsvond tussen 1989/1990 met de herintroductie van de democratie in Polen, en die zich vervolgens verspreidden door Oost-Europa (1990-1991) en Zuidoost-Europa (1990-1992 (1990-1992 (1990-1992 ).[102][106][120][123][124]
Wereldjongeren dagen

Als een uitbreiding van zijn succesvolle werk met jeugd als een jonge priester, pionierde John Paul II de internationale Wereldjongeren dagen. Johannes Paulus II was voorgezeten: negen van hen: Rome (1985 en 2000), Buenos Aires (1987), Santiago de Compostela (1989), Częstochowa (1991), Denver (1993), manilla (1995), Parijs (1997), en Toronto (2002). De totale aanwezigheid bij deze kenmerkende evenementen van het pontificaat was in de tientallen miljoenen.[125]
Toegewijde jaren
Jaarlijk, scherp bewust van de ritmes van de tijd en het belang van jubilea in het leven van de katholieke kerk, leidde Johannes Paulus II negen "toegewijde jaren" gedurende zesentwintig en een half jaar van zijn pontificaat: het heilige jaar van de verlossing in 1983-84 , de Marianjaar In 1987–88, het jaar van het gezin in 1993-1994, de drie trinitaire jaren van voorbereiding op de Geweldig jubileum van 2000, The Great Jubilee zelf, het jaar van de rozenkrans in 2002–3 en de Jaar van de eucharistie, die op 17 oktober 2004 begon en zes maanden na de dood van de paus werd afgesloten.[125]
Geweldig jubileum van 2000
De Geweldig jubileum van 2000 was een oproep aan de kerk om zich meer bewust te worden en haar zendingstaak te omarmen voor het werk van evangelisatie.
Vanaf het begin van mijn pontificaat waren mijn gedachten op dit heilige jaar 2000 geweest als een belangrijke afspraak. Ik beschouwde haar viering als een voorzienige kans waarin de kerk, vijfendertig jaar na de Tweede Vaticaanse oecumenische raad, zou onderzoeken hoe ver ze zichzelf had hernieuwd, om haar evangeliserende missie met nieuw enthousiasme te kunnen opnemen.[126]
John Paul II maakte ook een bedevaart naar de Heilig land voor de Geweldig jubileum van 2000.[127] Tijdens zijn bezoek aan het Heilige Land bezocht Johannes Paulus II vele locaties van de Rozenkrans, inclusief de volgende locaties: Bethany Beyond the Jordan (al-Maghtas), bij de Jordan River, waar Johannes de Doper gedoopt Jezus; Sierkantoor en de Kerk van de geboorte in de stad van Bethlehem, de locatie van Jezus 'geboorte; en de Kerk van het Heilige Graf in Jeruzalem, de plaats van Jezus 'begrafenis en opstanding.[128][129][130][131]
Leer
Als paus schreef Johannes Paulus II 14 pauselijke encycliek en onderwezen over seksualiteit in wat wordt genoemd als de "Theologie van het lichaam". Sommige belangrijke elementen van zijn strategie om" de katholieke kerk te verplaatsen "waren encycliek zoals Ecclesia de eucharistia, Reconciliatio et Paenitentia en Redemptoris mater. In zijn Aan het begin van het nieuwe millennium (Novo millennio dr.), benadrukte hij het belang van "opnieuw beginnen van Christus": "Nee, we zullen niet worden gered door een formule maar door een persoon." In De pracht van de waarheid (Veritatis Splendor), benadrukte hij de afhankelijkheid van de mens van God en zijn wet ("zonder de schepper verdwijnt het schepsel") en de "afhankelijkheid van vrijheid van de waarheid". Hij waarschuwde dat de mens "zich overgeven aan relativisme en scepsis, op zoek gaat naar een illusoire vrijheid, afgezien van de waarheid zelf". In Fides ET -verhouding (Over de relatie tussen geloof en reden) Johannes Paulus bevorderde een hernieuwde interesse in filosofie en een autonoom streven naar waarheid in theologische zaken. Op basis van veel verschillende bronnen (zoals thomisme) beschreef hij de wederzijds ondersteunende relatie tussen Geloof en redenen benadrukte dat theologen zich op die relatie moeten concentreren. John Paul II schreef uitgebreid over werknemers en de sociale doctrine van de kerk, die hij besprak in drie encycliek: Labourem oefen, Sollicitudo Rei Socialis, en Centesimus annus. Door zijn encycliek en veel Apostolische letters en aansporingen, John Paul II sprak over de waardigheid en de gelijkheid van vrouwen.[132] Hij pleitte voor het belang van het gezin voor de toekomst van de mensheid.[89] Andere encycliek omvatten Het evangelie van het leven (Evangelium vitae) en Ut unum sint (Dat ze er een kunnen zijn). Hoewel critici hem beschuldigden van inflexibiliteit om katholieke morele leringen expliciet opnieuw te versterken abortus en euthanasie die al meer dan duizend jaar van kracht zijn, drong hij aan op een meer genuanceerd beeld van doodstraf.[89] In zijn tweede encycliek Duikt in Misericordia Hij benadrukte dat hemelse genade is het grootste kenmerk van God, vooral nodig in de moderne tijd.
Sociale en politieke standpunten
Johannes Paulus II werd als conservatief beschouwd leer en kwesties met betrekking tot de mens seksuele reproductie en de wijding van vrouwen.[133]
Terwijl hij in 1977 de Verenigde Staten bezocht, het jaar voordat hij paus werd, zei Wojtyła: "Al het menselijk leven, uit de momenten van conceptie en door alle volgende fasen, is heilig."[134]
Een serie van 129 lezingen gegeven door John Paul II tijdens zijn woensdagpubliek in Rome tussen september 1979 en november 1984 werden later samengesteld en gepubliceerd als een enkel werk getiteld met de titel Theologie van het lichaam, een uitgebreide meditatie op menselijke seksualiteit. Hij breidde het uit tot de veroordeling van abortus, euthanasie en vrijwel alles doodstraf,[135] Ze noemen ze allemaal deel uit van een strijd tussen een "Cultuur van het leven"en een" doodscultuur ".[136] Hij voerde campagne voor vergeving van wereldschuld en sociale rechtvaardigheid.[89][133] Hij bedacht de term "sociale hypotheek", die vertelde dat alle privébezit een sociale dimensie had, namelijk dat" de goederen hiervan oorspronkelijk voor iedereen bedoeld zijn. "[137] In 2000 onderschreef hij publiekelijk de Jubilee 2000 Campagne over Afrikaans schuldverlichting Voorafgaand aan Ierse rocksterren Bob Geldof en Bono, eenmaal beroemd onderbreken van een U2 opnamesessie door de studio te bellen en te vragen om met Bono te praten.[138]
John Paul II, die aanwezig was en zeer invloedrijk was op 1962–65 Tweede Vaticaanse raad, bevestigde de leer van die raad en deed veel om ze uit te voeren. Desalniettemin wenten zijn critici vaak dat hij de zogenaamde "progressieve" agenda zou omarmen waarvan sommigen hoopten dat het zou evolueren als gevolg van de raad. In feite bepleitte de raad geen "progressieve" veranderingen op deze gebieden; Ze veroordeelden bijvoorbeeld nog steeds abortus als een onuitsprekelijke misdaad. Johannes Paulus II bleef verklaren dat anticonceptie, abortus en homoseksuele handelingen ernstig zondig waren, en, met Joseph Ratzinger (toekomst Paus Benedictus XVI), tegengesteld bevrijdingstheologie.
Na de verhoging van de kerk van de huwelijkse daad van geslachtsgemeenschap tussen een gedoopte man en vrouw in het sacramentele huwelijk als correct en exclusief voor de sacrament Van het huwelijk geloofde Johannes Paulus II dat het in elk geval werd ontcaneerd door anticonceptie, abortus, echtscheiding gevolgd door een 'tweede' huwelijk en door homoseksuele handelingen. In 1994 beweerde Johannes Paulus II het gebrek aan autoriteit van de kerk om vrouwen voor het priesterschap te verordenen, waarin staat dat de wijding zonder dergelijke autoriteit niet legitiem compatibel is met trouw aan Christus. Dit werd ook beschouwd als een afwijzing van oproepen om te breken met de constante traditie van de kerk door vrouwen voor het priesterschap te verordenen.[139] Bovendien koos Johannes Paulus II ervoor om de discipline van verplichte priesterlijke celibaat niet te beëindigen, hoewel hij in een klein aantal ongebruikelijke omstandigheden bepaalde getrouwde geestelijken van andere christelijke tradities toestond die later katholiek werden om te worden geordend als katholieke priesters.
Apartheid in Zuid -Afrika
John Paul II was een uitgesproken tegenstander van Apartheid in Zuid -Afrika. In 1985, tijdens een bezoek aan Nederland, hield hij een gepassioneerde toespraak die de apartheid veroordelde bij de Internationaal Gerechtshof, het verkondigen dat "geen systeem van apartheid of afzonderlijke ontwikkeling ooit acceptabel zal zijn als model voor de relaties tussen volkeren of rassen."[140] In september 1988 maakte Johannes Paulus II een bedevaart naar tien Zuid -Afrikaanse landen, waaronder die grenzend aan Zuid -Afrika, terwijl hij Zuid -Afrika demonstratief vermeden. Tijdens zijn bezoek aan Zimbabwe, Johannes Paulus II riep op tot economische sancties tegen de regering van Zuid -Afrika.[141] Na de dood van Johannes Paulus II, beide Nelson Mandela en Aartsbisschop Desmond Tutu prees de paus voor het verdedigen van de mensenrechten en het veroordeelden van economisch onrecht.[142]
Doodstraf
John Paul II was een uitgesproken tegenstander van de doodstraf, hoewel eerdere pausen de praktijk hadden geaccepteerd. Bij een pauselijke massa in St. Louis, Missouri, In de Verenigde Staten zei hij:
Een teken van hoop is de toenemende erkenning dat de waardigheid van het menselijk leven nooit mag worden weggenomen, zelfs in het geval van iemand die veel kwaad heeft gedaan. De moderne samenleving heeft de middelen om zichzelf te beschermen, zonder criminelen definitief de kans te ontkennen om te hervormen. Ik verleng het beroep dat ik het meest recentelijk met Kerstmis heb gedaan voor een consensus om de doodstraf te beëindigen, die zowel wreed als onnodig is.[143]
Tijdens dat bezoek overtuigde Johannes Paulus II het toen gouverneur van Missouri, Mel Carnahan, om het doodvonnis van veroordeelde moordenaar Darrell J. Mease te verminderen tot levenslange gevangenisstraf zonder voorwaardelijke vrijlating.[144] John Paul II's andere pogingen om de straf van te verminderen Dodencel Gevangenen waren niet succesvol. In 1983 bezocht Johannes Paulus II Guatemala en het tevergeefs de president van het land gevraagd, Efraín Ríos Montt, om de straf voor zes linkse guerrilla's ter dood te verminderen.[145]
In 2002 reisde Johannes Paulus II opnieuw naar Guatemala. Op dat moment was Guatemala een van de slechts twee landen in Latijns -Amerika (de andere als Cuba) om de doodstraf toe te passen. John Paul II vroeg de Guatemalteekse president, Alfonso Portillo, voor een moratorium over executies.[146]
Europeese Unie
Johannes Paulus II drong aan op een verwijzing naar Europa's christelijke culturele wortels in het ontwerp van de Europese grondwet. In zijn 2003 Apostolische aansporing Ecclesia in Europa, Johannes Paulus II schreef dat hij "volledig (respecteerde) de seculiere aard van (Europese) instellingen". Hij wilde echter dat de EU -grondwet religieuze rechten zou inhouden, inclusief het erkennen van de rechten van religieuze groepen om vrijelijk te organiseren, de specifieke identiteit van elke denominatie te erkennen en een "gestructureerde dialoog" toe te staan tussen elke religieuze gemeenschap en de EU, en zich uitstrekt over de Europese Unie De wettelijke status genoten door religieuze instellingen in individuele lidstaten. "Ik wil opnieuw een beroep doen op degenen die het toekomstige Europese constitutionele verdrag opstellen, zodat het een verwijzing naar de religie en met name naar het christelijke erfgoed van Europa zal omvatten," zei Johannes Paulus II. Het verlangen van de paus naar een verwijzing naar de christelijke identiteit van Europa in de grondwet werd ondersteund door niet-katholieke vertegenwoordigers van de Kerk van Engeland en Oosterse orthodoxe kerken uit Rusland, Roemenië en Griekenland.[147] De eis van Johannes Paulus II om een verwijzing naar de christelijke wortels van Europa in de Europese grondwet op te nemen, werd ondersteund door enkele niet-christenen, zoals Joseph Weiler, een praktiserend Orthodoxe jood en gerenommeerde constitutionele advocaat, die zei dat het gebrek aan een verwijzing van de grondwet naar het christendom geen 'demonstratie van neutraliteit' was, maar eerder, 'een Jacobin houding".[148]
Tegelijkertijd was John Paul II echter een enthousiaste voorstander van Europese integratie; In het bijzonder steunde hij de inzending van zijn geboorteland in het blok. Op 19 mei 2003, drie weken voordat een referendum werd gehouden in Polen op EU -lidmaatschap, sprak de Poolse paus zijn landgenoten toe en drong er bij hen op aan om te stemmen op het EU -lidmaatschap van Polen op het St. Peter's Square in Vaticaan City State. Terwijl sommige conservatieve, katholieke politici in Polen zich tegen EU -lidmaatschap verzetten, zei Johannes Paulus II:
Ik weet dat er velen in tegenstelling zijn tegen integratie. Ik waardeer hun bezorgdheid over het handhaven van de culturele en religieuze identiteit van onze natie. Ik moet echter benadrukken dat Polen altijd een belangrijk onderdeel van Europa is geweest. Europa heeft Polen nodig. De kerk in Europa heeft het geloofsvertegenwoordiging van de Polen nodig. Polen heeft Europa nodig.[149]
De Poolse paus vergeleek de toegang van Polen in de EU met de Unie van Lublin, die werd ondertekend in 1569 en verenigde de Koninkrijk Polen en de Groothertogdom van Litouwen in één natie en creëerde een electieve monarchie.[150]
Evolutie
Op 22 oktober 1996, in een toespraak tot de Pontifical Academy of Sciences Plenaire sessie in het Vaticaan, zei Johannes Paulus II van evolutie dat "deze theorie door onderzoekers geleidelijk is aanvaard, na een reeks ontdekkingen op verschillende kennisgebieden. De convergentie, noch gezocht of gefabriceerd, van de resultaten van werk dat onafhankelijk werd uitgevoerd, is op zichzelf een belangrijk argument voor deze theorie . " John Paul II's omhelzing van evolutie werd enthousiast geprezen door Amerikaan paleontoloog en evolutiebioloog Stephen Jay Gould,[151] met wie hij in 1984 een publiek had.[152]
Hoewel het over het algemeen de theorie van evolutie, John Paul II maakte een belangrijke uitzondering - de menselijke ziel. "Als het menselijk lichaam zijn oorsprong heeft in levend materiaal dat het vooraf bestaat, wordt de spirituele ziel onmiddellijk gecreëerd door God. "[153][154][155]
Irak oorlog
In 2003 bekritiseerde Johannes Paulus II de 2003 door de VS geleide invasie van Irak, zeggen in zijn staat van de wereld adres "Nee tegen oorlog! Oorlog is niet altijd onvermijdelijk. Het is altijd een nederlaag voor de mensheid."[156] Hij stuurde Pio kardinaal Laghi, de voormalige Apostolische pro-nuncio naar de Verenigde Staten, om mee te praten George W. Bush, de Amerikaanse president, om oppositie te uiten tegen de oorlog. John Paul II zei dat het aan de Verenigde Naties was om het internationale conflict op te lossen door diplomatie en dat een eenzijdige agressie een misdaad tegen vrede en een overtreding van internationaal recht. De oppositie van de paus tegen de Irak oorlog leidde ertoe dat hij een kandidaat was om de 2003 te winnen Nobelprijs voor de Vrede, die uiteindelijk werd toegekend aan Iraans advocaat/rechter en bekende mensenrechtenadvocaat, Shirin Ebadi.[157][158]
Bevrijdingstheologie
In 1984 en 1986, via kardinaal Ratzinger (toekomst Paus Benedictus XVI) net zo Prefect van de gemeente voor de doctrine van het geloof, John Paul II veroordeelde officieel aspecten van bevrijdingstheologie, die veel volgelingen in Latijns -Amerika hadden.[159]
Bezoek Europa, Salvadoraanse aartsbisschop Óscar Romero zonder succes gepleit voor het Vaticaan om het rechtse militaire regime van te veroordelen van El Salvador, voor schendingen van mensenrechten tijdens de Salvadoraanse burgeroorlog en de steun van Death Squads. Hoewel Romero zijn frustratie uitte in het werken met geestelijken die samenwerkten met de regering, moedigde John Paul II hem aan om bisschoppelijke eenheid als topprioriteit te behouden.[160][161]
In zijn reis naar Managua, Nicaragua in 1983 veroordeelde Johannes Paulus II hard wat hij de "populaire kerk" noemde[159] (d.w.z. "kerkelijke basisgemeenschappen"ondersteund door de Celam), en de neigingen van de Nicaraguaanse geestelijkheid om de linkse te ondersteunen Sandinistas, het herinneren van de geestelijkheid aan hun plichten van gehoorzaamheid aan de Heilige Stoel.[162][163][159] Tijdens dat bezoek Ernesto Cardenal, een priester en minister in de Sandinista -regering, knielde om zijn hand te kussen. John Paul trok het terug, kwispelen met zijn vinger in het gezicht van Cardenal en vertelde hem: "Je moet je positie rechtzetten met de kerk."[164]
Georganiseerde misdaad
John Paul II was de eerste paus die aan de kaak stelde Maffia geweld in Zuid-Italië. In 1993, tijdens een bedevaart naar Agrigento, Sicilië, hij deed een beroep op de Mafiosi: "Ik zeg tegen degenen die verantwoordelijk zijn: 'Converteer! Op een dag zal het oordeel van God aankomen!'" In 1994 bezocht Johannes Paulus II Catania en vertelde slachtoffers van maffia -geweld om "op te staan en jezelf in licht en gerechtigheid te moorden!"[165]
In 1995 bombardeerde de maffia twee historische kerken in Rome. Sommigen geloofden dat dit de menigte was vendetta tegen de paus voor zijn beschuldigingen van georganiseerde misdaad.[166]
Perzische Golfoorlog
Tussen 1990 en 1991 voerde een coalitie van 34 landen onder leiding van de Verenigde Staten een oorlog tegen Saddam Hussein's Irak, die was binnengevallen en geannexeerd Koeweit. John Paul II was een fervent tegenstander van de Golfoorlog. Gedurende het conflict deed hij een beroep op de internationale gemeenschap om de oorlog te stoppen, en nadat het voorbij was geleid diplomatieke initiatieven om over vrede in het Midden -Oosten te onderhandelen.[167] In zijn encycliek 1991 Centesimus annus, Johannes Paulus II veroordeelde het conflict hard:
Nee, nooit meer oorlog, die het leven van onschuldige mensen vernietigt, leert hoe te doden, gooit zelfs het leven in het leven van degenen die het moorden doen en een spoor van wrok en haat achterlaat, waardoor het des te moeilijker is om een rechtvaardige oplossing te vinden van het zeer problemen die de oorlog.[168]
In april 1991, tijdens zijn Urbi et orbi Zondagbericht op St. Peters Basiliek, John Paul II riep de internationale gemeenschap op om "een oor te lenen" aan "de lang-genegeerde ambities van onderdrukte volkeren". Hij noemde specifiek de Koer, een volk dat vochten burgeroorlog Tegen de troepen van Saddam Hussein in Irak, als een dergelijke mensen, en verwees naar de oorlog als een "duisternis die de aarde dreigt". Gedurende deze tijd had het Vaticaan zijn frustratie uitgesproken over de internationale die de oproepen van de paus tot vrede in het Midden -Oosten negeerde.[169]
Rwandese genocide
In 1990 tijdens de burgeroorlog tussen Tutsis en Hutus In het meestal katholieke land van Rwanda riep Johannes Paulus II op tot een staakt -het -vuren en veroordeelde de vervolging van de Tutsi's.[170] In 1994 was hij de eerste wereldleider die het bloedbad van de Tutsis veroordelde als een genocide. In 1995, tijdens zijn derde bezoek aan Kenia Vóór een publiek van 300.000 smeekte Johannes Paulus II voor een einde aan het geweld in Rwanda en Burundi, aandringen op vergeving en verzoening als een oplossing voor de genocide. Hij vertelde de Rwandese en Burundische vluchtelingen dat hij "dicht bij hen was en hun immense pijn deelde". Hij zei:
Wat er in uw land gebeurt, is een vreselijke tragedie die moet eindigen. Tijdens de Afrikaanse synode voelden wij, de voorgangers van de kerk, de plicht om onze ontsteltenis uit te drukken en een beroep op vergeving en verzoening te doen. Dit is de enige manier om de bedreigingen van etnocentrisme te verdrijven die tegenwoordig over Afrika zweeft en die Rwanda en Burundi.[171]
Views over seksualiteit
Terwijl u een traditionele positie inneemt op menselijk seksualiteit, het handhaven van de morele oppositie van de katholieke kerk tegen homoseksueel Handelingen, John Paul II beweerde dat mensen met homoseksueel De neigingen bezitten dezelfde inherente waardigheid en rechten als anderen.[172] In zijn boek Geheugen en identiteit, verwees hij naar de "sterke druk" door de Europees parlement Homoseksuele vakbonden herkennen als een alternatief type gezin, met het recht om kinderen te adopteren. In het boek, zoals geciteerd door Reuters, hij schreef: "Het is legitiem en noodzakelijk om jezelf af te vragen of dit geen deel uitmaakt van een nieuwe ideologie van het kwaad, subtieler en verborgen, misschien, misschien de bedoeling van het exploiteren van de mensenrechten tegen de mens en tegen het gezin."[89][173]
In 1986 keurde de paus de release van een document van de Gemeente voor de doctrine van het geloof met betrekking tot Brief aan de bisschoppen van de katholieke kerk over de pastorale zorg voor homoseksuele personen. Terwijl ze niet nalaten om commentaar te geven homoseksualiteit en morele orde, de brief gaf meerdere bevestigingen van de waardigheid van homoseksuele personen.[174]
Een studie uit 1997 stelde vast dat van alle openbare verklaringen van de paus slechts 3% de kwestie van seksuele moraliteit aanpakte.[175]
Hervorming van de canonwetgeving
Johannes Paulus II voltooide een volledige hervorming van het rechtssysteem van de katholieke kerk, Latijn en Eastern, en een hervorming van de Romeinse Curia.
Op 18 oktober 1990, toen Code van canons van de oostelijke kerken, John Paul II verklaarde
Door de publicatie van deze code is de canonieke ordening van de hele kerk dus eindelijk voltooid, volgend zoals het doet ... de "Apostolische grondwet op de Romeinse Curia"van 1988, die aan beide codes wordt toegevoegd als het primaire instrument van de Romeinse paus voor 'de gemeenschap die als het ware samenbindt, de hele kerk'[176]
In 1998 gaf Johannes Paulus II de Motu Proprio Ad tuendam fidem, die twee canons (750 en 1371) van de Code of Canon Law en twee canons (598 en 1436) van de 1990 van de canons van de oostelijke kerken hebben gewijzigd.
1983 Code of Canon Law
Op 25 januari 1983, met de apostolische grondwet Sacrae Disciplinae Leges Johannes Paulus II kondigde de huidige wet van de Canon uit voor alle leden van de katholieke kerk die toebehoorden aan de Latijnse kerk. Het werd de eerste zondag van het volgende in werking getrokken Komst,[177] die 27 november 1983 was.[178] John Paul II beschreef de nieuwe code als "het laatste document van Vaticaan II".[177] Edward N. Peters heeft de code uit 1983 verwezen als de "Johanno-Pauline Code"[179] (Johannes Paulus is Latijns voor "John Paul"), parallel aan de "Pio-Benedictine" 1917 Code dat het verving.
Code van canons van de oostelijke kerken
Johannes Paulus II heeft de Code van canons van de oostelijke kerken (CCEO) op 18 oktober 1990, door het document Sacri -Canones.[180] De CCEO kwam op 1 oktober 1991 van kracht van de wet.[181] Het is de codificatie van de gemeenschappelijke delen van de Canonwet voor de 23 van de 24 Sui iuris kerken in de katholieke kerk die zijn de Oosterse katholieke kerken. Het is verdeeld in 30 titels en heeft in totaal 1540 canons.[182]
Pastor -bonus
Johannes Paulus II heeft de Apostolische grondwet Pastor -bonus op 28 juni 1988. Het heeft een aantal hervormingen ingevoerd tijdens het uitvoeren van de Romeinse Curia. Pastor -bonus De organisatie van de Romeinse curia in aanzienlijke details vastgesteld, specificeert precies de namen en samenstelling van elk dicastery, en de competenties van elk opsommen dicastery. Het verving de vorige speciale wet, Regimini Ecclesiæ Universæ, die in 1967 werd afgekondigd door Paul VI.[183]
Catechismus van de katholieke kerk
Op 11 oktober 1992, in zijn Apostolische grondwet Fidei Depositum (De storting van het geloof), John Paul bestelde de publicatie van de Catechismus van de katholieke kerk.
Hij verklaarde de publicatie als "een zekere norm voor het onderwijzen van het geloof ... een zekere en authentieke referentietekst voor het onderwijzen van katholieke doctrine en met name voor het voorbereiden van lokale catechisma's". Het was "bedoeld om het schrijven van nieuwe lokale catechisma's aan te moedigen en te helpen bij het schrijven van nieuwe lokale catechismen [zowel van toepassing als trouw]" in plaats van ze te vervangen.
Rol in de ineenstorting van dictaturen
Johannes Paulus II is gecrediteerd met inspirerende politieke verandering die niet alleen leidde tot de ineenstorting van het communisme in zijn geboorteland Polen en uiteindelijk heel Oost -Europa, maar ook in veel landen geregeerd door dictators. In de woorden van Joaquín Navarro-Valls, John Paul II's perssecretaris:
Het enige feit van de verkiezing van Johannes Paulus II in 1978 veranderde alles. In Polen begon alles. Niet in Oost -Duitsland of Tsjechoslowakije. Dan verspreidde het hele ding. Waarom hebben ze in 1980 het voortouw genomen in Gdansk? Waarom besloten ze nu of nooit? Alleen omdat er een Poolse paus was. Hij was in Chili en Pinochet was uit. Hij was in Haïti en Duvalier was uit. Hij was in de Filippijnen en Marcos was uit. Bij veel van die gelegenheden zouden mensen hier naar het Vaticaan komen die de Heilige Vader bedanken voor het veranderen van dingen.[184]
Chili
Vóór de bedevaart van Johannes Paulus II naar Latijns -Amerika, tijdens een ontmoeting met verslaggevers, bekritiseerde hij Augusto Pinochet's regime als "dictatoriaal". In de woorden van The New York Times, gebruikte hij "ongewoon sterke taal" om Pinochet te bekritiseren en beweerde aan journalisten dat de kerk in Chili niet alleen moet bidden, maar ook actief vechten voor het herstel van de democratie in Chili.[185]
Tijdens zijn bezoek aan Chili in 1987 vroeg John Paul II de 31 katholieke bisschoppen van Chili om campagne te voeren voor gratis verkiezingen in het land.[186] Volgens George Weigel en kardinaal Stanisław Dziwisz, hij moedigde Pinochet aan om een democratische opening van het regime te accepteren en heeft misschien zelfs opgeroepen tot zijn ontslag.[187] Volgens monseigneur Sławomir Oder, de postulator van Johannes Paulus II's zaligverklaring Want, de woorden van John Paul aan Pinochet hadden een diepgaande impact op de Chileense dictator. De paus vertrouwde een vriend toe: "Ik ontving een brief van Pinochet waarin hij me vertelde dat hij als katholiek naar mijn woorden had geluisterd, hij had geaccepteerd en hij had besloten het proces te beginnen om het leiderschap van zijn land te veranderen . "[188]
Tijdens zijn bezoek aan Chili steunde John Paul II de Vicariaat van solidariteit, de door de kerk geleide pro-democratie, anti-pinochetorganisatie. Johannes Paulus II bezocht de vicariaat van de kantoren van Solidarity, sprak met zijn werknemers en "riep hen op om hun werk voort te zetten, en benadrukte dat het evangelie consequent op respect voor de mensenrechten dringt".[189] In Chili maakte Johannes Paulus II gebaren voor publieke steun aan de anti-pinochet-democratische oppositie van Chili. Hij knuffelde bijvoorbeeld en kuste Carmen Gloria Quintana, een jonge student die bijna dood was verbrand door de Chileense politie en haar vertelde dat "we moeten bidden voor vrede en gerechtigheid in Chili."[190] Later ontmoette hij verschillende oppositiegroepen, waaronder die die door de regering van Pinochet illegaal waren verklaard. De oppositie prees Johannes Paulus II voor het aan de kaak stellen van Pinochet als een "dictator", want veel leden van de oppositie van Chili werden vervolgd voor veel mildere verklaringen. Bisschop Carlos Camus, een van de zwaarste critici van de dictatuur van Pinochet in de Chileense kerk, prees de houding van Johannes Paulus II tijdens het pauselijke bezoek: "Ik ben behoorlijk ontroerd, omdat onze pastor ons volledig ondersteunt. Nooit meer zal iemand kunnen zeggen dat we ons bemoeien Politiek wanneer we menselijke waardigheid verdedigen. " Hij voegde eraan toe: "Geen enkel land dat de paus heeft bezocht, is na zijn vertrek hetzelfde gebleven. Het bezoek van de paus is een missie, een buitengewone sociale catechismus en zijn verblijf hier zal een keerpunt zijn in de Chileense geschiedenis."[191]
Sommigen hebben Johannes Paulus II ten onrechte beschuldigd van het bevestigen van het regime van Pinochet door in het openbaar met de Chileense heerser te verschijnen. Kardinaal Roberto Tucci, de organisator van de bezoeken van Johannes Paulus II, onthulde dat Pinochet de paus voor de gek hield door hem te vertellen dat hij hem naar zijn woonkamer zou brengen, terwijl hij hem in werkelijkheid naar zijn balkon bracht. Tucci zegt dat de paus "woedend" was.[192]
Haïti
Johannes Paulus II bezocht Haïti op 9 maart 1983, toen het land werd geregeerd door Jean-Claude "Baby Doc" Duvalier. Hij bekritiseerde botweg de armoede van het land, die rechtstreeks sprak Babydoc en zijn vrouw, Michèle Bennett Voor een grote menigte Haïtianen:
De jouwe is een prachtig land, rijk aan menselijke hulpbronnen, maar christenen kunnen niet op de hoogte zijn van het onrecht, de overmatige ongelijkheid, de degradatie van de kwaliteit van het leven, de ellende, de honger, de angst die de meerderheid van het volk heeft geleden.[193]
Johannes Paulus II sprak in het Frans en af en toe in Creools, en in de homilie schetste de fundamentele mensenrechten die de meeste Haïtianen misten: "De mogelijkheid om genoeg te eten, om te worden verzorgd wanneer ziek, om huisvesting te vinden, te studeren, om analfabetisme te overwinnen, analfabetisme, Om waardevol en goed betaald werk te vinden; alles wat een echt menselijk leven biedt voor mannen en vrouwen, voor jong en oud. " Na de bedevaart van Johannes Paulus II, de Haïtiaanse oppositie tegen Duvalier, reproduceerde en citeerde de boodschap van de paus vaak en citeerde. Kort voordat hij Haïti verliet, riep Johannes Paulus II op tot sociale verandering in Haïti door te zeggen: "Til je hoofd op, wees je bewust van je waardigheid van mensen gemaakt naar Gods beeld ..."[194]
Het bezoek van John Paul II inspireerde massale protesten tegen de Duvalier -dictatuur. Als reactie op het bezoek ondertekenden 860 katholieke priesters en kerkmedewerkers een verklaring die de kerk begaan om namens de armen te werken.[195] In 1986 werd Duvalier afgezet in een opstand.
Paraguay
De ineenstorting van de dictatuur van generaal Alfredo Stroessner van Paraguay was onder andere verbonden met het bezoek van Johannes Paulus II aan het Zuid -Amerikaanse land in mei 1988.[196] Sinds Stroessner kracht neemt door een staatsgreep In 1954 bekritiseerden de bisschoppen van Paraguay in toenemende mate het regime voor mensenrechtenschendingen, opgetuste verkiezingen en de feodale economie van het land. Tijdens zijn privé -ontmoeting met Stroessner vertelde Johannes Paulus de dictator:
Politiek heeft een fundamentele ethische dimensie omdat het in de eerste plaats een dienst aan de mens is. De kerk kan en moet mannen eraan herinneren - en in het bijzonder degenen die regeren - van hun ethische plichten voor het welzijn van de hele samenleving. De kerk kan niet worden geïsoleerd in haar tempels, net zoals het geweten van mannen niet kan worden geïsoleerd van God.[197]
Later, tijdens een mis, bekritiseerde Johannes Paulus II het regime voor het verarmen van de boeren en de werklozen, en zei dat de regering mensen meer toegang tot het land moet geven. Hoewel Stoessner probeerde te voorkomen dat hij dit deed, ontmoette Johannes Paulus II oppositieleiders in de staat van één partij.[197]
Rol in de val van het communisme

Rol als spirituele inspiratie en katalysator
Tegen het einde van de jaren zeventig, de ontbinding van de Sovjetunie was voorspeld door sommige waarnemers.[198][199] Johannes Paul II is gecrediteerd als een belangrijke rol bij het neerhalen Communisme in Midden- en Oost -Europa,[89][102][106][123][124][200] Door de spirituele inspiratie te zijn achter de ondergang en katalysator voor "een vreedzame revolutie" in Polen. Lech wałęsa, de oprichter van Solidariteit En de eerste postcommunist President van Polen, gecrediteerd John Paul II met het geven van Polen de moed om verandering te eisen.[89] Volgens Wałęsa: "Vóór zijn pontificaat was de wereld verdeeld in blokken. Niemand wist hoe hij van het communisme kwijt kon komen. In Warschau, In 1979 zei hij eenvoudig: 'Wees niet bang' en bad later: 'Laat uw geest afdalen en het beeld van het land veranderen ... dit land'. "[200] Er is ook algemeen beweerd dat de Vaticaanbank heimelijk gefinancierde solidariteit.[201][202]
In 1984, de Buitenlands beleid van de administratie van Ronald Reagan Zaag opende diplomatieke betrekkingen met het Vaticaan Voor het eerst sinds 1870. In schril contrast met de lange geschiedenis van sterke binnenlandse oppositie, was er deze keer heel weinig oppositie van het Congres, de rechtbanken en protestantse groepen.[203] De relaties tussen Reagan en Johannes Paulus II waren dichtbij, vooral vanwege hun gedeelde anticommunisme en scherpe interesse om de Sovjets uit Polen te dwingen.[204] De correspondentie van Reagan met de paus onthult "een continu schurken om Vaticaanse ondersteuning te versterken voor het Amerikaanse beleid. Misschien wel het meest verrassend, laten de kranten zien dat, al in 1984, de paus niet geloofde dat de communistische Poolse regering kon worden veranderd."[205]
Niemand kan overtuigend bewijzen dat hij een primaire oorzaak was van het einde van het communisme. De belangrijkste cijfers aan alle kanten-echter niet alleen Lech Wałęsa, de Poolse solidariteitsleider, maar ook de aartsoponent van Solidarity, General Wojciech Jaruzelski; Niet alleen de voormalige Amerikaanse president George Bush senior Maar ook de voormalige Sovjet -president Mikhail Gorbachev - ben het er nu mee eens dat hij dat was. Ik zou het historische geval in drie stappen beweren: zonder de Poolse paus, geen solidariteitsrevolutie in Polen in 1980; Zonder solidariteit, geen dramatische verandering in het Sovjetbeleid ten opzichte van Oost -Europa onder Gorbatsjov; Zonder die verandering, geen fluwelen revoluties in 1989.[206]
In december 1989 ontmoette Johannes Paulus II de Sovjet -leider Mikhail Gorbachev in het Vaticaan en elk uitte zijn respect en bewondering voor de ander. Gorbatsjov zei ooit: "De ineenstorting van de Ijzeren gordijn zou onmogelijk zijn geweest zonder Johannes Paulus II. "[102][123] Bij de dood van Johannes Paulus II zei Mikhail Gorbatsjov: "De toewijding van paus Johannes Paulus II aan zijn volgelingen is een opmerkelijk voorbeeld voor ons allemaal."[124][200]
Op 4 juni 2004, Amerikaanse president George W. Bush presenteerde de Presidentiële medaille van vrijheid, de hoogste civiele eer van de Verenigde Staten aan Johannes Paulus II tijdens een ceremonie op de Apostolisch paleis. De president las het citaat dat de medaille vergezelde, die 'deze zoon van Polen' erkende, wiens 'principiële stand voor vrede en vrijheid miljoenen heeft geïnspireerd en het communisme en tirannie omverwerping'.[207] Na het ontvangen van de prijs zei Johannes Paulus II: "Moge het verlangen naar vrijheid, vrede, een meer humane wereld gesymboliseerd door deze medaille inspireren mannen en vrouwen van goodwill in elke tijd en plaats."[208]
Communistische poging om John Paul II compromitteren
In 1983 probeerde de communistische regering van Polen tevergeefs John Paulus II te vernederen door ten onrechte te zeggen dat hij een onwettig kind had verwekt. Sectie D van Służba Bezpieczeństwa (SB), de veiligheidsdienst, had een actie genaamd "Triangolo" om criminele operaties uit te voeren tegen de katholieke kerk; De operatie omvatte alle Poolse vijandige acties tegen de paus.[209] Kapitein Grzegorz Piotrowski, een van de moordenaars van Beatified Jerzy Popiełuszko, was de leider van sectie D. Ze hebben Irena Kinaszewska gedrogeerd, de secretaris van het in Kraków gevestigde wekelijkse katholieke tijdschrift Tygodnik Powszechny Waar Karol Wojtyła had gewerkt en tevergeefs probeerde haar toe te geven dat ze seksuele relaties met hem had gehad.[210]
De SB probeerde vervolgens de Kraków -priester Andrzej Bardecki, een redacteur van te compromitteren van Tygodnik Powszechny en een van de beste vrienden van kardinaal Karol Wojtyła voordat hij paus werd, door valse memoires in zijn woning te planten, maar Piotrowski werd blootgesteld en de vervalsingen werden gevonden en vernietigd voordat de SB ze kon "ontdekken".[210]
Relaties met andere christelijke denominaties
Johannes Paulus II reisde uitgebreid en ontmoette gelovigen van vele uiteenlopende religies. Bij de Werelddag van gebed voor vrede, gehouden in Assisi Op 27 oktober 1986, meer dan 120 vertegenwoordigers van verschillende religies en coupé een dag van vasten en gebed doorgebracht.[211]
Kerken van het oosten
Hoewel het contact tussen de Heilige Stoel En veel christenen van het Oosten waren nooit helemaal opgehouden, de communie was sinds de oudheid onderbroken. Nogmaals, de geschiedenis van het conflict in Midden -Europa was een complex onderdeel van het persoonlijke culturele erfgoed van Johannes Paulus II, waardoor hij des te meer vastbesloten was om te reageren om te proberen om te proberen blijvende moeilijkheden te overwinnen, gezien dat relatief gezien de Heilige Stoel en de niet-katholieke oostelijke kerken zijn dichtbij in vele geloofspunten.
Eastern Orthodox Church
In mei 1999 bezocht Johannes Paulus II Roemenië op uitnodiging van Patriarch Teoctist ArĂpaşu van de Roemeense orthodoxe kerk. Dit was de eerste keer dat een paus sinds de Geweldig schisma in 1054.[212] Bij zijn aankomst, de patriarch en de President van Roemenië, Emil Constantinescu, begroette de paus.[212] Verklaarde de patriarch,
"Het tweede millennium van de christelijke geschiedenis begon met een pijnlijke verwonding van de eenheid van de kerk; het einde van dit millennium heeft een echte toewijding gezien om de christelijke eenheid te herstellen."[212]
Op 23-27 juni 2001 bezocht John Paul II Oekraïne, een andere zwaar orthodoxe natie, op uitnodiging van de President van Oekraïne en bisschoppen van de Oekraïense Griekse katholieke kerk.[213] De paus sprak met leiders van de All-Oekraïense Raad van kerken en religieuze organisaties, pleiten voor "open, tolerante en eerlijke dialoog".[213] Ongeveer 200 duizend mensen woonden de liturgieën bij die door de paus werden gevierd in Kyiv, en de liturgie in Lviv verzamelde bijna anderhalf miljoen trouw.[213] Johannes Paulus II zei dat een einde aan het grote schisma een van zijn dierbaarste wensen was.[213] Genezende afdelingen tussen de katholieke en Oosterse orthodoxe kerken met betrekking tot Latijn en Byzantijns Tradities waren duidelijk van groot persoonlijk belang. Jarenlang probeerde Johannes Paulus II al in 1988 in de dialoog en eenheid te vergemakkelijken Euntes in mundum, "Europa heeft twee longen, het zal nooit gemakkelijk ademen totdat het beiden gebruikt."
Tijdens zijn reizen van 2001 werd Johannes Paulus II de eerste paus die Griekenland in 1291 jaar bezocht.[214][215] In Athene, de paus ontmoette Aartsbisschop Christodoulos, het hoofd van de Kerk van Griekenland.[214] Na een privévergadering van 30 minuten spraken de twee publiekelijk. Christodoulos las een lijst van "13 overtredingen" van de katholieke kerk tegen de oosterse orthodoxe kerk sinds het grote schisma,[214] inclusief het plunderen van Constantinopel door Crusaders in 1204, en betreurde het gebrek aan verontschuldiging van de katholieke kerk en zei: "Tot nu toe is er geen enkel verzoek om gratie gehoord" voor de "maniakale kruisvaarders van de 13e eeuw".[214]
De paus antwoordde door te zeggen: "Voor de gelegenheden in het verleden en het heden, wanneer zonen en dochters van de katholieke kerk hebben gezondigd door actie of weglating tegen hun orthodoxe broeders en zusters, moge de Heer ons vergeving schenken", waarop Christodoulos onmiddellijk applaudisseerde. Johannes Paulus II zei dat het ontslaan van Constantinopel een bron was van "diepgaande spijt" voor katholieken.[214] Later Johannes Paulus II en Christodoulos ontmoetten elkaar op een plek waar Paul of Tarsus had ooit gepredikt tot Atheense christenen. Ze hebben een 'gemeenschappelijke verklaring' uitgegeven
"We zullen alles doen in onze macht, zodat de christelijke wortels van Europa en zijn christelijke ziel kunnen worden bewaard ... we veroordelen al het gebruik van geweld, proselitisme en fanatisme, in de naam van religie. "[214]
De twee leiders zeiden toen de Het gebed van de Heer Samen, een orthodox taboe breken tegen bidden met katholieken.[214]
De paus had gedurende zijn pontificaat gezegd dat een van zijn grootste dromen was om Rusland te bezoeken,[216] Maar dit gebeurde nooit. Hij probeerde de problemen op te lossen die in de loop van de eeuwen tussen de katholieke en Russisch orthodox kerken, en in 2004 gaven ze een exemplaar uit 1730 van het verloren icoon van Onze -Lieve -Vrouw van Kazan.
Armeense apostolische kerk
John Paul II was vastbesloten om goede relaties te onderhouden met de Armeense apostolische kerk, wiens scheiding van de Heilige Stoel gedateerd met christelijke oudheid. In 1996 bracht hij de katholieke kerk en de Armeense apostolische kerk Dichter door het eens te zijn met de Armeense aartsbisschop Karekin II over de aard van Christus.[217] Tijdens een publiek in 2000, Johannes Paulus II en Karekin II, tegen die tijd de Katholiek van alle Armeniërs, uitgegeven een gezamenlijke verklaring waarin de Armeense genocide. Ondertussen gaf de paus Karekin de overblijfselen van St. Gregory the Illuminator, het eerste hoofd van de Armeense kerk die erin was bewaard Napels, Italië, gedurende 500 jaar.[218] In september 2001 ging John Paul II op een driedaagse bedevaart naar Armenië om deel te nemen aan een oecumenisch feest met Karekin II In de nieuw gewijde St. Gregory de Illuminator -kathedraal in Yerevan. De twee kerkleiders ondertekenden een verklaring die de slachtoffers van de Armeense genocide herinnerde.[219]
Protestantisme
Net als zijn opvolgers na hem, nam Johannes Paulus II een groot aantal initiatieven om vriendelijke relaties, praktische humanitaire samenwerking en theologische dialoog te bevorderen met een reeks van een reeks van Protestant lichamen. Hiervan moest de eerste in belang zijn Lutheranisme, gezien het feit dat de stelling met Martin Luther En zijn volgelingen waren de belangrijkste historische splitsing in het westerse christendom.
Lutheranisme
Van 15 tot 19 november 1980 bezocht Johannes Paulus II West-Duitsland[220] op zijn eerste reis naar een land met een grote Lutheraan Protestant bevolking. In Mainz, hij ontmoette leiders van de Evangelische kerk in Duitslanden met vertegenwoordigers van andere christelijke denominaties.
Op 11 december 1983 nam John Paul II deel aan een oecumenische dienst in de Evangelische Lutherse kerk in Rome,[221] Het eerste pauselijke bezoek ooit aan een Lutherse kerk. Het bezoek vond 500 jaar na de geboorte van de Duits plaats Martin Luther, die als eerste een Augustus broeder en vervolgens een vooraanstaand protestant Hervormer.
In zijn apostolische bedevaart naar Noorwegen, IJsland, Finland, Denemarken en Zweden van juni 1989,[222] John Paul II werd de eerste paus die landen met Lutherse meerderheden bezocht. Naast het vieren van de mis met katholieke gelovigen, nam hij deel aan oecumenische diensten op plaatsen die katholieke heiligdommen waren geweest vóór de Reformatie: Nidaros -kathedraal in Noorwegen; in de buurt van St. Olav's Church bij Thingvellir in IJsland; Turku -kathedraal in Finland; Roskilde kathedraal in Denemarken; en Uppsala -kathedraal in Zweden.
Op 31 oktober 1999 (de 482e verjaardag van Reformatiedag, Martin Luther's posting van de 95 Theses), vertegenwoordigers van de katholieke kerk's Pontifical Council voor het promoten van christelijke eenheid en de Lutheran World Federation ondertekend een Gezamenlijke verklaring over de doctrine van rechtvaardiging, als een gebaar van eenheid. De ondertekening was een vrucht van een theologische dialoog die er was tussen de Lutheran World Federation en de Heilige Stoel Sinds 1965.
Anglicanisme
John Paul II had goede relaties met de Kerk van Engeland, zoals ook met andere delen van de Anglicaanse communie. Hij was de eerste regerende paus die in 1982 naar het Verenigd Koninkrijk reizen, waar hij ontmoette Koningin Elizabeth II, de Supreme Gouverneur van de Church of England. Hij predikte in Canterbury kathedraal en ontvangen Robert Runcie, de aartsbisschop van Canterbury. Hij zei dat hij teleurgesteld was door de beslissing van de kerk van Engeland Verorden vrouwen en zag het als een stap verwijderd van eenheid tussen de Anglicaanse communie en de katholieke kerk.[223]
In 1980 gaf Johannes Paulus II een Pastorale bepaling waardoor getrouwde voormalige bisschoppelijke priesters katholieke priesters worden, en voor de acceptatie van voormalige Bisschoppelijke kerk parochies in de katholieke kerk. Hij stond de oprichting toe van de een vorm van de Romeinse rite, informeel bekend door sommigen als de Anglicaans gebruik, die geselecteerde elementen van de Anglicaan bevat Boek van gemeenschappelijk gebed die compatibel zijn met de katholieke doctrine. Hij stond aartsbisschop toe Patrick Flores van San Antonio, Texas, om vast te stellen Onze -Lieve -Vrouw van de verzoening katholieke kerk, samen als de inaugurele parochie voor het gebruik van deze hybride liturgie.[224]
Relaties met het jodendom
Relaties tussen het katholicisme en het jodendom verbeterde dramatisch tijdens het pontificaat van Johannes Paulus II.[89][118] Hij sprak vaak over de relatie van de katholieke kerk met het Joodse geloof.[89] Het is waarschijnlijk dat zijn houding gedeeltelijk werd gevormd door zijn eigen ervaring met het vreselijke lot van de Joden in Polen en de rest van Midden -Europa in de jaren 1930 en 1940.
In 1979 bezocht John Paul II de Auschwitz -concentratiekamp in Polen, waar veel van zijn landgenoten (meestal Joden) was omgekomen tijdens de Duitse bezetting daar in de Tweede Wereldoorlog, de eerste paus om dit te doen. In 1998 gaf hij uit We herinneren ons: een reflectie op de shoah, waarover zijn denken schetste de Holocaust.[225] Hij werd de eerste paus waarvan bekend was dat hij een officieel pauselijk bezoek aan een synagoge had gebracht, toen hij de Geweldige synagoge van Rome op 13 april 1986.[226][227]
Op 30 december 1993 vestigde Johannes Paulus II formele diplomatieke betrekkingen tussen de Heilige Stoel en de Staat Israël, erkennen zijn centraliteit in het joodse leven en geloof.[226]
Op 7 april 1994 organiseerde hij de Pauselijk concert om de Holocaust te herdenken. Het was het allereerste Vaticaanse evenement dat gewijd was aan de herinnering aan de zes miljoen joden die in de Tweede Wereldoorlog zijn vermoord. Dit concert, dat werd bedacht en geleid door de Amerikaanse dirigent Gilbert Levine, werd bijgewoond door de Chief Rabbi van Rome Elio Toaff, de president van Italië Oscar Luigi Scalfaroen overlevenden van de Holocaust van over de hele wereld. De Royal Philharmonic Orchestra, acteur Richard Dreyfuss en cellist Lynn Harrell speelden bij deze gelegenheid onder de richting van Levine.[228][229] Op de ochtend van het concert ontving de paus de bijbehorende leden van Survivor Community in een speciaal publiek in het Apostolische Paleis.
In maart 2000 bezocht Johannes Paulus II Yad Vashem, het National Holocaust Memorial in Israël, en werd later geschiedenis geschreven door een van de heiligste locaties in het jodendom aan te raken, de westelijke muur in Jeruzalem,[118] het plaatsen van een brief erin (waarin hij bad voor vergeving voor de acties tegen Joden).[117][118][226] In een deel van zijn adres zei hij:
"Ik verzeker het Joodse volk de katholieke kerk ... is diep bedroefd door de haat, daden van vervolging en vertoningen van antisemitisme Gericht tegen de Joden door christenen op elk moment en op welke plaats dan ook, "
en hij voegde eraan toe dat er waren
"Geen woorden sterk genoeg om de vreselijke tragedie van de Holocaust te betreuren."[117][118]
Israëlische kabinet Minister Rabbi Michael Melchior, die het bezoek van de paus organiseerde, zei dat hij "zeer ontroerd" was door het gebaar van de paus.[117][118]
Het was buiten de geschiedenis, voorbij het geheugen.[117]
We zijn diep bedroefd door het gedrag van degenen die in de loop van de geschiedenis ervoor hebben gezorgd dat deze kinderen van u lijden, en uw vergeving vragen wij onszelf willen binden tot echte broederschap met de mensen van het verbond.[230]
In oktober 2003, de Anti-defamatiecompetitie (ADL) heeft een verklaring afgegeven met John Paul II met het invoeren van het 25e jaar van zijn pausdom. In januari 2005 werd John Paul II de eerste paus waarvan bekend is dat hij een priesterlijke zegen van een rabbijn, wanneer rabbijnen Benjamin Blech, Barry Dov Schwartz en Jack Bemporad bezochten de paus op Clementine Hall in het apostolische paleis.[231]
Onmiddellijk na de dood van Johannes Paulus II, de Anti-defamatiecompetitie zei in een verklaring dat hij een revolutie teweegbracht in de katholieke joodse betrekkingen en zei: "Meer verandering ten goede plaatsvond in zijn 27-jarige pausdom dan in de bijna 2000 jaar ervoor."[232] In een andere verklaring uitgegeven door de Australia/Israel & Jewish Affairs Council zei directeur Dr. Colin Rubenstein: "De paus zal worden herinnerd vanwege zijn inspirerende spirituele leiderschap in de oorzaak van vrijheid en mensheid. Hij heeft veel meer bereikt in termen van termen van Transformerende relaties met zowel het Joodse volk als de staat Israël dan elke andere figuur in de geschiedenis van de katholieke kerk. "[226]
Met het jodendom hebben we daarom een relatie die we niet hebben met een andere religie. U bent onze zeer geliefde broers, en op een bepaalde manier kan worden gezegd dat u onze bent ouderling broers.[233]
In een interview met het Poolse persbureau, Michael Schudrich, Chief Rabbi van Polen, zei dat nooit in de geschiedenis iemand net zoveel heeft gedaan voor de christelijke-joodse dialoog als Johannes Paulus II, eraan toevoegend dat veel Joden een groter respect hadden voor de late paus dan voor sommige rabbijnen. Schudrich prees Johannes Paulus II voor het veroordelen van antisemitisme als een zonde, die geen eerdere paus had gedaan.[234]
Over John Paul II's zal de belangrijkste rabbijn van Rome Riccardo di segni zei in een interview met de Vaticaanse krant L'Osservatore Romano dat "Johannes Paulus II revolutionair was omdat hij een duizendjarige muur van katholiek wantrouwen van de Joodse wereld afsloeg." Ondertussen zei Elio Toaff, de voormalige chef Rabbi van Rome, dat:
Herinnering aan de paus Karol Wojtyła zal sterk blijven in de collectieve Joodse herinnering vanwege zijn oproepen tot broederschap en de geest van tolerantie, die alle geweld uitsluit. In de stormachtige geschiedenis van de betrekkingen tussen Romeinse pausen en joden in het getto waarin ze meer dan drie eeuwen in vernederende omstandigheden werden gesloten, is Johannes Paulus II een heldere figuur in zijn uniciteit. In de betrekkingen tussen onze twee grote religies in de nieuwe eeuw die was bevlekt met bloedige oorlogen en de pest van racisme, blijft het erfgoed van Johannes Paulus II een van de weinige spirituele eilanden die overleving en menselijke vooruitgang garanderen.[235]
Relaties met andere wereldreligies
Animisme
In zijn interview met boekenlengte De drempel van hoop oversteken met de Italiaanse journalist Vittorio Messori John Paul II, gepubliceerd in 1995, trekt parallellen tussen animisme en het christendom. Hij zegt:
... Het zou nuttig zijn om zich te herinneren ... de animistische religies die de aanbidding van voorouders benadrukken. Het lijkt erop dat degenen die ze oefenen vooral dicht bij het christendom liggen, en onder hen vinden de zendelingen van de kerk het ook gemakkelijker om een gemeenschappelijke taal te spreken. Is er misschien in deze verering van voorouders een soort voorbereiding op het christelijk geloof in de gemeenschap van heiligen, waarin alle gelovigen - of ze nu leven of dood zijn - een enkele gemeenschap, een enkel lichaam vormen? […] Er is dan niets vreemds dat de Afrikaanse en Aziatische animisten gemakkelijker in Christus gelovigen zouden worden dan volgelingen van de grote religies van het Verre Oosten.[236]
In 1985 bezocht de paus het Afrikaanse land van Gaan, waar 60 procent van de bevolking animistische overtuigingen omarmt. Om de paus te eren, ontmoetten animistische religieuze leiders hem in een katholiek Marian -heiligdom in het bos, tot grote vreugde van de paus. Johannes Paulus II ging over tot de noodzaak van religieuze tolerantie, prees de natuur en benadrukte gemeenschappelijke elementen tussen animisme en het christendom, en zei:
De natuur, uitbundig en prachtig in dit gebied van bossen en meren, impregneert geesten en harten met zijn mysterie en oriënteert hen spontaan in de richting van het mysterie van hij die de auteur van het leven is. Het is dit religieuze sentiment dat je animeert en men kan zeggen dat al je landgenoten animeert.[237]
Tijdens de investering van president Thomas Boni Yayi van Benin als een titel Yoruba hoofd Op 20 december 2008, het regeren Ooni van ile-ife, Nigeria, Olubuse II, verwezen naar Johannes Paulus II als een eerdere ontvanger van dezelfde koninklijke eer.[238]
Boeddhisme
Tenzin Gyatso, de 14e Dalai Lama, bezocht acht keer Johannes Paulus II. De twee mannen hadden veel soortgelijke opvattingen en begrepen vergelijkbare benarde situatie, beide afkomstig van naties die getroffen zijn door het communisme en beide dienen als hoofden van grote religieuze lichamen.[239][240] Als aartsbisschop van Kraków, lang voordat de 14e Dalai Lama een wereldberoemde figuur was, hield Wojtyła speciale massa's om te bidden voor de niet-gewelddadige strijd van het Tibetaanse volk voor vrijheid van Maoïstisch China.[241] Tijdens zijn bezoek aan 1995 aan Sri Lanka, een land waar een meerderheid van de bevolking zich aan houdt Theravada -boeddhisme, Johannes Paulus II uitte zijn bewondering voor het boeddhisme:
In het bijzonder druk ik mijn hoogste achting voor de volgelingen van het boeddhisme, de meerderheidsreligie in Sri Lanka, met zijn ... vier grote waarden van ... liefdevolle vriendelijkheid, mededogen, sympathieke vreugde en gelijkmoedigheid; met zijn tien transcendentale deugden en de geneugten van de Sangha zo mooi uitgedrukt in de Theragathas. Ik hoop vurig dat mijn bezoek zal dienen om de goodwill tussen ons te versterken, en dat het iedereen zal geruststellen van het verlangen van de katholieke kerk naar interreligieuze dialoog en samenwerking bij het bouwen van een meer rechtvaardige en broederlijke wereld. Aan iedereen stak ik de hand van vriendschap uit, herinnerend aan de prachtige woorden van de Dhammapada: "Beter dan duizend nutteloze woorden is een enkel woord dat vrede geeft ..."[242]
Islam

Johannes Paulus II heeft aanzienlijke inspanningen geleverd om de betrekkingen tussen het katholicisme en de islam te verbeteren.[243]
Hij steunde officieel het project van de Geweldige moskee in Rome en nam deel aan de inhuldiging in 1995.
Op 6 mei 2001 werd hij de eerste katholieke paus die binnenkwam en bidden in een moskee, namelijk de Umayyad -moskee in Damascus, Syrië. Respectvol zijn schoenen verwijderen, ging hij de eerste binnen Byzantijns-tijdperk Christelijke kerk gewijd aan Johannes de Doper, die ook wordt vereerd als een Profeet van de islam. Hij hield een toespraak inclusief de verklaring:
"Voor alle keren dat moslims en christenen elkaar hebben beledigd, moeten we vergeving van de Almachtige zoeken en elkaar vergeving aanbieden."[116]
Hij kuste ook de Koran terwijl in Syrië, een daad die hem populair maakte bij moslims maar veel katholieken verstoorde.[244][onbetrouwbare bron?]
In 2004 organiseerde Johannes Paulus II de "Pauselijk concert van verzoening", die leiders van de islam samenbracht met leiders van de Joodse gemeenschap en van de katholieke kerk in het Vaticaan voor een concert van het Kraków Philharmonic Choir uit Polen, de London Philharmonic Choir uit het Verenigd Koninkrijk, de Pittsburgh Symphony Orchestra uit de Verenigde Staten en het Polyfone koor van de Ankara State Turkije.[245][246][247][248] Het evenement werd bedacht en uitgevoerd door Sir Gilbert Levine, KCSG en werd over de hele wereld uitgezonden.[245][246][247][248]
John Paul II hield toezicht op de publicatie van de Catechismus van de katholieke kerk, wat een speciale bepaling voor moslims oplevert; Daarin staat geschreven: "Samen met ons zijn ze dol op de ene, barmhartige God, de rechter van de mensheid op de laatste dag."[249]
Jainisme
In 1995 hield Johannes Paulus II een ontmoeting met 21 Stilletjes, georganiseerd door de Pontifical Council voor interreligieuze dialoog. Hij prees Mohandas Gandhi voor zijn "onwrikbaar geloof in God", verzekerde de Jains dat de katholieke kerk een dialoog zal blijven aangaan met hun religie en sprak over de gemeenschappelijke behoefte om de armen te helpen. De Jain -leiders waren onder de indruk van de" transparantie en eenvoud van de paus ", en de vergadering kreeg veel aandacht in de Gujarat Staat in West -India, de thuisbasis van vele Jains.[250]
Moordpogingen en plots

Toen hij het St. Peter's Square binnenging om een publiek aan te spreken op 13 mei 1981,[251] John Paul II werd neergeschoten en kritisch gewond door Mehmet Ali Ağca,[34][106][252] Een deskundige Turkse schutter die lid was van de militante fascistische groep Grijze wolven.[253] De moordenaar gebruikte een Browning 9 mm semi-automatisch pistool,[254] de paus schieten in de buik en het perforeren van de zijne dikke darm en dunne darm meerdere keren.[102] Johannes Paulus II werd het Vaticaanse complex binnengebracht en vervolgens naar de Gemelli Hospital. Op weg naar het ziekenhuis verloor hij het bewustzijn. Hoewel de twee kogels de zijne misten superieure mesenterische slagader en abdominale aorta, hij verloor bijna driekwart van zijn bloed. Hij onderging vijf uur operatie om zijn wonden te behandelen.[255] Chirurgen voerden een colostomie, tijdelijk het bovenste deel van de dikke darm om het beschadigde onderste deel te laten genezen.[255] Toen hij kort herwonnen bij het bewustzijn voordat hij werd geopereerd, gaf hij de artsen op om de zijne niet te verwijderen Bruin scapulair Tijdens de operatie.[256] Een van de weinige mensen liet hem zien bij de Gemelli Clinic was een van zijn beste vrienden filosoof Anna-Teresa Tymieniecka, die arriveerde op zaterdag 16 mei en hem gezelschap hield terwijl hij herstelde van een spoedoperatie.[93] De paus verklaarde later dat de Gezegende Maagd Maria hielp hem in leven te houden gedurende zijn beproeving.[106][252][257]
Zou ik kunnen vergeten dat het evenement op het St. Peter's Square plaatsvond op de dag en op het uur waarop de eerste verschijning van de moeder van Christus voor de arme kleine boeren meer dan zestig jaar wordt herinnerd in Fátima, Portugal? Want in alles wat mij op die dag overkwam, voelde ik die buitengewone moederlijke bescherming en zorg, die sterker bleek te zijn dan de dodelijke kogel.[258]
Ağca werd gepakt en ingetogen door een non en andere omstanders totdat de politie arriveerde. Hij werd veroordeeld levenslange gevangenisstraf. Twee dagen na Kerstmis in 1983 bezocht Johannes Paulus II Ağca in de gevangenis. Johannes Paulus II en Ağca spraken ongeveer twintig minuten privé.[106][252] Johannes Paulus II zei: "Waar we het over hadden, zal een geheim tussen hem en mij moeten blijven. Ik sprak met hem als een broer die ik heb vergaat en die mijn volledige vertrouwen heeft."
Talloze andere theorieën werden gevorderd om de moordaanslag uit te leggen, sommigen van hen controversieel. Een dergelijke theorie, gevorderd door Michael Ledeen en zwaar geduwd door de Verenigde Staten Central Intelligence Agency Ten tijde van de moord maar nooit onderbouwd door bewijsmateriaal, was dat de Sovjet-Unie achter de poging was op het leven van Johannes Paulus II als vergelding voor de steun van de paus voor solidariteit, de katholieke, pro-democratische Poolse werknemersbeweging.[253][259] Deze theorie werd ondersteund door de 2006 Mitrokhin Commissie, opgezet door Silvio Berlusconi en op weg naar Forza Italia senator Paolo Guzzanti, die beweerde dat communistische Bulgaarse veiligheidsafdelingen werden gebruikt om te voorkomen dat de rol van de Sovjet -Unie wordt ontdekt, en concludeerde dat Sovjet militaire inlichtingendienst (Glavnoje Razvedyvatel'noje Upravlenije), niet de Kgb, waren verantwoordelijk.[259] De woordvoerder van de Russische buitenlandse inlichtingendienst Boris Labusov noemde de beschuldiging "absurd".[259] De paus verklaarde tijdens een bezoek aan Bulgarije in mei 2002 dat het leiderschap van het Sovjet-Bloc-tijdperk van het land niets te maken had met de moordpoging.[253][259] Zijn secretaris, kardinaal Stanisław Dziwisz, beweerde echter in zijn boek Een leven met Karol, dat de paus privé was overtuigd dat de voormalige Sovjet -Unie achter de aanval zat.[260] Later werd ontdekt dat veel assistenten van Johannes Paulus II buitenlandse overheid hadden;[261] Bulgarije en Rusland betwistten de conclusies van de Italiaanse Commissie en wees erop dat de paus de Bulgaarse connectie publiekelijk had ontkend.[259]
Een tweede moordpoging werd gedaan op 12 mei 1982, slechts een dag voor de verjaardag van de eerste poging tot zijn leven, in Fátima, Portugal, toen een man Johannes Paulus II probeerde neer te steken met een bajonet.[262][263][264] Hij werd tegengehouden door bewakers. Stanisław Dziwisz zei later dat Johannes Paulus II gewond was geraakt tijdens de poging, maar erin slaagde een niet-levensbedreigende wond te verbergen.[262][263][264] De aanvaller, een Traditionalistisch katholiek Spaanse priester genoemd Juan María Fernández y Krohn,[262] was door aartsbisschop als priester gewijd Marcel Lefebvre van de Society of St. Pius X en was tegen de wijzigingen van de Tweede Vaticaanse Raad en zei dat de paus een agent was van de communistische Moskou en van de marxist Oostelijke blok.[265] Fernández y Krohn verliet vervolgens het priesterschap en diende drie jaar van een gevangenisstraf van zes jaar uit.[263][264][265] De ex-priester werd behandeld psychische aandoening en vervolgens uit Portugal verdreven om advocaat te worden in België.[265]
De Al Qaeda-gefinancierd Bojinka -plot gepland om Johannes Paulus II te doden tijdens een bezoek aan de Filippijnen tijdens vieringen van de Wereldjongerendag 1995. Op 15 januari 1995 a zelfmoordterrorist was van plan zich als priester te kleden en een bom te ontploffen toen de paus in de zijne passeerde motorcade Op weg naar het San Carlos Seminary in Makati. De moord zou de aandacht afleiden van de volgende fase van de operatie. Een chemische brand begon echter onbedoeld door de cel waar de politie op hun verblijfplaats waarschuwde, en ze werden allemaal een week voor het bezoek van de paus gearresteerd en bekende het complot.[266]
In 2009 gepubliceerd John Koehler, een journalist en voormalig leger -inlichtingenofficier, gepubliceerd Spions in the Vaticaan: de koude oorlog van de Sovjet -Unie tegen de katholieke kerk.[267] Koehler, vooral Oost-Duitse en Poolse geheime politiearchieven, beweerde dat de moordpogingen "KGB-gesteund" waren en details verstrekten.[268] Tijdens het pausdom van Johannes Paulus II waren er veel geestelijken Binnen het Vaticaan dat bij nominatie weigerde te worden geordend en vervolgens op mysterieuze wijze de kerk verliet, wat leidde tot brede speculatie dat ze in werkelijkheid waren, Kgb agenten.
Excuses
Johannes Paulus II verontschuldigde zich bij vele groepen die door de jaren heen door de katholieke kerk hadden geleden.[89][269] Voordat hij paus werd, was hij een prominente redacteur en voorstander van initiatieven zoals de Brief van verzoening van de Poolse bisschoppen aan de Duitse bisschoppen Vanaf 1965. Als paus heeft hij officieel een openbare excuses gegeven voor meer dan 100 misstanden, waaronder:[270][271][272][273]
- Het juridische proces over de Italiaanse wetenschapper en filosoof Galileo Galilei, zelf een vrome katholiek, rond 1633 (31 oktober 1992).[274][275]
- De betrokkenheid van katholieken bij de Afrikaanse leiders die hun onderwerpen en gevangenen verkochten in de Afrikaanse slavenhandel (9 augustus 1993).
- De rol van de kerkhiërarchie in Burnings op de brandstapel en de religieuze oorlogen Dat volgde de protestante Reformatie (20 mei 1995, in Tsjechië).
- De onrechtvaardigheden die tegen vrouwen zijn begaan, de schending van vrouwenrechten en de historische denigratie van vrouwen (10 juli 1995, in een brief aan "Every Woman").
- De inactiviteit en stilte van veel katholieken tijdens de Holocaust (Zie het artikel Religie in nazi -Duitsland) (16 maart 1998).
De Geweldig jubileum van het jaar 2000 omvatte een dag van Gebed voor vergeving van de zonden van de kerk op 12 maart 2000.
Op 20 november 2001, vanaf een laptop in het Vaticaan, stuurde John Paul II zijn eerste e-mail verontschuldigend voor de Gevallen van katholieke seksueel misbruik, de door de kerk gesteunde "Gestolen generaties"Van Aboriginal kinderen in Australië, en naar China voor het gedrag van katholieke zendelingen in koloniale tijden.[276]
Gezondheid

Toen hij in 1978 op 58 -jarige leeftijd paus werd, was Johannes Paulus II een fervent sportman. Hij was extreem gezond en actief, jogging in de Vaticaanse tuinen, gewichtstraining, zwemmen en wandelen in de bergen. Hij was dol op voetbal. De media contrasteerden de atletiek en trimfiguur van de nieuwe paus tot de slechte gezondheid van Johannes Paulus I en Paulus VI, de Portiness of John xxiii en de constante claims van kwalen van Pius XII. De enige moderne paus met een fitnessregime was geweest Paus Pius XI (1922–1939), die een fervent bergbeklimmer was.[277][278] Een Iers onafhankelijk Artikel in de jaren 1980 met John Paul II de Keep-fit paus.
Na meer dan zesentwintig jaar als paus, twee moordpogingen, waarvan er één ernstig verwondde, en een aantal angsten van kanker, daalde de lichamelijke gezondheid van John Paul. In 2001 werd bij hem gediagnosticeerd als lijdend ziekte van Parkinson.[279] Internationale waarnemers hadden dit al enige tijd vermoed, maar het werd pas in 2003 door het Vaticaan erkend door het Vaticaan. Ondanks moeilijk meer dan een paar zinnen tegelijk te spreken, problemen hoorzittingen ernstig osteoarthrose, hij bleef de wereld rondzagen, hoewel hij zelden in het openbaar wandelde.
Dood en begrafenis
Laatste maanden
Johannes Paul II werd in het ziekenhuis opgenomen met ademhalingsproblemen veroorzaakt door een aanval van influenza op 1 februari 2005.[280] Hij verliet het ziekenhuis op 10 februari, maar werd vervolgens twee weken later opnieuw in het ziekenhuis opgenomen met ademhalingsproblemen en onderging een tracheotomie.[281]
Eindziekte en dood
Op 31 maart 2005, na een urineweginfectie,[282] hij ontwikkelde septische shock, een vorm van infectie met hoge koorts en laag bloeddruk, maar werd niet in het ziekenhuis opgenomen. In plaats daarvan was hij bewaakt door een team van consultants in zijn privéwoning. Dit werd beschouwd als een indicatie door de paus, en degenen die dicht bij hem zijn, dat hij de dood naderde; Het zou in overeenstemming zijn geweest met zijn wensen om in het Vaticaan te sterven.[282] Later die dag kondigden Vaticaanse bronnen aan dat Johannes Paulus II de Zalving van de zieken door zijn vriend en secretaris Stanisław Dziwisz. De dag voor zijn dood, een van zijn naaste persoonlijke vrienden, Anna-Teresa Tymieniecka bezocht hem aan zijn bed.[91][283] Tijdens de laatste dagen van het leven van de paus bleven de lichten door de nacht branden waar hij in het pauselijke appartement op de bovenste verdieping van het apostolische paleis lag. Tienduizenden mensen verzamelden zich en hielden twee dagen wake op St. Peter's Square en de omliggende straten. Bij het horen hiervan werd gezegd dat de stervende paus heeft verklaard: "Ik heb naar je gezocht, en nu ben je naar me toe gekomen, en ik dank je."[284]
Op zaterdag 2 april 2005, om ongeveer 15:30 uur CEST, Johannes Paulus II sprak zijn laatste woorden in Pools, "Pozwólcie Mi Odejść do domu ojca" ("Sta me toe om naar het huis van de vader te vertrekken"), naar zijn assistenten, en viel ongeveer vier uur later in coma.[284][285] De mis van de wake van de tweede zondag van Pasen ter herdenking van de heiligverklaring van Maria Faustina op 30 april 2000, was net gevierd aan zijn bed, voorgezeten door Stanisław Dziwisz en twee Poolse medewerkers. Aanwezig aan het bed was een kardinaal Lubomyr Husar van Oekraïne, die diende als priester bij Johannes Paulus in Polen, samen met Poolse nonnen van de gemeente van de zusters, dienaren van het meest heilige hart van Jezus, die de liep pauselijk huishouden. Johannes Paulus II stierf in zijn privé -appartement om 21:37 CEST (19:37 UTC) van hartfalen van diepgaand hypotensie en compleet circulatoire ineenstorting Van septische schok, 46 dagen voor zijn 85e verjaardag.[285][286][287] Zijn dood werd geverifieerd toen een elektrocardiogram dat 20 minuten liep, een vlakke line.[288] Hij had geen nauwe familie tegen de tijd van zijn dood; Zijn gevoelens worden weerspiegeld in zijn woorden geschreven in 2000 aan het einde van zijn laatste wil en testament.[289] Stanisław Dziwisz zei later dat hij de persoonlijke notities van de Pontiff niet had verbrand, ondanks het feit dat het verzoek deel uitmaakte van het testament.[290]

Nasleep
De dood van de pontiff zette in gang rituelen en tradities die teruggaan tot de middeleeuwse tijden. Het Rite of Visitation vond plaats van 4 april 2005 tot 7 april 2005 in St. Peter's Basilica. John Paul II's Testament, gepubliceerd op 7 april 2005,[291] onthulde dat de paus overwoog om begraven te worden in zijn geboorteland Polen, maar de uiteindelijke beslissing had overgelaten aan het College of Cardinals, dat terloops de voorkeur gaf aan begrafenis onder de basiliek van St. Peter, ter ere van het verzoek van de paus om "op de aarde" te worden geplaatst.
De Requiem Mass die op 8 april 2005 werd gehouden, zou wereldrecords hebben gevestigd, zowel voor aanwezigheid als het aantal staatshoofden aanwezig op een begrafenis.[274][292][293][294] (Zien: Lijst met hoogwaardigheidsbekleders.) Het was de grootste bijeenkomst van staatshoofden tot die tijd, die de begrafenissen van overtrof Winston Churchill (1965) en Josip Broz Tito (1980). Vier koningen, vijf koninginnen, ten minste 70 presidenten en premiers, en meer dan 14 leiders van andere religies aanwezig.[292] Naar schatting verzamelden vier miljoen rouwenden zich in en rond Vaticaanse stad.[274][293][294][295] Tussen 250.000 en 300.000 bekeken het evenement vanuit de muren van het Vaticaan.[294] In een historische zeldzaamheid, Protestant en Oosters Orthodox leiders, evenals vertegenwoordigers en hoofden van Jodendom, Islam, Uitdrijven[296] en Boeddhisme, bood hun eigen gedenktekens en gebeden aan als een manier om te sympathiseren met het verdriet van katholieken.
De Dean van het College of Cardinals, Kardinaal Joseph Ratzinger, voerde de ceremonie uit. John Paul II werd begraven in de wielen onder de basiliek, de Graf van de pausen. Hij werd neergelaten in een graf dat in hetzelfde is gemaakt prieel eerder bezet door de overblijfselen van John xxiii. De alkoof was leeg sinds de overblijfselen van John XXIII na zijn zalgave naar het hoofdlichaam van de basiliek waren verplaatst.
Postume erkenning
paus Heilige Johannes Paulus II | |
---|---|
![]() Schilderen van Saint Johannes Paulus II Geschilderd door Zbigniew Kotyłło, 2012 | |
paus en Biechtvader | |
Geboren | 18 mei 1920 Wadowice, Polen |
Ging dood | 2 april 2005 (84 jaar) Apostolisch paleis, Vaticaanstad |
Vereerd in | katholieke kerk |
Zalig | 1 mei 2011, Saint Peter's Square, Vaticaanstad door Paus Benedictus XVI |
Heilig | 27 april 2014, Saint Peter's Square, Vatican City door paus Franciscus |
Feest | 22 oktober |
Attributen | Pauselijke ferula, Pauselijke gewaden |
Patronage | Kraków, Polen, Wereld Jeugd Dag, Young Catholics, Świdnica, Families, World Meeting of Families 2015 |
Titel "The Great"
Bij de dood van Johannes Paulus II, een aantal geestelijken in het Vaticaan en de leken[102][274][297] begon te verwijzen naar de overleden paus als "John Paul de Grote" - in theorie alleen de vierde paus om zo geprezen te worden.[102][297][298][299] Kardinaal Angelo Sodano specifiek naar John Paul verwezen als "The Great" in zijn gepubliceerde geschreven geschreven huis voor de begrafenis van de paus Massa van rust.[300][301] De Zuid -Afrikaanse katholieke krant Het zuidelijke kruis heeft hem in druk verwezen als "Johannes Paulus II de Grote".[302] Sommige katholieke onderwijsinstellingen in de VS hebben bovendien hun namen veranderd om "The Great" op te nemen, inclusief John Paul de grote katholieke universiteit en scholen noemden een variant van John Paul de grote middelbare school.
Geleerden van Canonwet Zeg dat er geen officieel proces is om een paus "groot" te verklaren; De titel vestigt zich eenvoudigweg door populair en voortdurend gebruik,[274][303][304] Zoals het geval was bij gevierde seculiere leiders (bijvoorbeeld, werd Alexander III van Macedon in de volksmond bekend als Alexander de Grote). De drie pausen die tegenwoordig vaak bekend staan als "groot" zijn Leo i, die regeerde van 440–461 en overtuigd Attila de Hun zich terugtrekken uit Rome; Gregory I, 590–604, na wie de Gregoriaanse zang is genaamd; en Paus Nicholas I, 858–867, die de katholieke kerk consolideerde in de westerse wereld in de Middeleeuwen.[297]
John Paul's opvolger, Benedictus XVI, heeft de term niet rechtstreeks in openbare toespraken gebruikt, maar heeft schuine verwijzingen verwijderd naar "de grote paus Johannes Paulus II" in zijn eerste adres van de Loggia van St. Peter's Basilica, op de 20e Wereldjongerdag In Duitsland 2005, toen hij in het Pools zei: "zoals de grote paus Johannes Paulus II zou zeggen: Houd de vlam van geloof levend in uw leven en uw volk";[305] en in mei 2006 tijdens een bezoek aan Polen waar hij herhaaldelijk verwijzingen heeft gemaakt naar "de grote John Paul" en "mijn grote voorganger".[306]

Instellingen vernoemd naar Johannes Paulus II
- Paus John Paul II High School (Tennessee)
- John Paul de grote katholieke universiteit
- John Paul de Great Catholic High School (Indiana)
- John Paul II Catholic Secondary School (Londen, Ontario, Canada)
- Saint John Paul The Great Catholic High School (Virginia)
- John Paul II High School, Greymouth
- Karol Wojtyla College, Lima, Peru[307]
- Scoil eoin phóil, Leixlip, Ierland
- Johannes Paul II Gymnasium, Kaunas, Litouwen
- Paus Johannes Paul II High School in Olympia, Washington[308]
- Universidad Privada Juan Pablo II, Lima, Peru [309]
- Karol wojtyła gebouw op Atma Jaya Katholieke Universiteit van Indonesië in Jakarta, Indonesië[310]
- St. John Paul II Chapel and Museum in Pakuwon Mall in Surabaya, Indonesië
- St. John Paul II Minor Seminary, Minor Seminary in Antipolo City, Filippijnen
- St. John Paul II Parish Community (Lake View, NY)
- St. John Paul II High School (Hyannis, MA)
- Saint John Paul II Academie Boca Raton, FL
- St. John Paul II Catholic High School (Alabama)
- St. John Paul II Catholic High School (Arizona)
- St. John Paul II Seminary (Washington, DC)[311]
- Paus Saint John Paul II Major Seminary Awka (Nigeria)[312]
- St. John Paul II katholieke middelbare school, Scarborough, Ontario, Canada
Zaligverklaring

Geïnspireerd door oproepen van "Santo Subito!"(" [Maak hem onmiddellijk een] heilige! ") Uit de menigte verzameld tijdens de begrafenismis die hij vierde,[314][315][316][317] Benedictus XVI begon het zaligvervormingsproces voor zijn voorganger en omzeilde de normale beperking die vijf jaar moet doorgaan na de dood van een persoon voordat hij aan het zalig is.[315][316][318][319] In een publiek met paus Benedictus XVI, Camillo Ruini, Vicaris -generaal van het bisdom Rome, die verantwoordelijk was voor het bevorderen van de oorzaak voor heiligverklaring van elke persoon die stierf in dat bisdom, citeerde "uitzonderlijke omstandigheden", wat suggereerde dat de wachttijd kon worden afgezien.[35][274][320] Deze beslissing werd aangekondigd op 13 mei 2005, het feest van Onze -Lieve -Vrouw van Fátima en de 24 -jarig jubileum van de moordaanslag op Johannes Paulus II op St. Peter's Square.[321]
Begin 2006 werd gemeld dat het Vaticaan een mogelijke onderzoeken wonder geassocieerd met Johannes Paulus II. Zuster Marie Simon-Pierre, een Franse non en lid van de congregatie van kleine zusters van katholieke zwangerschapsafdelingen, beperkt tot haar bed door de ziekte van Parkinson,[316][322] werd naar verluidt een "complete en duurzame remedie gehad nadat leden van haar gemeenschap hadden gebeden voor de voorbede van paus Johannes Paulus II".[201][274][314][316][323][324] Vanaf mei 2008[update], Zus Marie-Simon-Pierre, toen 46,[314][316] werkte opnieuw bij een kraamkliniek gerund door haar religieus instituut.[319][322][325][326]
"Ik was ziek en nu ben ik genezen," vertelde ze verslaggever Gerry Shaw. "Ik ben genezen, maar het is aan de kerk om te zeggen of het een wonder was of niet."[322][325]
Op 28 mei 2006 vierde paus Benedictus XVI de mis voor naar schatting 900.000 mensen in het geboorteland van Johannes Paulus II. Tijdens zijn huis, moedigde hij gebeden aan voor de vroege heiligverklaring van Johannes Paulus II en verklaarde dat hij hoopte dat heiligverklaring zou gebeuren "in de nabije toekomst".[322][327]

In januari 2007 kondigde kardinaal Stanisław Dziwisz aan dat de interviewfase van het zaligverzekering, in Italië en Polen, bijna voltooid was.[274][322][328] In februari 2007, Tweede klasse relikwieën van Johannes Paulus II - delen van wit pauselijk cassocks Hij droeg altijd - was vrij verspreid met gebedskaarten voor de oorzaak, een typische vrome praktijk na de dood van een heilige katholieke.[329][330] Op 8 maart 2007, de Vicariate van Rome kondigde aan dat de diocesane fase van John Paul's oorzaak voor zaligering ten einde was. Na een ceremonie op 2 april 2007 - de tweede verjaardag van de dood van de paus - ging de oorzaak over tot het onderzoek van de commissie van leken, administratieve en bisschoppelijke leden van het Vaticaan Gemeente voor de oorzaken van heiligen, om een afzonderlijk onderzoek uit te voeren.[315][322][328] Op de vierde verjaardag van de dood van John Paul II, 2 april 2009, vertelde kardinaal Dziwisz aan verslaggevers van een verondersteld wonder dat onlangs had plaatsgevonden in het graf van de voormalige paus in St. Peter's Basilica.[325][331][332] Een negenjarige Poolse jongen van Gdańsk, die leed aan nierkanker en volledig niet in staat was om te lopen, had het graf met zijn ouders bezocht. Bij het verlaten van St. Peter's Basilica zei de jongen hen: "Ik wil lopen", en begon normaal te lopen.[331][332][333] Op 16 november 2009 stemde een panel van recensenten bij de congregatie voor de oorzaken van heiligen unaniem dat Johannes Paulus II een leven van heroïsche deugd had geleid.[334][335] Op 19 december 2009 ondertekende paus Benedictus XVI de eerste van twee besluiten die nodig waren voor zaligering en verkondigde John Paul II "Eerwaarde", bewerend dat hij een heroïsch, deugdzaam leven had geleefd.[334][335] De tweede stemming en het tweede ondertekende decreet dat de authenticiteit van het eerste wonder certificeert, Het uitharden van zuster Marie Simon-Pierre, een Franse non, van de ziekte van Parkinson. Zodra het tweede decreet is ondertekend, is de positie (Het rapport over de oorzaak, met documentatie over zijn leven en geschriften en met informatie over de oorzaak) is voltooid.[335] Hij kan dan worden verslaafd.[334][335] Sommigen speculeerden dat hij ergens tijdens (of kort daarna) de maand van de 32e verjaardag van zijn verkiezingen van 1978, in oktober 2010 zou worden verslagen. Zoals monseigneur Oder zei, zou deze cursus mogelijk zijn geweest als het tweede decreet op tijd door Benedict werd ondertekend door Benedict XVI, waarin stond dat een postume wonder dat rechtstreeks aan zijn voorspraak was, heeft plaatsgevonden, waardoor de positio werd voltooid.
Het Vaticaan kondigde op 14 januari 2011 aan dat paus Benedictus XVI het wonder had bevestigd waarbij zuster Marie Simon-Pierre betrokken was en dat Johannes Paulus II op 1 mei zou worden verslagen, het Feest van Divine Mercy.[336] 1 mei wordt herdacht in voormalige communistische landen, zoals Polen, en sommige West -Europese landen als May Day, en Johannes Paulus II stond bekend om zijn bijdragen aan de relatief vreedzame ondergang van het communisme.[102][123] In maart 2011 heeft de Poolse munt een goud 1.000 uitgegeven Poolse Złoty Coin (gelijkwaardig aan US $ 350), met het imago van de paus om zijn zaligheid te herdenken.[337]
Op 29 april 2011 werd de doodskist van Johannes Paulus uit de grot onder de Basiliek van St. Peter gedisinterd voorafgaand aan zijn zaligheid, omdat tienduizenden mensen sinds zijn begrafenis in Rome aankwamen voor een van de grootste evenementen.[338][339] De overblijfselen van Johannes Paulus II, die niet werden blootgesteld, werden voor het belangrijkste altaar van de basiliek geplaatst, waar gelovigen hun respect voor en na de zaligingsmis op het St. Peter's Square op 1 mei 2011 konden betalen. Op 3 mei 2011 waren zijn overblijfselen begraven In het marmeren altaar in Pier Paolo Cristofari -kapel van St. Sebastian, waar Paus onschuldige xi was begraven. Deze meer prominente locatie, naast de kapel van de Pietà, de kapel van het Heilig Sacrament, en beelden van Pauses Pius XI en Pius XII waren bedoeld om meer pelgrims toe te staan zijn gedenkteken te bekijken. Het lichaam van Johannes Paulus II bevindt zich in de buurt van de lichamen van Paus Pius X en Paus John xxiii, wiens lichamen werden herinterd in de basiliek na hun eigen zaligingen en samen zijn drie van de vijf pausen verslagen in de vorige eeuw. De twee pausen die niet werden opgegraven en opnieuw werden geïnterd na een gezegende in de vorige eeuw waren Paus Paul VI en Paus Johannes Paul I, die allebei begraven blijven in de pauselijke grotten.[340][341]
In juli 2012, een Colombiaans man, Marco Fidel Rojas, de voormalige burgemeester van Huila, Colombia, getuigde dat hij "wonderbaarlijk genezen" was van ziekte van Parkinson Na een reis naar Rome waar hij Johannes Paulus II ontmoette en met hem bad. Dr. Antonio Schlesinger Piedrahita, een gerenommeerde neuroloog In Colombia, de genezing van Certified Fidel. De documentatie werd vervolgens naar het Vaticaanse kantoor gestuurd voor heiligheid.[342]
In september 2020 onthulde Polen een sculptuur van hem in Warschau, ontworpen door Jerzy KalinaNationaal Museum, omhoog een meteoriet.[343] In dezelfde maand werd een relikwie met zijn bloed gestolen van de Spoleto kathedraal in Italië.[344]
en geïnstalleerd buiten deHeiligverklaring

Om in aanmerking te komen voor heiligverklaring (door de katholieke kerk een heilige worden verklaard, moeten twee wonderen worden toegeschreven aan een kandidaat.
Het eerste wonder dat aan John Paul werd toegeschreven, was de bovengenoemde genezing van de ziekte van een man van Parkinson, die werd erkend tijdens het zaligificatieproces. Volgens een artikel over de Catholic News Service (CNS) van 23 april 2013 concludeerde een Vaticaanse commissie van artsen dat een genezing geen natuurlijke (medische) verklaring had, wat de eerste vereiste is voor een geclaimd wonder om officieel te worden gedocumenteerd.[345][346][347]
Het tweede wonder werd geacht te hebben plaatsgevonden kort na de verslagenheid van wijlen paus op 1 mei 2011; Er werd gemeld dat het de genezing van Costa Ricaanse vrouw Floribeth Mora van een anders terminal is uitstulping van de wand van een hersenslagader.[348] Een Vaticaans panel van deskundige theologen onderzocht het bewijsmateriaal en stelde vast dat het direct toe te schrijven was aan de voorbede van Johannes Paulus II en erkende het als wonderbaarlijk.[346][347] De volgende fase was voor kardinalen die het lidmaatschap van de gemeente samenstellen om de oorzaken van heiligen hun mening te geven paus Franciscus Om te beslissen of het decreet moet ondertekenen en uitkeren en een datum voor heiligverklaring wil vaststellen.[346][347][349]
Op 4 juli 2013 bevestigde paus Franciscus zijn goedkeuring van de heiligverklaring van Johannes Paulus II, en erkende formeel het tweede wonder dat aan zijn voorbede werd toegeschreven. Hij werd samen met John xxiii heilig verklaard.[26][350] De datum van de heiligverklaring was op 27 april 2014, Divine Mercy Sunday.[351][352]
De heiligverklaringsmis voor paus Johannes Paulus II en paus John XXIII, werd gevierd door paus Franciscus (met paus emeritus Benedictus XVI), op 27 april 2014 in het St. Peter's Square in het Vaticaan (Johannes Paulus II was overleden op waakzaam van Divine Mercy Sunday in 2005). Ongeveer 150 kardinalen en 700 bisschoppen hebben de massa samengevoegd, en minstens 500.000 mensen woonden de mis bij, met naar schatting 300.000 anderen die keken vanuit videoschermen rond Rome.[353]
Zaligverificatie van de ouders van de paus

Op 10 oktober 2019, de Aartsbisdom van Krakow en de Poolse bisschoppenconferentie goedgekeurd nihil obstat De opening van de zaligheidsoorzaak van de ouders van de patroonheilige John Paul II, Karol Wojtyła Sr. en Emilia Kaczorowska. Het kreeg goedkeuring van de Heilige Stoel om de diocesane fase van de oorzaak te openen op 7 mei 2020.[354]
Kritiek en controverse
John Paul II werd op grote schaal bekritiseerd vanwege een verscheidenheid van zijn opvattingen. Hij was een doelwit van kritiek van progressieven vanwege zijn oppositie tegen de Worden van vrouwen en gebruik van anticonceptie,[34][355] en van Traditionele katholieken voor zijn steun voor de Tweede Vaticaanse raad en de hervorming van de liturgie. John Paul II's reactie op seksueel misbruik van kinderen Binnen de kerk is ook onder zware censuur gekomen.
Seksgebruikschandalen
Johannes Paulus II werd bekritiseerd door vertegenwoordigers van de slachtoffers van seksueel misbruik van geestelijken[356] omdat je niet snel genoeg reageert op de Katholieke crisis voor seksueel misbruik. In zijn antwoord verklaarde hij dat "er geen plaats is in het priesterschap en het religieuze leven voor degenen die de jongeren zouden schaden."[357] De katholieke kerk heeft hervormingen ingesteld om toekomstig misbruik te voorkomen door te vereisen achtergrond checks voor kerkmedewerkers[358] en omdat een significante meerderheid van de slachtoffers jongens was, het niet toestaan van de wijding van mannen met "diepgewortelde homoseksuele neigingen".[359][360] Ze vereisen nu bisdommen die worden geconfronteerd met een bewering om de autoriteiten te waarschuwen, een onderzoek uit te voeren en de verdachte uit de dienst te verwijderen.[358][361] In 2008 beweerde de kerk dat het schandaal een zeer ernstig probleem was en schatte dat het "waarschijnlijk werd veroorzaakt door" niet meer dan 1 procent "" (of 5.000) van de meer dan 500.000 katholieke priesters wereldwijd.[362][363]
In april 2002 riep John Paulus II, ondanks dat hij zwak was van de ziekte van Parkinson, alle Amerikaanse kardinalen naar het Vaticaan opgeroepen om mogelijke oplossingen voor de kwestie van seksueel misbruik in de Amerikaanse kerk te bespreken. Hij vroeg hen om "ijverig beschuldigingen te onderzoeken". Johannes Paulus II suggereerde dat Amerikaanse bisschoppen meer open en transparanter zijn in het omgaan met dergelijke schandalen en benadrukten de rol van seminarie training om seksuele afwijking bij toekomstige priesters te voorkomen. In wat The New York Times John Paul noemde "ongewoon directe taal" en veroordeelde de arrogantie van priesters die tot de schandalen hebben geleid:
Priesters en kandidaten voor het priesterschap leven vaak op een niveau zowel materieel als educatief superieur aan dat van hun families en de leden van hun eigen leeftijdsgroep. Het is daarom heel gemakkelijk voor hen om te bezwijken voor de verleiding om zichzelf als beter te beschouwen dan anderen. Wanneer dit gebeurt, kan het ideaal van priesterlijke service en zelfgevende toewijding vervagen, waardoor de priester ontevreden en ontmoedigd blijft.[364]
De paus las een verklaring die bedoeld was voor de Amerikaanse kardinalen, noemde het seksueel misbruik "een verschrikkelijke zonde" en zei dat het priesterschap geen ruimte had voor zulke mannen.[365]
In 2002, aartsbisschop Juliusz Paetz, de katholieke aartsbisschop van Poznań, werd beschuldigd van molesterende seminaristen.[366] Johannes Paulus II aanvaardde zijn ontslag en plaatste sancties tegen hem en verbood Paetz zijn bediening uit te oefenen als bisschop.[367] Er werd gemeld dat deze beperkingen werden opgeheven, hoewel de woordvoerder van Vaticaan Federico Lombardi krachtig ontkende dit gezegde: "zijn revalidatie was zonder basis".
In 2003 herhaalde Johannes Paulus II dat "er geen plaats is in het priesterschap en het religieuze leven voor degenen die de jongeren zouden schaden."[357] In april 2003 werd een driedaagse conferentie gehouden, getiteld "Misbruik van kinderen en jongeren door katholieke priesters en religieus", waar acht niet-katholieke psychiatrische experts werden uitgenodigd om te spreken met de vertegenwoordigers van alle Vaticaanse Dicasteries. Het panel van experts verzette zich overweldigend tegen de implementatie van het beleid van "nul-tolerantie" zoals werd voorgesteld door de Amerikaanse conferentie van katholieke bisschoppen. Eén expert noemde dergelijk beleid een "geval van overkill", omdat ze geen flexibiliteit toestaan om verschillen tussen individuele gevallen mogelijk te maken.[368]
In 2004 herinnerde Johannes Paulus II zich Bernard Francis Law ARCHPRIEST zijn van de pauselijke basiliek van Saint Mary Major in Rome. De wet had eerder ontslag genomen als aartsbisschop van Boston in 2002 in reactie op de Gevallen seksueel misbruik van katholieke kerk Nadat kerkdocumenten werden onthuld die suggereerden dat hij seksueel misbruik had verdoezeld door priesters in zijn aartsbisdom.[369] De wet nam ontslag uit deze functie in november 2011.[365]
John Paul II was een stevig voorstander van de Legioen van Christusen in 1998 stopgezet onderzoek naar onderzoek naar seksueel wangedrag door zijn leider Marcial Maciel, die in 2005 zijn leiderschap neerlegde en later door het Vaticaan werd gevraagd zich terug te trekken uit zijn bediening. Het proces van Maciel begon echter in 2004 tijdens het pontificaat van Johannes Paulus II, maar de paus stierf voordat het eindigde en de conclusies waren bekend.[370] In een interview met L'Osservatore Romano, paus Franciscus zei: "Ik ben paus Benedictus dankbaar, die dit publiekelijk durfde te zeggen (toen meer feiten aan het licht begonnen te komen na de dood van Degollado in 2008, heeft paus Benedictus XVI in 2010 een ander onderzoek gelanceerd en op 1 mei 2010 kondigde een verklaring aan over de misdaden aan van de oprichter van de legionairs), en aan paus Johannes Paulus II, die het groene licht aan de zaak van de legionaire durfde te geven. "[371]
Op 10 november 2020 publiceerde het Vaticaan een rapport waarin werd vastgesteld dat Johannes Paulus II hoorde van beschuldigingen van seksuele ongepastheid tegen voormalige kardinaal Theodore McCarrick, die destijds diende als aartsbisschop van Newark, via een brief van 1999 van kardinaal John O'Connor Het waarschuwen van hem dat het benoemen van McCarrick als aartsbisschop van Washington D.C., een functie die onlangs was geopend, een vergissing zou zijn. Johannes Paulus II beval een onderzoek, dat stak toen drie van de vier bisschoppen die de opdracht hadden om claims te onderzoeken, naar verluidt "onnauwkeurige of onvolledige informatie" terugbrachten. John Paul II was van plan McCarrick de afspraak toch niet te geven, maar gaf toe en gaf hem de benoeming nadat McCarrick een ontkenningbrief had geschreven. Hij creëerde McCarrick een kardinaal in 2001. McCarrick zou uiteindelijk worden gelabeld nadat beschuldigingen opdook dat hij minderjarigen misbruikte.[372][373] George Weigel, een biograaf van Johannes Paulus II, verdedigde de acties van de paus als volgt: "Theodore McCarrick hield veel mensen voor de gek ... en hij misleidde Johannes Paulus II op een manier die op bijna bijbelse wijze in [het Vaticaanse] rapport wordt vastgelegd. "[374]
In een interview in 2019 met de Mexicaanse televisie, paus Franciscus verdedigde de erfenis van Johannes Paulus II op het beschermen van minderjarigen tegen administratief seksueel misbruik. Hij zei dat Johannes Paulus II "vaak misleid" was, zoals in het geval van Hans Hermann Groër. Francis zei dat met betrekking tot het geval van Marcial Maciel:
"Ratzinger was moedig, net als Johannes Paulus II. [...] Met betrekking tot Johannes Paulus II moeten we bepaalde houdingen begrijpen omdat hij van een gesloten wereld kwam, van achter de Ijzeren gordijn, waar communisme was nog steeds van kracht. Er was een defensieve mentaliteit. We moeten dit goed begrijpen, en niemand kan twijfelen aan de heiligheid van deze grote man en zijn goede wil. Hij was geweldig, hij was geweldig. "[375][376]
Opus dei controverses
John Paul II werd bekritiseerd vanwege zijn steun aan de Opus Dei prelature en de 2002 heiligverklaring van de oprichter, Josemaría escrivá, die hij "de heilige van het gewone leven" noemde.[377][378] Andere bewegingen en religieuze organisaties van de kerk gingen beslist onder zijn vleugels Legioen van Christus, de Neocatechumenale manier, Schoenstatt, de charismatische beweging, enz. En hij werd herhaaldelijk beschuldigd van het nemen van een zachte hand met hen, vooral in het geval van Marcial Maciel, oprichter van het Legioen van Christus.[379]
In 1984 benoemde John Paul II Joaquín Navarro-Valls, lid van Opus Dei, als directeur van de Vaticaans perskantoor. Een woordvoerder van Opus Dei zei dat "de invloed van Opus Dei in het Vaticaan is overdreven".[380] Van de bijna 200 kardinalen in de katholieke kerk zijn er slechts twee bekend als lid van Opus Dei.[381]
Banco Ambrosiano -schandaal
John Paul II zou banden hebben Banco Ambrosiano, een Italiaanse bank die in 1982 instortte.[201] In het midden van het falen van de bank was de voorzitter, Roberto Calvi, en zijn lidmaatschap van het illegale Vrijmetselaarsslodge Propaganda verschuldigd (aka p2). De Vaticaanbank was de belangrijkste aandeelhouder van Banco Ambrosiano en de dood van Johannes Paul I Er wordt gezegd dat in 1978 wordt gekoppeld aan het Ambrosiano -schandaal.[202]
Calvi, vaak aangeduid als "Gods bankier", was ook betrokken bij de Vaticaanse bank, Istituto per le opere di religione, en was dicht bij bisschop Paul Marcinkus, de voorzitter van de bank. Ambrosiano verstrekte ook fondsen voor politieke partijen in Italië, en voor zowel de Somoza Dictatuur in Nicaragua en zijn Sandinista -oppositie. Er is algemeen beweerd dat de Vaticaanbank geld heeft verstrekt Solidariteit in Polen.[201][202]
Calvi gebruikte zijn complexe netwerk van overzeese banken en bedrijven om geld uit Italië te verplaatsen, aandeelprijzen op te blazen en enorme ongedekte leningen te regelen. In 1978, de Bank van Italië produceerde een rapport over Ambrosiano dat de toekomstige ramp voorspelde.[202] Op 5 juni 1982, twee weken vóór de ineenstorting van Banco Ambrosiano, had Calvi een waarschuwingsbrief geschreven aan Johannes Paulus II, waarin stond dat een dergelijk aanstaande gebeurtenis "een catastrofe van onvoorstelbare proporties zou uitlokken waarin de kerk de grootste schade zal oplopen" .[382] Op 18 juni 1982 werd het lichaam van Calvi gevonden dat hangt aan steiger eronder Blackfriars Bridge in het financiële district van Londen. De kleding van Calvi was gevuld met bakstenen en bevatte contant geld met een waarde van US $ 14.000, in drie verschillende valuta's.[383]
Problemen met traditionalisten
Naast alle kritiek van degenen die modernisering eisen, sommige Traditionalistische katholieken hekelde hem ook. Deze kwesties omvatten het eisen van een terugkeer naar de Tridentijnse massa[384] en afwijzing van de hervormingen die zijn ingesteld na het Tweede Vaticaanse Raad, zoals het gebruik van de volkstaal in het voorheen Latijn Romeinse rite Massa, oecumenismeen het principe van Religieuze vrijheid.[385] In 1988 was de controversiële traditionalistische aartsbisschop Marcel Lefebvre, oprichter van de Society of St. Pius X (1970), was geëxcommuniceerd Onder Johannes Paulus II vanwege de niet -goedgekeurde wijding van vier bisschoppen, die kardinaal Ratzinger een "schismatische daad" noemde.[386]
De Werelddag van gebed voor vrede,[387] met een vergadering in Assisi, Italië, in 1986, waarin de paus alleen met de christenen bad,[388] werd bekritiseerd omdat hij de indruk wekte syncretisme en onverschillig werden openlijk omarmd door het pauselijk Magisterium. Wanneer een tweede 'dag van gebed voor vrede in de wereld'[389] werd gehouden, in 2002 werd het veroordeeld als de leken verwarrend en compromitterend aan valse religies. Evenzo werd bekritiseerd zijn kussen[390][onbetrouwbare bron?] van de koran in Damascus, Syrië, op een van zijn reizen op 6 mei 2001. Zijn roep om religieuze vrijheid werd niet altijd ondersteund; bisschoppen leuk Antônio de Castro Mayer bevorderd religieuze tolerantie, maar verwierp tegelijkertijd het Vaticaan II -principe van religieuze vrijheid als zijnde liberalist en al veroordeeld door paus Pius IX in de zijne Syllabus errorum (1864) en op de Eerste Vaticaanse raad.[391]
Religie en aids
Johannes Paulus II zette de traditie voort van het pleiten voor de "levenscultuur" en, in solidariteit met Paus Paul VI's Humanae Vitae Afgewezen kunstmatige anticonceptie, zelfs bij het gebruik van condooms om de verspreiding van aids te voorkomen.[355] Critici hebben gezegd dat grote gezinnen worden veroorzaakt door gebrek aan anticonceptie en verergering Derde wereld Armoede en problemen zoals straatkinderen in Zuid -Amerika. Johannes Paulus II betoogde dat de juiste manier om de verspreiding van AIDS te voorkomen geen condooms was, maar eerder: "Correcte praktijk van seksualiteit, die kuisheid en trouw veronderstelt."[355] De focus van het punt van Johannes Paulus II is dat de behoefte aan kunstmatige anticonceptie zelf kunstmatig is, en dat het principe van het respecteren van de heiligheid van het leven niet moet worden gehuurd om het welzijn te bereiken om aids te voorkomen.
Sociale programma's
Er was een sterke kritiek op de paus voor de controverse rond het vermeende gebruik van sociale programma's voor liefdadigheidsinstellingen als een middel om mensen in de Derde Wereld om te zetten in het katholicisme.[392][393] De paus creëerde een opschudding in de Indisch subcontinent Toen hij suggereerde dat een grote oogst van geloof zou worden gezien op het subcontinent in het derde christelijke millennium.[394]
Dictaturen in Latijns -Amerika
John Paul bezocht generaal Augusto Pinochet, Chili's militaire heerser. Volgens de United Press International, "Paus Johannes Paulus II predikte de behoefte aan vreedzame verandering en grotere deelname op en neer Chili ... maar bleef weg van directe confrontatie met het militaire regime van Gen. Augusto Pinochet ... teleurstellende Pinochet's tegenstanders die hadden gehoopt dat de paus publiekelijk zou veroordelen regime en zegen hun campagne voor een terugkeer naar democratie. "[395]
John Paul heeft kardinaal goedgekeurd Pio Laghi, WHO Critici zeggen dat de "steunde"Vuile oorlog"in Argentinië en was op vriendelijke voorwaarden met de Argentijnse generaals van de militaire dictatuur, het spelen van reguliere tenniswedstrijden met de vertegenwoordiger van de marine in de junta, admiraal Emilio Eduardo Massera.[396][397][398][399]
Ian Paisley
In 1988, toen Johannes Paulus II een toespraak hield bij het Europees Parlement, Ian Paisley, de leider van de Democratische Unionistische partij en Moderator van de Gratis Presbyterian Church of Ulster, riep: "Ik kaak je aan de kaak als de Antichrist! "[400][401] en hield een rode banner op met de tekst "Paus Johannes Paulus II Antichrist". Otto von Habsburg (de laatste Kroonprins van Oostenrijk-Hongarije), een MEP Voor Duitsland hielp Paisley's banner het op en hielp samen met andere leden van het HEPS hem uit de kamer afwerpen.[400][402][403][404][405] De paus ging door met zijn adres nadat Paisley was uitgeworpen.[402][406][407]
Međugorje -verschijningen
Een aantal citaten over de verschijningen van međugorje, in Bosnië-Herzegovina, zijn toegeschreven aan Johannes Paulus II.[408] In 1998, toen een zekere Duitser verschillende verklaringen verzamelde die zogenaamd door de paus en kardinaal Ratzinger werden afgelegd en vervolgens naar het Vaticaan doorstuurde in de vorm van een memorandum, reageerde Ratzinger schriftelijk op 22 juli 1998: "Het enige dat ik kan zeg over uitspraken over Međugorje toegeschreven aan de Heilige Vader en mijzelf is dat ze volledige uitvinding zijn. "(Frei Erfunden).[409][410] (Link werkt niet) Vergelijkbare claims werden ook bestraft door het staatssecretariaat van de staat Vaticaan.[411]
Beatificatie controverse
Sommige katholiek theologen Het was het niet eens met de oproep voor de zaligheid van Johannes Paulus II. Elf dissidente theologen, inclusief Jezuïet Professor José María Castillo en Italiaanse theoloog Giovanni Franzoni, zei dat zijn standpunt tegen anticonceptie en de wijding van vrouwen evenals de kerkschandalen tijdens zijn pontificaat "feiten presenteerde die volgens hun geweten en overtuigingen een obstakel voor zaligering zouden moeten zijn".[412] Sommige traditionalistische katholieken verzetten zich tegen zijn zaligheid en heiligverklaring voor zijn opvattingen over liturgie en deelname aan gebed met vijanden van de kerk, ketters en niet-christenen.[413]
Na het rapport van 2020 over de afhandeling van de klachten van seksueel wangedrag tegen Theodore McCarrick, riepen sommigen op dat de heiligheid van John Paul II werd ingetrokken.[414]
Priveleven
Externe video | |
---|---|
![]() |
Karol wojtyła was een Cracovia Amerikaans voetbal Team supporter (club gepensioneerd nummer 1 ter ere van hem).[415] Na het spel zelf als doelman te hebben gespeeld, was John Paul II een fan van het Engels Amerikaans voetbal team Liverpool, waar zijn landgenoot Jerzy dudek gespeeld in dezelfde positie.[416]
In 1973 raakte Karol Wojtyła nog steeds de aartsbisschop van Kraków, bevriend met een in Pools geboren, later Amerikaan filosoof, Anna-Teresa Tymieniecka. De tweeëndertigjarige vriendschap (en incidentele academische samenwerking) duurde tot zijn dood.[91][92][93] Ze diende als zijn gastheer toen hij in 1976 New England bezocht, en foto's tonen ze samen op skiën- en kampeerreizen.[93] Brieven die hij aan haar schreef, maakten deel uit van een verzameling documenten die in 2008 door Tymieniecka werden verkocht Nationale bibliotheek van Polen.[93] Volgens de BBC had de bibliotheek aanvankelijk de brieven van het openbaar gehouden, deels vanwege het pad van John Paul naar Sainthood, maar een bibliotheekfunctionaris heeft in februari 2016 aangekondigd dat de brieven openbaar zouden worden gemaakt.[93][417] In februari 2016 het BBC -documentaire programma Panorama meldde dat Johannes Paulus II blijkbaar een 'nauwe relatie' had gehad met de in Pools geboren filosoof.[93][94] Het paar wisselde meer dan 30 jaar persoonlijke brieven uit en Stourton gelooft dat Tymieniecka haar liefde voor Wojtyła had bekend.[91][418] Het Vaticaan beschreef de documentaire als "meer rook dan spiegels", en Tymieniecka ontkende betrokken te zijn bij Johannes Paulus II.[419][420]
Schrijvers Carl Bernstein, de ervaren onderzoeksjournalist van de Watergate -schandaal, en Vaticaan-expert Marco Politi, waren de eerste journalisten die in de jaren negentig met Anna-Teresa Tymieniecka praten over haar belang in het leven van Johannes Paulus. Ze hebben haar geïnterviewd en 20 pagina's aan haar gewijd in hun boek uit 1996 Zijne Heiligheid.[91][283][421] Bernstein en Politi vroegen haar zelfs of ze ooit een romantische relatie met Johannes Paulus II had ontwikkeld: "Hoe eenzijdig het ook was." Ze antwoordde: "Nee, ik ben nooit verliefd geworden op de kardinaal. Hoe kon ik verliefd worden op een geestelijke van middelbare leeftijd? Trouwens, ik ben een getrouwde vrouw."[91][283]
Zie ook
- Beatificaties door paus Johannes Paulus II
- Kardinalen gemaakt door Johannes Paul II
- Compendium van de sociale doctrine van de kerk
- Lijst met langst regerende pausen
- Lijst van vredesactivisten
- Lijst van plaatsen vernoemd naar paus Johannes Paulus II
- Lijst met pausen
- Lijst met pastorale bezoeken van paus Johannes Paulus II
- Museum van Johannes Paulus II en Primaat Wyszynski
- Pauselijk reizen
- Paus Johannes Paulus II BIBLIOGRAFIE
- Jerzy Kluger
Mensen
Referenties
Aantekeningen
Citaten
- ^ "St. Johannes Paulus II, de patroonheilige van de families". 27 april 2014. Opgehaald 2 mei 2014.
- ^ "Johannes Paulus II riep de beschermheilige van świdnica uit". 9 mei 2012. Opgehaald 2 mei 2014.
- ^ "TRECASTELLI Celebra il Suo Patron Ricordando Giovanni Paolo II". Centro Pagina. 21 oktober 2017. Opgehaald 31 maart 2018.
- ^ "Comune di Borgo Mantovano (MN)". Tuttitalia. Opgehaald 31 maart 2018.
- ^ "Il Santo Patrono del Nuovo Commune è giovanni Paolo II". Messaggero Veneto. 11 april 2015. Opgehaald 31 maart 2018.
- ^ "Massaschema voor de parochie St. Johannes Paulus II". 3 februari 2020. Opgehaald 3 februari 2020.(Major Patron) | Paradahan, Tanza, Cavite
- ^ "Algemeen publiek". vaticaan.va. 18 oktober 2000. Gearchiveerd van het origineel op 9 januari 2021.
Laten we ons verlangen uiten naar het goddelijke leven dat in Christus wordt aangeboden in de warme tonen van een grote theoloog van de Armeense kerk, Gregory of Narek (10e eeuw): "Het is niet voor zijn gaven ...
- ^ "Op de 1700e verjaardag van de" doop van Armenië "". vaticaan.va. 2 februari 2001. Gearchiveerd van het origineel op 9 januari 2021.
St Gregory van Narek, de grote Marian Vardapet (dokter) van de Armeense kerk ...
- ^ "Algemeen publiek". vaticaan.va. 13 november 2002. Gearchiveerd van het origineel op 9 januari 2021.
Laten we nu luisteren naar een leraar van de Armeense traditie, Gregory of Narek (ca. 950-1010), die in zijn Panegyric -toespraak tot de Heilige Maagd Maria tegen haar zegt: "Vluchts toevlucht nemen onder je meest waardige en krachtige voorbede ...
- ^ a b c d e f g Hellman, John (1980). "Johannes Paulus II en de personalistische beweging". Crosscurrents. 30 (4): 409–419. ISSN 0011-1953. Jstor 24458122.
- ^ Santos, Gustavo (2011). "Karol Wojtyla's personalisme en Kantiaans idealisme: parallelle lanen van rede binnen de spanning naar de grond van het bestaan" (PDF). American Political Science Association. Gearchiveerd van het origineel (PDF) op 3 december 2013.
- ^ Waldstein, Michael (2006). Een theologie van het lichaam: vertaling, introductie en index. Boston, MA: Pauline Books & Media. pp. 17, 34–55, 94–99. ISBN 0-8198-7421-3.
- ^ a b c d Rojek, Paweł. "Het Poolse romantische messianisme van Saint Johannes Paulus II". Church Life Journal. Opgehaald 14 april 2022.
- ^ Pauselijk adres voor Duitse theologen, Altötting, Duitsland. 18 november 1980.
- ^ Oben, Freda Mary (2001). Het leven en gedachte van St. Edith Stein. ISBN 9780818908460.
Johannes Paulus II. In zijn filosofische werk toont hij duidelijk de invloed van Edith Stein
- ^ "Hoe een kleermaker in door het door de nazi om bezette grondgebied de wereld een paus bracht". Aleeteia. 7 januari 2017. Opgehaald 2 februari 2017.
- ^ Munro, André (21 januari 2014). "Hans Urs von Balthasar". Encyclopædia Britannica. Opgehaald 9 juli 2018.
- ^ "Biografisch profiel: Johannes Paulus II". Boekje voor de viering van de heiligverklaring van Heiligs John XXIII en Johannes Paulus II. Heilige Stoel. 27 april 2014. Opgehaald 2 september 2017.
- ^ Peter C. Kent (2002). De eenzame koude oorlog van paus Pius XII: de rooms -katholieke kerk en de divisie van Europa. McGill-Queen's University Press. p. 128.
- ^ "John Paul de grote katholieke universiteit". Gearchiveerd van het origineel Op 22 januari 2012. Opgehaald 28 januari 2012.
- ^ "John Paul's conservatieve erfenis". CBS Nieuws. 3 april 2005.
- ^ "Het raadsel van Johannes Paulus II". www.beliefnet.com. Opgehaald 18 mei 2018.
- ^ "Beatifications door paus Johannes Paulus II, 1979-2000". Kantoor van pauselijke liturgische feesten.
- ^ "Paus Johannes Paulus II (St. Karol Józef Wojtyła)". Catholic-hiërarchy.org. David M. Cheney. Opgehaald 31 oktober 2014.
- ^ Lenczowski, John. "Openbare diplomatie en de lessen van de Sovjet -ineenstorting", 2002
- ^ a b "Verslag: Paus Franciscus zegt dat Johannes Paulus II 27 april heilig is,". Nationaal Katholieke register. 3 september 2013. Gearchiveerd van het origineel Op 5 november 2013. Opgehaald 6 september 2013.
- ^ Carol Glatz (11 september 2011). "Feestdagen van sts. Johannes Paulus II, John XXIII toegevoegd aan de universele kalender". Katholieke nieuwsdienst. Gearchiveerd van het origineel Op 8 januari 2015. Opgehaald 22 oktober 2014.
- ^ "Vaticaan verklaart pausen Johannes Paulus II en John XXIII Saints". BBC nieuws. 27 april 2014. Opgehaald 27 april 2014.
- ^ "Honderden kudden naar ons heiligdom om het eerste feest van Sint -Johannes Paulus II te vieren". Katholiek persbureau. 22 oktober 2014. Opgehaald 27 december 2014.
- ^ "John Paul de grote katholieke universiteit". Gearchiveerd van het origineel op 5 februari 2016. Opgehaald 13 februari 2016.
- ^ "Onze geschiedenis". Gearchiveerd van het origineel op 20 oktober 2014. Opgehaald 20 oktober 2014.
- ^ "John Paul the Great Academy - Lafayette, LA". Gearchiveerd van het origineel op 3 maart 2016.
- ^ Beabout, Gregory; Carter, Daniel. "Twee gejuich voor democratie van St. John Paul de Grote: Rhonheimer, Kraynak en de onafgemaakte agenda van Dignitatis Humanae". Opgehaald 23 februari 2020.
- ^ a b c d e f g "John Paul II Biography (1920–2005)". A&E televisienetwerken. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b c d e f g "Zijne Heiligheid Johannes Paulus II: Short Biography". Vaticaans perskantoor. 30 juni 2005. Gearchiveerd van het origineel op 30 december 2008. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b c d e "CNN Rapport Paus Johannes Paulus II 1920–2005". CNN. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b c "Karol wojtyła (paus Johannes Paulus II) Tijdlijn". Christian Broadcasting Network. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b Stourton 2006, p. 11.
- ^ "St. Paus Johannes Paulus II". Saints & Angels. Katholiek online. Opgehaald 11 november 2020.
- ^ a b Stourton 2006, p. 25.
- ^ Svidercoschi, Gian Franco. "The Jewish" Roots "van Karol Wojtyła". Vaticaan.va. Opgehaald 3 juli 2013.
- ^ Paus Johannes Paulus II 2005, p. 99.
- ^ Stourton 2006, p. 32.
- ^ a b c d e Kuhiwczak, Piotr (1 januari 2007). "Een literaire paus". Poolse radio. Opgehaald 1 mei 2011.
- ^ Grosjean, François (1982). Leven met twee talen (8 ed.). Verenigde Staten: Harvard University Press. p.286. ISBN 978-0-674-53092-8. Opgehaald 6 juli 2013.
- ^ Weigel, George. Getuige van hoop: de biografie van paus Johannes Paulus II (p. 44). HarperCollins. Kindle -editie.
- ^ The Guardian, "History of the Pope's Health Problemen", 1 april 2005. Ontvangen 26 maart 2015
- ^ "Familie genealogie van gezegende paus Johannes Paulus II". Katholiek online. 2012. Opgehaald 3 februari 2012.
Familie genealogie van gezegende paus Johannes Paulus II
- ^ a b Stourton 2006, p. 60.
- ^ a b c d e Stourton 2006, p. 63.
- ^ a b c Weigel 2001b, p. 71.
- ^ a b c d Davies 2004, pp. 253–254.
- ^ a b Weigel 2001b, pp. 71–21.
- ^ Weigel 2001b, p. 75.
- ^ a b "Profiel van Edith Zierier (1946)". Stemmen van de Holocaust. 2000 Paul V. Galvin Library, Illinois Institute of Technology. Gearchiveerd van het origineel Op 19 april 2008. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ "CNN Live Event Transcript". CNN. 8 april 2005. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ Roberts, Genevieve. "De dood van paus Johannes Paulus II: 'Hij heeft mijn leven gered - met thee en brood'". Gearchiveerd van het origineel Op 15 december 2007. Opgehaald 1 juni 2016., De onafhankelijke, 3 april 2005. Ontvangen 17 juni 2007.
- ^ Cohen, Roger (2011). "John Paul II ontmoette Edith Zierer: de Poolse seminarie -student en het Joodse meisje dat hij redde". Internationale Herald Tribune. Opgehaald 28 januari 2012.
- ^ "Jan Paweł II Sentrawiedliwym Wśród Narodów świata?" [Johannes Paulus II rechtvaardig onder de naties?] (In Pools). Ekai.pl. 5 april 2005. Gearchiveerd van het origineel op 22 december 2014. Opgehaald 22 oktober 2014.
- ^ "Papież Stretwiedliwym wśród narodów świata" [Paus rechtvaardig onder de naties van de wereld] (in het Pools). Kosciol.pl. 26 september 2003. Opgehaald 22 oktober 2014.
- ^ "Papież Otrzyma Honorowy Tytuł" Stretwiedliwy Wśród Narodów świata "?" [De paus ontvangt de eretitel van "rechtvaardig onder de naties"?] (In Pools). Onet.pl. 4 april 2005. Gearchiveerd van het origineel op 23 oktober 2014. Opgehaald 22 oktober 2014.
- ^ Paus Johannes Paulus II 2005, p. 16.
- ^ Między Heroizmem een BeatialStwem [Tussen heldendom en bestialiteit]. Częstochowa. 1984.
- ^ Stourton 2006, p. 71.
- ^ a b c d e f g h i j k "Zijne Heiligheid Johannes Paulus II, Biografie, pre-Pontificate". Heilige Stoel. Opgehaald 1 januari 2008.
- ^ "Belgen in Rome". 4 april 2016.
- ^ "Zijne Heiligheid Johannes Paulus II, Biografie, pre-Pontificate". Opgehaald 6 oktober 2012. Hoewel zijn doctoraatswerk in juni 1948 unaniem werd goedgekeurd, werd hij de mate ontzegd omdat hij het zich niet kon veroorloven om de tekst van zijn proefschrift af te drukken in overeenstemming met de Angelicum reglement. In december 1948 werd een herziene tekst van zijn proefschrift goedgekeurd door de theologische faculteit van Jagiellonian University in Kraków, en Wojtyła kreeg uiteindelijk zijn doctoraat.
- ^ "Karol Wojtyla: een paus die afkomstig is van de Angelicum (Città Nuova, Roma 2009)". Pust.it. Gearchiveerd van het origineel op 7 april 2014. Opgehaald 23 oktober 2014.
- ^ "30Giornni" 11 december 2002, http://www.30giorni.it/in_breve_id_numero_14_id_arg_32125_l1.htm Bezocht op 19 februari 2013
- ^ Kwitny, Jonathan (maart 1997). Man of the Century: The Life and Times of Pope Johannes Paulus II. New York: Henry Holt en bedrijf. p. 768. ISBN 978-0-8050-2688-7.
- ^ Zahn, Paula (17 juni 2002). "Padre Pio verleende Sainthood". CNN. Opgehaald 19 januari 2008.
- ^ a b Maxwell-Stuart 2006, p. 233.
- ^ "Paus Johannes Paulus II: A Light for the World". Verenigde Staten Raad van katholieke bisschoppen. 2003. Gearchiveerd van het origineel op 7 juli 2011. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ Stourton 2006, p. 97.
- ^ "Hoogtepunten over het leven van Karol Wojtiła". Heilige Stoel perskantoor. Opgehaald 23 juni 2013.
- ^ Bestemd voor Liberty: de menselijke persoon in de filosofie van Karol Wojtyla/Johannes Paulus II. Cua Press. 2000. ISBN 978-0-8132-0985-2. Opgehaald 23 juni 2013.
- ^ Walsh, Michael (1994). John Paul II: een biografie. Londen: HarperCollins. pp.20–21. ISBN 978-0-00-215993-7.
- ^ Wojtyla, Karol. "Thomistisch personalisme." In Persoon en gemeenschap. Vertaald door Theresa Sandok, OSM. Pagina's 165–175. New York: Peter Lang, 1993. Oorspronkelijk gepubliceerd 1961 in Pools
- ^ a b c "Johannes Paulus II om eerste poëtisch werk als paus te publiceren". Zenit Innovative Media, Inc. 7 januari 2003. Gearchiveerd van het origineel op 29 mei 2008. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ Wojtyła 1981.
- ^ Getuige van hoop; De biografie van paus Johannes Paulus II, door George Weigel. New York: Cliff Street Books/Harper Collins, 1999. p. 992.
- ^ Rice, Patricia (24 januari 1999). "Ze noemen hem" Wujek "". St Louis na Dispatch.
- ^ John Paul II, Pope (2004). Sta op, laten we onderweg zijn. Warner -boeken. ISBN 978-0-446-57781-6.
- ^ a b Stourton 2006, p. 103.
- ^ Weigel, George. Getuige van hoop: de biografie van paus Johannes Paulus II (p. 151). HarperCollins. Kindle -editie.
- ^ O'Malley, John W. (2008). Wat is er gebeurd bij Vaticaan II. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. pp.204–205. ISBN 978-0-674-03169-2.
- ^ Crosby, John F. (2000). Gneuhs, Geoffrey (ed.). John Paul II's visie op seksualiteit en huwelijk: het mysterie van "Fair Love". De erfenis van paus Johannes Paulus II: zijn bijdrage aan het katholieke denken. Crossroad. p. 54. ISBN 978-0-8245-1831-8.
- ^ a b "Korte biografie". Vaticaan.va. Gearchiveerd van het origineel op 30 december 2008. Opgehaald 25 oktober 2009.
- ^ a b c d e f g h i j k l "Johannes Paulus II: een sterke morele visie". CNN. 11 februari 2005. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ "Humanae Vitae". 25 juli 1968. Gearchiveerd van het origineel Op 3 maart 2011. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b c d e f Stourton, Ed (15 februari 2016). "De geheime brieven van paus Johannes Paulus II - BBC News". BBC nieuws. Opgehaald 15 februari 2016.
- ^ a b c d e f g Kirchgaessner, Stephanie (15 februari 2016). "Paus Johannes Paulus II Letters onthullen 32-jarige relatie met de vrouw". De voogd. Opgehaald 16 februari 2016.
- ^ a b c d e f g Wat is er echt gebeurd tussen paus Johannes Paulus II en zijn goede vriend, Anna-Teresa Tymienecka? door Edward Stourton, 15 februari 2016, De Telegraaf
- ^ a b c Panorama Report: The Secret Letters of Pope Johannes Paulus II door Ed Stourton, 15 februari 2016
- ^ Moreira Neves, Lucas Cardinal. "Evangelii Nuntiandi: Paul VI's pastorale bewijs van de kerk". Eeuwig Word Television Network.
- ^ a b "Een" buitenlandse "paus". Tijd tijdschrift. 30 oktober 1978. p. 1. Opgehaald 1 januari 2009. (abonnement vereist)
- ^ a b c d "Een buitenlandse paus". Tijd tijdschrift. 30 oktober 1978. p. 4. Gearchiveerd van het origineel Op 4 november 2007. Opgehaald 1 januari 2009. (abonnement vereist)
- ^ Reese, Thomas J. (1998). In het Vaticaan: de politiek en organisatie van de katholieke kerk. Harvard University Press. pp. 91, 99. ISBN 978-0-674-93261-6.
- ^ a b c Stourton 2006, p. 171.
- ^ "Nieuwe paus aangekondigd". BBC nieuws. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ Agasso, Renzo. Caro Karol. Effata Editrice it, 2011. p. 23.
- ^ a b c d e f g h Bottum, Joseph (18 april 2005). "John Paul de Grote". De wekelijkse standaard. pp. 1–2. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ Eerste groeten en eerste zegen voor de gelovigen: adres van Johannes Paulus II, maandag 16 oktober 1978 Gearchiveerd 18 oktober 2013 op de Wayback -machine. Vaticaan. Vaticaan.va.
- ^ "1978 Jaar in review: de verkiezing van paus Johannes Paulus II". UPI. 6 december 1978. Opgehaald 17 februari 2013.
- ^ "Evenementen in het pontificaat van Johannes Paulus II". Vaticaan.va. 30 juni 2005. Gearchiveerd van het origineel Op 28 oktober 2011. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b c d e f Maxwell-Stuart 2006, p. 234.
- ^ "Grootste pauselijke bijeenkomst | Miljoenen komst naar pauselijke massa in Manila, verzamelen wordt de grootste genoemd die de paus heeft gezien bij een dienst". De Baltimore Sun. De New York Times News Service. 2012. Gearchiveerd van het origineel op 24 september 2012. Opgehaald 29 januari 2012.
- ^ a b c "The Philippines, 1995: Pope Dreams of" The Third Millennium of Asia "". Asianews. 4 april 2005. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ "CBN Paus Johannes Paulus II Tijdlijn - CBN.com Spiritueel leven". Christian Broadcasting Network. De bijbehorende pers. 2011. Opgehaald 28 juni 2011.
- ^ Thompson, Ginger (30 juli 2002). "Paus om een Mexico te bezoeken, verdeeld over zijn leringen". The New York Times. Opgehaald 22 oktober 2014.
- ^ "Iers herinner je het pauselijke bezoek van 1979". BBC nieuws. 2 april 2005. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ "BBC op deze dag | 29 | 1982: Pope brengt historisch bezoek aan Canterbury". BBC nieuws. 29 mei 1982. Opgehaald 23 juni 2013.
- ^ Systems, Ez. "Een retrospectief van het 1982 Visit / Visit Background / Home - het bezoek". www.thepapalvisit.org.uk. Gearchiveerd van het origineel op 12 oktober 2016. Opgehaald 16 augustus 2016.
- ^ Abbott, Elizabeth (1988). Haïti: The Duvalier Years. McGraw Hill Book Company. pp.260–262. ISBN 978-0-07-046029-4.
- ^ a b c "Paus pleit voor harmonie tussen religies". BBC nieuws. 24 februari 2000. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b c Plett, Barbara (7 mei 2001). "Moskee bezoekt de tournee van kronen Pope". BBC nieuws. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b c d e "2000: Paus bidt voor Holocaust -vergeving". BBC nieuws. 26 maart 2000. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b c d e f Klenicki, Rabbi Leon (13 april 2006). "Paus John Paul II's bezoek aan Jordanië, Israël en de Palestijnse autoriteit: een bedevaart van gebed, hoop en verzoening" (PDF). Anti-Defamation League. Gearchiveerd van het origineel (PDF) Op 28 november 2008. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ Henneberger, Melinda (21 september 2001). "Paus om dit weekend naar Kazachstan en Armenië te vertrekken". The New York Times. Opgehaald 22 oktober 2014.
- ^ a b "1979: Miljoenen juichen als de paus thuiskomt". BBC nieuws. 2 juni 1979. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b Angelo M. Codevilla, "Politieke oorlogvoering: een reeks middelen om politieke uiteinden te bereiken", in Waller, ed., Strategische invloed: openbare diplomatie, tegenpropaganda en politieke oorlogvoering (IWP Press, 2008.)
- ^ John Lewis Gaddis, The Cold War: A New History, p. 193, Penguin Books (2006), ISBN978-0-14-303827-6
- ^ a b c d CBC News Online (april 2005). "Paus staarde het communisme af in zijn thuisland - en won". Religie nieuwsdienst. Gearchiveerd van het origineel op 30 juni 2008. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b c "Gorbachev: Paus Johannes Paulus II was een 'voorbeeld voor ons allemaal'". CNN. 4 april 2005. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b Weigel, George. Het einde en het begin: paus Johannes Paulus II - The Victory of Freedom, The Last Years, The Legacy. The Crown Publishing Group. Kindle -editie.
- ^ Novo millenio inuente §2
- ^ "Jubileum bedevaart naar het Heilige Land". Heilige Stoel. Opgehaald 19 november 2020.
- ^ "Bezoek aan Wadi al-Kharrar, gebed van de Heilige Vader". Heilige Stoel. Opgehaald 19 november 2020.
- ^ "Bid de rozenkrans met heilige paus Johannes Paulus II". Heilige waterboeken. Opgehaald 19 november 2020.
- ^ "Homilie van Johannes Paulus II, MASS IN HET MANGER SLEBLE". Heilige Stoel. Opgehaald 19 november 2020.
- ^ "Homilie van Johannes Paulus II, mis in de kerk van het Heilige Graf". Heilige Stoel. Opgehaald 19 november 2020.
- ^ Paus Johannes Paulus II (1988). Mulieris Dignitatem: Apostolische brief over de waardigheid en roeping van vrouwen. Libreria editrice vaticana.
- ^ a b Küng, Hans (26 maart 2005). "De tegenstrijdigheden van de paus". Der spiegel. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ "Paus Johannes Paulus II bezoekt de VS, 1977 jaar in beoordeling". UPI. Opgehaald 12 september 2010.
- ^ "John Paul Ii-de Millennial Pope" Synopsis "Paus Johannes Paul Ii-de Millennial Pope" Frontlinie
- ^ Johannes Paulus II. (1995). Evangelium vitae. Vaticaanstad: Libreria Editrice Vaticana, §95
- ^ Artikel 42, Solicitudo Rei Socialis
- ^ "U2 - Eno laat Bono tot de paus spreken". Neem contact op met muziek. 2010. Opgehaald 22 december 2011.
- ^ "Apostolische brief ordinatio sacerdotalis van Johannes Paulus II aan de bisschoppen van de katholieke kerk over het reserveren van priesterlijke wijding aan mannen alleen". Libreria editrice vaticana. Gearchiveerd van het origineel Op 18 januari 2012. Opgehaald 24 januari 2012.
- ^ "Paus valt apartheid aan in spraak bij het Amerikaanse rechtbank" Los Angeles Times, 13 mei 1985
- ^ Pope's "South Africa Visit Honours 2 geloften" The New York Times, 13 mei 1995
- ^ Mandela 'diep geïnspireerd' door paus [South Africa Info], 5 april 2005
- ^ "Religieuze opvattingen: de verklaringen van paus Johannes Paulus II over de doodstraf". Death Penalty Information Center. Opgehaald 3 november 2013.
- ^ Trigilio Jr., Rev. John, Rev. Kenneth Brighenti en Rev. Jonathan Toborowsky. Johannes Paul II voor dummies, p. 140, John Wiley & Sons, 2011 ISBN978-0-471-77382-5
- ^ Virginia Garrard-Burnett. Terreur in het land van de Heilige Geest: Guatemala onder generaal Efrain Rios Montt, 1982–1983, pp. 20–21, John Wiley & Sons, 2010 ISBN978-0-19-537964-8
- ^ "Met pauselijk porren kan Guatemala de executies beëindigen". De Christian Science Monitor. 24 mei 2013. Opgehaald 3 november 2013.
- ^ "Paus zegt dat de EU -grondwet het christelijke erfgoed moet noemen". EU -bedrijf. 28 juni 2003. Opgehaald 14 november 2013.
- ^ "Joodse professor verdedigt het vermelding van het christendom in euro -tekst". Zenit News Agency. 17 september 2003. Opgehaald 14 november 2013.
- ^ Marcin Frydrych (21 mei 2003). "Paus maakt de weg vrij om" ja "stem" te laten polijsten ". Euobserver.com. Opgehaald 14 november 2013.
- ^ Rev. Adam Boniecki (25 mei 2003). "Od unii lubelskiej do unii Europejskiej" [Van de Unie van Lublin tot de Europese Unie] (in het Pools). Tygodnik Powszechny. Opgehaald 14 november 2013.
- ^ Doug Linder. "The Vaticaan's kijk op evolutie: paus Paulus II en paus Pius".
- ^ Green, Michelle (1986). "Stephen Jay Gould: gedreven door een honger om te leren en te schrijven". Gearchiveerd van het origineel op 10 januari 2011.
- ^ "Boodschap aan Pontifical Academy of Sciences 22 oktober 1996". Catholic Information Network (CIN). 24 oktober 1997. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ "Magisterium houdt zich bezig met de kwestie van evolutie, want het omvat de conceptie van de mens". Nationaal Centrum voor wetenschapseducatie. 24 oktober 1996. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ Tagliabue, John (25 oktober 1996). "Paus Bolsters Church Support for Evolution". The New York Times. Opgehaald 22 oktober 2014.
- ^ Johannes Paulus II, "Adres voor het diplomatieke korps", Vaticaan, 13 januari 2003 (opgehaald op 7 februari 2007).
- ^ Paus betwist voor Nobelprijs voor de vrede De leeftijd, 9 oktober 2003
- ^ Paus Johannes Paulus II is de favoriet om Nobelprijs voor de vrede te winnen Gearchiveerd 6 november 2013 op de Wayback -machine Deseret News, 10 oktober 2003
- ^ a b c Garvin, Glenn (18 juli 1999). "Vijandigheid tegenover de VS, een dure fout". De Miami Herald. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ "The Beatification of Óscar Romero". The New Yorker. 19 mei 2015.
- ^ "Wat de heiligverklaring van Óscar Romero zegt over paus Franciscus". De Atlantische Oceaan. November 2018.
- ^ "Paus zegt dat het nemen van partijen in Nicaragua gevaar is voor de kerk". The New York Times. 5 maart 1983.
- ^ "Hun wil is gedaan". Moeder Jones. 1983.
- ^ Ostling, Richard N.; Roberto Suro (10 september 1984). "Religie: de valse hoop van het marxisme verslaan". Tijd. Gearchiveerd van het origineel Op 29 oktober 2010. Opgehaald 27 juli 2011.(abonnement vereist)
- ^ Filip Mazurczak (24 mei 2013). "De priester die opkwam tot de maffia". Eerste dingen. Opgehaald 2 november 2013.
- ^ "De maffia versus paus Johannes Paulus II". De woordvoerder-review. Associated Press. 24 mei 2013. Opgehaald 15 november 2013.
- ^ "Pontiff's boodschap veroordeelt de vernietiging van de Golfoorlog". Los Angeles Times. Times draaddiensten. 1 april 1991. Opgehaald 22 november 2013.
- ^ Drew Christiansen, SJ (12 augustus 2002). "Hawks, duiven en paus Johannes Paulus II". Amerika. Opgehaald 22 november 2013.
- ^ Clyde Haberman (1 april 1991). "Paus hekelt Gulf War als" duisternis "". The New York Times. Opgehaald 22 november 2013.
- ^ Dariusz Rosiak (21 juli 2013). "Arcybiskup i macZety" [Aartsbisschop en machetes] (in het Pools). Tygodnik Powszechny. Gearchiveerd van het origineel op 9 november 2013. Opgehaald 9 november 2013.
- ^ Donatella Lorch (20 september 1995). "Paus vraagt om een einde aan moorden in Rwanda". The New York Times. Opgehaald 9 november 2013.
- ^ William Frank Smith (november 2010). Mijlpalen van de katholieke kerk: mensen en gebeurtenissen die de institutionele kerk hebben gevormd. Hondenoorpublicatie. p. 86. ISBN 978-1-60844-821-0. Opgehaald 25 januari 2012.
- ^ Paus Johannes Paulus II 2005, p. 12.
- ^ "Brief aan de bisschoppen van de katholieke kerk over de pastorale zorg voor homoseksuele personen paragrafen 7, 10, 11, 13".
- ^ Weigel, George (2001a). De waarheid van het katholicisme. New York: Harper Collins. p.3. ISBN 978-0-06-621330-9.
- ^ Ap. Const. Sacri -Canones. Code of Canons of the Eastern Churches, Latin-English Edition, New English Translation (Canon Law Society of America, 2001), Page XXV. Cf. Pastor -bonus n. 2
- ^ a b Ap. Const. Sacæ discipline legen
- ^ Nytimes.com, "Nieuwe Canon Law Code die van kracht is voor katholieken", 27 november 1983, bezocht in juni-25-2013
- ^ Masterpagina op de Johanno-Pauline-code van 1983, Canonlaw.info, bezocht op 17 maart 2016
- ^ Aas82 (1990) pp. 1033-1063
- ^ Dr. Thomas Kuzhinapurath, Salvific Law: Salvific Character of CCEO, een historisch overzicht, Malankara Seminary Publications, Trivandrum, 2008, p.79
- ^ Pete Vere & Michael Trueman, "Verrast door Canon Law, Vol. 2" (Cincinnati, Ohio: Servant Books, 2007); Pg. 123
- ^ "Akin, Jimmy." Staat paus Franciscus op het punt de Vaticaanse grondwet te "rippen"? 12 dingen om te weten en te delen ", Nationaal Katholieke register, 2 oktober 2013 ". Gearchiveerd van het origineel op 8 april 2016. Opgehaald 18 maart 2016.
- ^ Jonathan Kwitny, Man of the Century: The Life and Times of Pope Johannes Paulus II, p. 592, Henry Holt and Co. (1997), ISBN978-0-8050-2688-7
- ^ Paus, op Latijnse reis, valt Pinochet Regime aan The New York Times, 1 april 1987
- ^ Paus vertelt de bisschoppen van Chili om te drukken voor gratis verkiezingen; Pontiff sluit zich aan bij Pinochet op het paleisbalkon The Washington Post, 3 april 1987[dode link]
- ^ George Weigel (2003). Biografía de Juan Pablo II - Testigo de Esperanza [Biografie van Johannes Paulus II - Witness to Hope] (in het Spaans). Redactionele Plaza & Janés. ISBN 978-84-01-01304-1.; Heraldo Muñoz (2008). The Dictator's Shadow: Life Under Augusto Pinochet. Basisboeken. p.183. ISBN 978-0-465-00250-4.
- ^ Slawomir Oder, Waarom hij een heilige is: het leven en het geloof van paus Johannes Paulus II en de zaak voor heiligverklaring, p. 107-108, Rizzoli International Publications (2010), ISBN978-0-8478-3631-4
- ^ Timmerman, Jacobo Chili: Death in the South, p. 114, Alfred A. Knopf, Inc., 1987 ISBN978-0-517-02902-2
- ^ Pauselijke massa in Chili barst uit bij geweld Chicago Tribune, 4 april 1987
- ^ Pionchet's vijanden juichten door de aanwezigheid van de paus The New York Times, 3 april 1987
- ^ "Dlaczego Jan Paweł II Wyszedł Z Pinochetem na Balkon" [Waarom Johannes Paulus II naar het balkon van Pinochet ging]. Gazeta Wyborcza (in het Pools). 24 december 2009. gearchiveerd van het origineel op 23 oktober 2014. Opgehaald 22 oktober 2014.
- ^ Riccardo orizio, Praat over de duivel: ontmoetingen met zeven dictators, p. 131, Walker & Company (2003), ISBN978-0-8027-1416-9
- ^ James Ferguson, Papa Doc, Baby Doc: Haiti and the Duvaliers, p. 75-77, Basil Blackwell (1987), ISBN978-0-631-16579-8
- ^ Douglas Bond, Christopher Kruegler, Roger S. Powers en William B. Vogele, Protest, macht en verandering: een encyclopedie van geweldloze actie van act-up tot vrouwenkiesrecht, p. 227, Routledge (1997), ISBN978-0-8153-0913-0
- ^ Suro, Roberto (19 mei 1988). "Paus, eindtreis, dringt aan op gerechtigheid in Paraguay". The New York Times.
- ^ a b David Willey, Gods politicus: paus Johannes Paulus II, de katholieke kerk en de nieuwe wereldorde, p. 227, St. Martin's Press (1992), ISBN978-0-312-08798-2
- ^ "Bailey83221: Anticipaties van het falen van het communisme (wetenschappelijke lijst van degenen die de herfst voorspelden". 2 mei 2006. gearchiveerd van het origineel Op 2 mei 2006. Opgehaald 24 februari 2019.
- ^ Daniel Patrick Moynihan, "Zal Rusland opblazen?" Newsweek (19 november 1979): 144,147.
- ^ a b c Domínguez 2005.
- ^ a b c d Lewis, Paul (28 juli 1982). "Het mysterieuze diepgaande bankschandaal van Italië". The New York Times. ISSN 0362-4331. Opgehaald 25 januari 2012.
- ^ a b c d Lawrence M. Salinger (2005). Encyclopedie van White-Collar & Corporate Crime. Verstandig. ISBN 978-0-7619-3004-4. Opgehaald 25 januari 2012.
- ^ Andrew M. Essig en Jennifer L. Moore. "US-Holy zie diplomatie: de oprichting van formele relaties, 1984." Katholieke historische review (2009) 95#4, pp. 741-764741-764. online
- ^ Gayte, Marie (2011). "Het Vaticaan en de Reagan -administratie: een alliantie van de Koude Oorlog?" Katholieke historische review. 97 (4): 713–736. Jstor 23053064.
- ^ Mark Riebling (7 april 2005). "Reagan's Pope: The Cold War Alliance of Ronald Reagan en Pope Johannes Paulus II". Nationale beoordeling. Gearchiveerd van het origineel Op 1 juli 2012. Opgehaald 12 september 2010.
- ^ "De eerste wereldleider". De voogd. 4 april 2005. Opgehaald 4 november 2013.
- ^ "Polen bezorgd, trots op paus Johannes Paulus II 10/13/03". Het Topeka Capital-Journal. Associated Press. 3 april 2012. Gearchiveerd van het origineel op 4 april 2004. Opgehaald 28 januari 2012.
- ^ "Adres van paus Johannes Paulus II tot de eervolle George W. Bush -president van de Verenigde Staten van Amerika". Vaticaan.va. 4 juni 2004. Opgehaald 19 augustus 2011.
- ^ "Poolse geheime diensten speelden een belangrijke rol in het criminele plot om Johannes Paulus II te doden". Canada gratis pers. 13 oktober 2006. Opgehaald 23 oktober 2014.
- ^ a b "Nieślubne Dziecko Jana Pawła II. Kulisy Esbeckiej Prowokacji" [Onwettig kind van Johannes Paulus II. Een SB-provocatie achter de schermen]. Dziennik (in het Pools). 4 oktober 2013. Opgehaald 23 oktober 2014.
- ^ Andrea Riccardi. La Pace Preventiva. Milaan: San Paolo 2004.
- ^ a b c Brunwasser, Matthew (2 augustus 2007). "Patriarch Teoctist, 92, Roemeens die de hand vasthield aan Johannes Paulus II, sterft". The New York Times. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b c d "Bezoek van paus Johannes Paulus II naar Oekraïne". LVIV: The Institute of Religion and Society. Opgehaald 1 mei 2011.
- ^ a b c d e f g "Macedonian Press Agency: News in English, 2001-05-04B". Het Macedonian Press Agency (Hellenic Resources Network). 4 mei 2001. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ Stephanopoulos, Nikki (28 januari 2008). "Aartsbisschop Christodoulos van Athene". Associated Press. Gearchiveerd van het origineel op 23 juli 2008. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ "De afstand tussen de eerste en derde Rome". Projectsyndicaat. 12 januari 2001.
- ^ "Paus om het eerste bezoek aan Armenië te maken". Los Angeles Times. Associated Press. 24 april 1999. Opgehaald 6 december 2014.
- ^ "Paus Johannes Paulus II herkent de Armeense genocide". Atour.com. 10 november 2000. Opgehaald 6 december 2014.
- ^ George Weigel, Het einde en het begin: paus Johannes Paulus II - The Victory of Freedom, The Last Years, The Legacy, p. 283, Doubleday Religion (2010), ISBN978-0-385-52480-3
- ^ "Travels - Federal Republic of Duitsland 1980 - John Paul II". Vaticaan.va. Gearchiveerd van het origineel op 5 mei 2011. Opgehaald 3 juni 2011.
- ^ "Ökumenisches treffen mit der evangelisch-lutherischen Gemeinde von rom". Vaticaan.va. Gearchiveerd van het origineel Op 29 juli 2013. Opgehaald 3 juni 2011.
- ^ "Apostolische bedevaart naar Noorwegen, IJsland, Finland, Denemarken en Zweden (1-10 juni 1989)". Vaticaan.va. Gearchiveerd van het origineel op 7 februari 2011. Opgehaald 1 mei 2011.
- ^ Kirby, Alex (8 april 2005). "Johannes Paulus II en de Anglicanen". BBC nieuws. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ "Een inleiding tot de parochie Onze -Lieve -Vrouw van de verzoeningskatholieke kerk". Onze -Lieve -Vrouw van de verzoening. Gearchiveerd van het origineel op 26 december 2008. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ Cassidy, kardinaal Edward Idris (16 maart 1998). "We herinneren ons: 'Een reflectie op de shoah'". Vaticaanse archieven. Gearchiveerd van het origineel op 26 december 2008. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b c d "Aijac drukt verdriet uit bij het overlijden van Pope". Australië/Israël & Joodse zakenraad. 4 april 2005. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ "Adres bij de grote synagoge van Rome". Boston College. 13 april 1986. Gearchiveerd van het origineel op 8 juli 2008. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ "Adres van zijn heiligheid Johannes Paulus II tot een groep Joodse leiders en personen die verantwoordelijk zijn voor de organisatie van het concert ter herdenking van de Shoah". Opgehaald 12 februari 2013.
- ^ "Evenementen in het pontificaat van Johannes Paulus II". Gearchiveerd van het origineel Op 28 oktober 2011. Opgehaald 12 februari 2013.
- ^ "Online nieuwsuur - een pauselijke verontschuldiging". MacNeil/Lehrer Productions. Gearchiveerd van het origineel op 6 juli 2008. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ "Grootste bijeenkomst van Joodse leiders om ooit een zittende paus te ontmoeten". PTWF. 2004–2009 Pave The Way Foundation, Inc. gearchiveerd van het origineel op 8 april 2009. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ Jacobson, Kenneth (2 april 2005). "Paus Johannes Paulus II: 'Een waardering: een visionair onthouden'". Anti-Defamation League. Gearchiveerd van het origineel Op 19 januari 2012. Opgehaald 22 december 2011.
- ^ "Paus Johannes Paulus II Quotes". Brainymedia.com. 2007. Opgehaald 11 januari 2009.
- ^ "Żydzi szanowali jpii bardziej niż rabinów" [Joden respecteren Johannes Paulus II meer dan de rabbijnen] (in het Pools). Fakt. 21 april 2011. Gearchiveerd van het origineel op 9 november 2014. Opgehaald 22 oktober 2014.
- ^ "Żydzi" Wyrazili Radość "Z Powodu Beatyfikacji Jana Pawła II" [Joden "uitten vreugde" vanwege de zaligheid van Johannes Paulus II] (in het Pools). Fakt. 5 april 2011. Gearchiveerd van het origineel Op 5 oktober 2012. Opgehaald 8 oktober 2012.
- ^ Johannes Paulus II. De drempel van hoop oversteken, p. 82, Alfred A. Knopf, Inc., 1994 ISBN978-0-307-76457-7
- ^ Paus bezoekt paleis in Togo, dan de modderhut van een vrouw The New York Times, 10 augustus 1985
- ^ "Zijn keizerlijke majesteit, Alayeluwa Oba Okunade Sijuwade, Olubuse ll- de ooni van Ife". Theooni.org. 20 december 2008. Gearchiveerd van het origineel Op 3 maart 2013. Opgehaald 28 april 2014.
- ^ "Dalai Lama rouwt paus John Paul II," een echte spirituele beoefenaar "". Asianews. 4 maart 2005. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ Simpson, Victor L. (27 november 2003). "Paus Johannes Paulus II ontmoet Dalai Lama". Wereldwijd religieus nieuws. Gearchiveerd van het origineel Op 14 oktober 2007. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ Levi, Mons. Virgilio en Christine Allison. Johannes Paulus II: Een eerbetoon in woorden en afbeeldingen, p. 165, William Morrow, 1999 ISBN978-0-688-16621-2
- ^ Brunett, Mons. Alex. "Tekst van de groeten van bisschop Brunett". United States Conference of Catholic Bishops Office of Media Relations. Gearchiveerd van het origineel op 16 april 2013. Opgehaald 30 oktober 2012.
- ^ Paus Johannes Paulus II (1994). De drempel van hoop oversteken. Alfred A. Knopf, Inc. PP.93–94. ISBN 978-0-679-76561-5.
- ^ Akin, Jimmy (6 april 2006). "Johannes Paulus II kust de koran". Jimmyakin.org. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b "WQED/PBS Present 'A Celebration of Faiths: The Pauselijk Concert of Reconciliaton' A 90 Minute Television Special" (Persbericht). WQED. Gearchiveerd van het origineel op 8 maart 2009. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b "Orchestra om Vaticaan geschiedenis te maken". BBC nieuws. 9 november 2003. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b "Pauselijk concert van verzoening". London Philharmonic Choir. 11 januari 2005. Gearchiveerd van het origineel op 20 november 2008. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b Pitz, Marylynne; Andrew Druckenbrod (8 november 2003). "Pittsburgh Symphony om op te treden voor paus". Pittsburgh Post-Gazette. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ "Catechismus van de katholieke kerk". Vaticaanse archieven. Libreria editrice vaticana. Gearchiveerd van het origineel op 7 april 2015. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ "Paus maakt indruk op het Jain -team met persoonlijke warmte, moedigt meer dialoog aan". Ucanews.com. 20 april 1995. Gearchiveerd van het origineel op 13 december 2014. Opgehaald 6 december 2014.
- ^ "1981 Jaar in review: poging van paus Johannes Paulus II Assassination (SIC)". United Press International (UPI). 1981.
- ^ a b c Dziwisz 2001.
- ^ a b c Lee, Martin A. (14 mei 2001). "De moordpoging van 1981 van paus Johannes Paulus II, The Gray Wolves en Turkse en Amerikaanse overheidsinstellingen". San Francisco Bay Guardian. pp. 23, 25.
- ^ "1981 jaar in review: paus John Paul II moordaanslag". UPI. 20 juni 1981. Opgehaald 17 februari 2013.
- ^ a b Time Magazine 1982-01-25, p. 1.
- ^ Lo Scapolare del Carmelo [De scapular van Carmel] (in Italiaans). Shalom. 2005. p. 6. ISBN 978-88-8404-081-7.
- ^ Bertone 2000–2009.
- ^ Paus Johannes Paulus II 2005, p. 184.
- ^ a b c d e "Sovjets 'had pausschot voor het ondersteunen van solidariteit'". De Telegraaf. 3 maart 2006. Gearchiveerd Van het origineel op 10 januari 2022.
- ^ "Late paus 'gedacht om met pensioen te gaan'". BBC nieuws. 22 januari 2007. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ Gordon Thomas (2000). Gideons spionnen - Mossad's Secret Warriors. Pan Books. ISBN 978-0-330-37537-5. Opgehaald 15 december 2011.
- ^ a b c "Paus John Paul 'gewond' in 1982". BBC nieuws. 16 oktober 2008. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b c ""Paus John Paul gewond in de mesaanval van 1982", zegt assistent ". CBC News. 16 oktober 2008. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b c "John Paul raakte gewond in 1982 stak, onthult assistent". Reuters. 15 oktober 2008. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b c Hebblethwaite 1995, p. 95.
- ^ McDermott, Terry (1 september 2002). "Het plot". Los Angeles Times. Gearchiveerd van het origineel op 12 april 2003. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ John O. Koehler (14 februari 2011). Spions in the Vaticaan: de koude oorlog van de Sovjet -Unie tegen de katholieke kerk. Pegasus -boeken. ISBN 978-1-60598-140-6. Opgehaald 4 februari 2012.
- ^ Uitgevers wekelijks, beoordeling van 'Spies in the Vaticaan', 11 mei 2009
- ^ Paus Johannes Paulus II 2005, p. 1.
- ^ Caroll, Rory (13 maart 2000). "Paus zegt sorry voor zonden van de kerk". De voogd. Londen. Opgehaald 22 oktober 2014.
- ^ BBC nieuws. "Paus levert verontschuldigingen". BBC nieuws. Opgehaald 14 januari 2013.
- ^ BBC News (12 maart 2000). "Paus verontschuldigt zich voor kerkzonden". BBC nieuws. Opgehaald 14 januari 2013.
- ^ Robinson, B. A. (7 maart 2000). "Excuses van paus Johannes Paulus II". Ontario Consultants. Opgehaald 14 januari 2013.
- ^ a b c d e f g h Weeke, Stephen (31 maart 2006). 'Misschien' Saint John Paul de Grote? '". NBC -nieuws. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ "De religie van Galileo Galilei, astronoom en wetenschapper". Aanhangers. 2011. Gearchiveerd van het origineel op 29 juni 2011. Opgehaald 12 juli 2011.
{{}}
: CS1 onderhoud: ongeschikte URL (link) - ^ "Pope stuurt eerste e-mail verontschuldiging". BBC nieuws. 23 november 2001. Opgehaald 30 januari 2012.
Van een laptop in de frescoot Clementine Hall van het Vaticaan, verzendde de 81-jarige paus de boodschap, zijn eerste 'virtuele' verontschuldiging.
- ^ "Kardinaal ratti nieuwe paus als pius xi". The New York Times. 7 februari 1922. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ "Kardinaal Ratti nieuwe paus als Pius XI, volledig artikel" (PDF). The New York Times. 7 februari 1922. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ "Profiel: paus Johannes Paulus II". BBC nieuws. Februari 2005. Opgehaald 22 oktober 2014.
- ^ "Europa | Paus John Paul haastte zich naar het ziekenhuis". BBC nieuws. 2 februari 2005. Opgehaald 17 februari 2013.
- ^ "Paus Johannes Paulus rusten; ademen op eigen tracheotomie". Katholiek persbureau. 25 februari 2005. Opgehaald 17 februari 2013.
- ^ a b BBC 2005-04-01.
- ^ a b c Had paus Johannes Paulus II een geheime minnaar? Door Barbi Latzu Nadeau, 15 februari 2016
- ^ a b "Laatste dagen, laatste woorden van paus Johannes Paulus II". Catholic World News (CWN). 20 september 2005. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b "John Paul's laatste woorden onthuld". BBC nieuws. 18 april 2005. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ Pisa, Nick (18 maart 2006). "Vaticaan verborg de diagnose van Parkinson van Pope's Parkinson gedurende 12 jaar". Dagelijks telegram. Londen. Gearchiveerd Van het origineel op 10 januari 2022. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ The New York Times (19 september 2005). "Vaticaan geeft het officiële record vrij van de laatste dagen van paus John Paul II". Opgehaald 29 januari 2018.
- ^ Stourton 2006, p. 320.
- ^ 'Paus Aide' heeft geen papieren verbrand '". BBC nieuws. 5 juni 2005. Opgehaald 12 augustus 2013.
- ^ "Zenit: John Paul II's laatste wil en testament". Innovative Media, Inc. gearchiveerd van het origineel Op 17 september 2008. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b "Paus Johannes Paulus II begraven in het Vaticaanse crypte; miljoenen over de hele wereld kijken naar de begrafenis". CNN. Gearchiveerd van het origineel op 13 juni 2008. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b "De onafhankelijke:"Miljoenen treuren paus om de grootste begrafenis van de geschiedenis"". Londen. 8 april 2005. Gearchiveerd van het origineel Op 1 december 2008. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b c Holmes, Stephanie (9 april 2005). "City of Rome viert 'wonder'". BBC nieuws. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ "Paus Johannes Paulus II Begrafenis". Buiten de Beltway. 8 april 2005. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ Groeten door paus Benedictus XVI aan religieuze leiders in Galilea
- ^ a b c Saunders, Fr. William (2005). "John Paul de Grote". Katholieke herald. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ O'Reilly, David (4 april 2005). "Pauselijke erfenis: zal de geschiedenis de naam John Paul de Grote gebruiken?". Detroit gratis pers. Knight Ridder -kranten.
Paus John Paul de Grote was een naam die velen voorstelden voor Karol Józef Wojtyła. Door al haar lange geschiedenis heeft de katholieke kerk de postume titel van "Great" op slechts twee pausen verleend: Leo I en Gregory I, die beiden regeerden in de eerste duizend jaar van het christendom
- ^ Murphy, Brian (5 april 2005). "Faithful Hold Key to 'The Great' Honor for John Paul". Associated Press.
- ^ "Tekst: Benedictus XVI's eerste toespraak". BBC nieuws. 19 april 2005. Opgehaald 1 januari 2009.
Beste broers en zussen, na de grote paus Johannes Paulus II, hebben de kardinalen mij gekozen, een eenvoudige en bescheiden werker in de wijngaard van de Heer. Het feit dat de Heer kan werken en handelen, zelfs met onvoldoende betekent dat ik me moet troosten, en vooral ik heb mezelf aan je gebeden toevertrouw. In de vreugde van de herrezen Heer gaan we verder met zijn hulp. Hij gaat ons helpen en Mary zal aan onze kant staan. Dank je.
- ^ "Eucharistische concelebratie voor de rust van de ziel van paus Johannes Paulus II: Homily of Card. Angelo Sodano". De Heilige zee. 3 april 2005. Gearchiveerd van het origineel op 25 december 2008. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ "The Southern Cross: John Paul the Great". The Southern Cross 2008 door Posmay Media. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ Noonan, Peggy (2 augustus 2002). "John Paul de Grote: wat de 12 miljoen weten - en ik heb er ook achter gekomen". De Wall Street Journal. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ Noonan, Peggy (November 2005). John Paul de Grote: een spirituele vader herinneren. Penguin Group (VS). ISBN 978-0-670-03748-3. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ Susan Crimp, "The Last Wish of Pope Johannes Paulus II: The Life and Boods of Saint Faustina", P92
- ^ "Pastoraal bezoek door paus Benedictus XVI aan Polen 2006: adres door de Heilige Vader". Libreria editrice vaticana. 25 mei 2006. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ "KWC Home".
- ^ "JPII Home".
- ^ "UPJPII Celebración Día de la Enfermera".
- ^ Atma Jaya Katholieke Universiteit van Indonesië. "Campuskaart".
- ^ "Welkom bij St. John Paul II Seminary". Opgehaald 25 mei 2020.
- ^ "Paus John Paul Major Seminary". pjpsawka.org. Gearchiveerd van het origineel op 13 april 2021. Opgehaald 16 maart 2021.
- ^ "Paus Johannes Paulus II verslagen voor 1,5 miljoen". De Telegraaf. 1 mei 2011. Gearchiveerd Van het origineel op 10 januari 2022. Opgehaald 17 februari 2013.
- ^ a b c Moore, Malcolm (22 mei 2008). "Paus Johannes Paulus II op koers om Saint te worden in recordtijd". Dagelijks telegram. VK. Gearchiveerd Van het origineel op 10 januari 2022. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b c Hollingshead, Iain (1 april 2006). "Wat is er gebeurd met ... Canonising Johannes Paulus II?". De voogd. Uk. Opgehaald 22 oktober 2014.
- ^ a b c d e Hooper, John (29 maart 2007). "Mystery non De sleutel tot de zaak van paus Johannes Paulus II voor heiligheid". De voogd. Londen. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ Owen, Richard. "De hoop opgeheven voor de bee -times van paus Johannes Paulus II online". De tijden. Uk. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ "Reactie van zijn heiligheid Benedictus XVI voor het onderzoek van de zaligering en heiligverklaring van de dienaar van God Johannes Paulus II". Vaticaans nieuws. Libreria editrice vaticana. 9 mei 2005. Gearchiveerd van het origineel Op 5 januari 2009. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b "John Paul II op Fast Track for Cannisation - Framingham, Massachusetts - The MetroWest Daily News". MetroWest Daily News. Gearchiveerd van het origineel Op 9 december 2012. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ "De oorzaak van Johannes Paulus II opent". Zenit. 28 juni 2005. Opgehaald 22 oktober 2012.
- ^ "Paus Benedictusgaat, begint de wachtperiode van de wachttijd, begint met het verslaan van Johannes Paulus II" Katholiek persbureau 13 mei 2005 opgehaald op 1 mei 2011
- ^ a b c d e f Vicariato di Roma: Een non vertelt haar verhaal ... 2009
- ^ "Vaticaan heeft misschien 'wonder' van paus John Paul gevonden". ABC (Australië). Agence France-Presse (AFP), APTN, Reuters, CNN, BBC World Service. 31 januari 2006. Gearchiveerd van het origineel op 11 oktober 2007. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ "Miracle toegeschreven aan Johannes Paulus II betrof de ziekte van Parkinson". Catholic World News (CWN). 2009 Trinity Communications. 30 januari 2006. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b c "Franse non zegt dat het leven is veranderd sinds ze is genezen dankzij JPII". Katholieke nieuwsdienst. Gearchiveerd van het origineel op 7 april 2009. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ Willan, Philip. "Geen snelkoppelingen meer op de weg van paus Johannes Paulus II naar Sainthood". Zondag herald. Gearchiveerd van het origineel op 10 februari 2008. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ "900.000 verzamelen voor massa met paus Benedict". Internationale Herald Tribune. 28 mei 2006. Opgehaald 22 oktober 2014.
- ^ a b Westcott, Kathryn (2 april 2007). "Vaticaan onder druk in paus Johannes Paulus II Push". BBC nieuws. Opgehaald 22 oktober 2012.
- ^ Moore, Malcolm (25 september 2007). "Roep voor gratis paus Johannes Paulus II Relics". De Telegraaf. Londen. Gearchiveerd Van het origineel op 10 januari 2022. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ "Oorzaak voor zaligering en heiligverklaring van de dienaar van God: Johannes Paulus II". Vicariato di Roma - III Piano Postulazione Piazza San Giovanni in Laterano. Gearchiveerd van het origineel op 16 december 2008. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b "Gezegend Johannes Paulus II?". ncregister.com. Opgehaald 7 maart 2011.
- ^ a b "Kind 'in staat om weer te lopen' na het bidden bij Pope's Tomb". Katholieke herald. Gearchiveerd van het origineel Op 17 januari 2012. Opgehaald 1 mei 2011.
- ^ "CNS Story: voor paus Johannes Paulus II kan het zalwateringsproces in de laatste ronde zijn". Katholieke nieuwsdienst. Gearchiveerd van het origineel Op 5 oktober 2009. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ a b c "Paus John Paul II's Sainthood on Fast Track - de Wereldnieuws". ABC nieuws. Gearchiveerd van het origineel Op 19 november 2009. Opgehaald 18 november 2009.
- ^ a b c d "Beatificatie doemt dichter op voor Johannes Paulus II". CatholicCulture.org. Opgehaald 18 november 2009.
- ^ "Paus Benedictus heeft de weg naar de zaligering van Johannes Paulus II". BBC nieuws. 14 januari 2011. Opgehaald 14 januari 2011.
- ^ "Gouden muntmarkeringen zal de zaligering van Johannes Paulus II". De Boston Globe. 30 maart 2011. ISSN 0743-1791. Gearchiveerd van het origineel op 6 november 2013. Opgehaald 22 december 2011.
- ^ "Het lichaam van paus Johannes Paulus II heeft opgegraven voor de zaligingsmassa". Public Radio International. 29 april 2011. Opgehaald 15 juni 2017.
- ^ Willey, David (1 mei 2011). "Viering zoals John Paul versloeg". BBC nieuws. Opgehaald 11 mei 2020.
- ^ "Bezoek het graf van Johannes Paulus II in St. Peter's Basilica in het Vaticaan". Vaticaanse stadsreisgids. 23 augustus 2013. Opgehaald 11 mei 2020.
- ^ Kerr, David. "Paus Innocent Xi's overblijfselen maken plaats voor Johannes Paulus II". Katholiek persbureau. Opgehaald 11 mei 2020.
- ^ "Genezing van de Colombiaanse man zou de weg kunnen effenen voor John Paul II -heiligverklaring". Katholiek persbureau. Opgehaald 4 augustus 2012.
- ^ "Nieuwe paus Johannes Paulus II sculptuur onthuld in Warschau". Euronews.com. 24 september 2020.
- ^ "Relic met paus Johannes Paulus II's bloed gestolen uit de Italiaanse kathedraal". 9news.com. 25 september 2020.
- ^ Het artikel van Cindy Wooden citeerde nieuwsberichten van Italiaanse nieuwsmediabureaus en bevatte opmerkingen van de oude assistent van de paus, Kraków's Kardinaal Stanislaw Dziwisz, en Vaticaan woordvoerder jezuïeten vader Federico Lombardi, S.J.
- ^ a b c "John Paul II's 2e Miracle goedgekeurd - Rapport". Agence France-Presse (AFP). Rappler.com. 2 juli 2013. Opgehaald 2 juli 2013.
- ^ a b c Livesay, Christopher (2 juli 2013). "John Paul stelde op Sainthood na het tweede wonder goed". ANSA (Agenzia Nazionale Stampa Associata). www.ansa.it. Opgehaald 2 juli 2013.
- ^ "Costa Ricaanse vrouw beschrijft John Paul Miracle Cure" Gearchiveerd 11 maart 2016 op de Wayback -machine, Fox News Latino, 6 juli 2013
- ^ "Italiaanse media melden vooruitgang in de heiligheid van de Heilige John Paul". Katholieke nieuwsdienst. 23 april 2013. Gearchiveerd van het origineel op 23 april 2013. Opgehaald 12 juni 2013.
- ^ "Pausen Johannes Paulus II, John XXIII om Saints te worden gemaakt: Vaticaan". Reuters. 5 juli 2013. Gearchiveerd Van het origineel op 8 juli 2013. Opgehaald 9 juli 2013.
- ^ Povoledo, Elizabetta; Alan Cowell (30 september 2013). "Francis om John XXIII en Johannes Paulus II op dezelfde dag te cannelen". The New York Times. Opgehaald 30 september 2013.
- ^ Easton, Adam (30 september 2013). "Datum ingesteld voor pausen Johannes Paulus II en John XXIII SAINTHOOD". BBC nieuws. Opgehaald 30 september 2013.
- ^ McDonnell, Patrick J.; Kington, Tom (27 april 2014). "Glanonisatie van voorgangers biedt een andere boost voor paus Franciscus". Los Angeles Times. Los Angeles, CA.
Naar schatting 800.000 mensen daalden op Rome voor de dubbele heiligverklaring, zei een woordvoerder van Vaticaan. Dat omvatte de half miljoen rond het Vaticaan en nog eens 300.000 kijken naar het evenement op gigantische tv -schermen in de stad Rome.
- ^ "St. John Paul II's kustvoetsoorzaak is officieel geopend". Katholiek persbureau. Opgehaald 22 november 2020.
- ^ a b c "Katholieke kerk om het verbod op condoomgebruik te verlichten". Deutsche Welle. 24 april 2006. Opgehaald 12 januari 2009.
- ^ Radio, Southern California Public (24 april 2014). "Seksueel misbruik van geestelijken ontcijferen heiligheid voor paus Johannes Paulus II". scpr.org.
- ^ a b Walsh (2003). Johannes Paulus II: A Light for the World. p.62. ISBN 9781580511421.
- ^ a b United States Conference of Catholic Bishops (2005). "Handvest voor de bescherming van kinderen en jongeren". United States Conference of Catholic Bishops. Gearchiveerd van het origineel op 26 april 2011. Opgehaald 8 oktober 2007.
- ^ Paus Benedictus XVI (2005). "Instructie over de criteria voor het onderscheidingsvermogen van roepingen met betrekking tot personen met homoseksuele neigingen gezien hun toelating tot het seminarie en tot heilige bevelen". Vaticaan. Gearchiveerd van het origineel op 25 februari 2008. Opgehaald 9 maart 2008.
- ^ Filteau, Jerry (2004). "Rapport zegt dat geestelijken seksueel misbruik 'rook van Satan' in de kerk bracht". Katholieke nieuwsdienst. Gearchiveerd van het origineel Op 4 oktober 2009. Opgehaald 10 maart 2008.
- ^ "Schandalen in de kerk: de beslissingen van de bisschoppen; het charter van de bisschoppen voor de bescherming van kinderen en jongeren". The New York Times. 15 juni 2002. Opgehaald 22 oktober 2014.
- ^ Owen, Richard (7 januari 2008). "Paus roept op tot continu gebed om het priesterschap van pedofilie te bevrijden". Times Online UK -editie. Londen. Opgehaald 31 maart 2008.
- ^ Terry, Karen; et al. (2004). De aard en reikwijdte van het probleem van seksueel misbruik van minderjarigen door priesters en diakenen. John Jay College of Criminal Justice. Gearchiveerd van het origineel op 25 april 2005.
- ^ Melinda Henneberger (21 april 2002). "Paus neemt schandalen aan". Sun Sentinel. Gearchiveerd van het origineel op 25 mei 2013. Opgehaald 9 november 2012.
- ^ a b Berry, Jason (16 mei 2011). "De schaamte van Johannes Paulus II: hoe het schandaal voor seksueel misbruik zijn pausdom bevlekte". De natie. Opgehaald 24 januari 2012.
- ^ "Europa | Poolse aartsbisschop 'Molested Students'". BBC nieuws. 23 februari 2002. Opgehaald 17 februari 2013.
- ^ "Watykan: Nie Zrehabilitowaliśmy Paetza" [Vaticaan: geen revalidatie voor Paetz]. Fakt (in het Pools). 19 juni 2010. Gearchiveerd van het origineel op 9 februari 2012. Opgehaald 9 november 2012.
- ^ Gallagher, Delia. "Vaticaans onderzoek naar seksuele misbruik". Zenit. Gearchiveerd van het origineel op 16 maart 2012.
- ^ "Misbruik in de katholieke kerk / kardinaalwetgeving en de leken". De Boston Globe. 2004. ISSN 0743-1791. Opgehaald 24 januari 2012.
- ^ PIEKKARA, Marek (2014). "CO Jan Paweł II Wiedział O Ks. Macielu?". Wiara.pl.
- ^ "Paus Johannes Paulus II en pedofilie". jp2online.pl. Opgehaald 11 december 2021.
- ^ "Vaticaan geeft toe dat paus Johannes Paulus II werd gewaarschuwd voor beledigende aartsbisschop Theodore McCarrick, terwijl hij Francis opruimt". CNN. 10 november 2020.
- ^ "Belangrijke bevindingen in Vaticaan rapporteren in ex-cardinale McCarrick". Associated Press. 10 november 2020. Opgehaald 10 november 2020.
- ^ Keane, James T. (10 november 2020). "Het McCarrick -rapport en paus Johannes Paulus II: Confronteren van de aangetaste erfenis van een heilige". Amerika. Opgehaald 11 november 2011.
- ^ "En primicia el papa en televisa:" El Mundo sin la mujer no funciona "". Vaticannews.va. 19 mei 2019. Opgehaald 11 december 2021.
- ^ Bronk, Krzysztof T. (30 mei 2019). "Paus Franciscus legt de" anekdote "uit en wist Johannes Paulus II". John Paul II Foundation. Opgehaald 11 december 2021.
- ^ Martin, S.J., James (25 februari 1995). "Opus dei in de Verenigde Staten". America Press Inc. gearchiveerd van het origineel op 16 januari 2009. Opgehaald 10 januari 2009.
- ^ "St. Josemaría Escriva de Balaguer". Katholiek online. Opgehaald 1 januari 2009.
- ^ "Tekst van de beschuldigingsbrief gericht aan Johannes Paulus II" (in het Spaans). Pepe-rodriguez.com. Opgehaald 17 februari 2013.
- ^ "Decodering van geheime wereld van Opus dei". BBC nieuws.16 september 2005. Opgehaald 30 april 2010.
- ^ Associated Press, "Opus Dei steunt nieuwe paus", CNN, 19 april 2005.
- ^ Gray, Sadie (6 oktober 2005). "Pleidooi voor paus van 'Gods bankier' geopenbaard als het proces van moord begint". De tijden. Londen.
- ^ "BBC op deze dag | 1982: 'God's Banker' opgehangen". BBC nieuws. 19 juni 1982. Opgehaald 27 januari 2012.
- ^ Hewitt, Hugh (4 juni 2005). "Kritiek op Johannes Paulus II: nog een ander ding dat de reguliere pers niet begrijpt over de katholieke kerk". De wekelijkse standaard. Opgehaald 10 januari 2009.
- ^ bijv. Marcel Lefebvre, Een open brief aan verwarde katholieken (Herefordshire: Gracewing Publishing, 1986). ISBN9780852440476
- ^ Een bespreking van het cruciale werk van Ratzinger (latere paus) om een verzoening tussen Lefebvre en de Heilige Stoel te proberen, videoslag John Thavis, The Vaticaanse dagboeken: een kijkje achter de schermen kijk naar de kracht, persoonlijkheden en politiek in het hart van de katholieke kerk (Londen: Penguin, 2014), 147–49. ISBN9780143124535
- ^ "Adres tot de vertegenwoordigers van de christelijke kerken en kerkelijke gemeenschappen en van de wereldreligies". Libreria editrice vaticana. 27 oktober 1986. Gearchiveerd van het origineel op 27 december 2008. Opgehaald 12 januari 2009.
- ^ "Adres tot de vertegenwoordigers van de andere christelijke kerken en kerkelijke gemeenschappen". Libreria editrice vaticana. 27 oktober 1986. Gearchiveerd van het origineel op 17 april 2009. Opgehaald 12 januari 2009.
- ^ "Dag van gebed voor vrede in de wereld". Vaticaanse archieven. Libreria editrice vaticana. 24 januari 2002. gearchiveerd van het origineel Op 15 mei 2009. Opgehaald 12 januari 2009.
- ^ "Johannes Paulus II kust de Koran". Traditie in actie. 14 mei 1999. Opgehaald 12 januari 2009.
- ^ "Jan Paweł II Live in Vaticaan 1999". YouTube. 28 augustus 2011. Gearchiveerd Van het origineel op 11 december 2021. Opgehaald 17 februari 2013.
- ^ Carvalho, Nirmala (8 december 2005). "India: hindoe -extremisten tegen subsidies aan zendelingen". Asianews. Gearchiveerd van het origineel op 20 juni 2008. Opgehaald 12 januari 2009.
- ^ Shah, Dhiru. "Moeder Teresa's verborgen missie in India: bekering tot het christendom". Indiase. Gearchiveerd van het origineel op 14 juli 2008. Opgehaald 12 januari 2009.
- ^ Allen, John L. Jr. "De dood van de paus: analyse van het bewind van paus Johannes Paulus II". Nationale katholieke verslaggever. Opgehaald 12 januari 2009.
- ^ "Paus vermijdt confrontatie met Pinochet". United Press International. 11 april 1987.
- ^ "Argentijnse militaire dictator bevestigt dat de katholieke kerkhiërarchie zich goed bewust was van het" verdwenen "". Mercopress. 24 juli 2012.
- ^ "Vaticaan zegt dat zijn ex-envoy onschuldig is". The Washington Post. 23 mei 1997.
- ^ "Voormalig Argentijnse dictator zegt dat hij de katholieke kerk van verdwenen vertelde". De Ierse tijd. 24 juli 2012.
- ^ "Pio Laghi, Papal Envoy, sterft op 86". The New York Times. 13 januari 2009.
- ^ a b "Ian Paisley Dies: How Paisley maakte zijn punt". Belfast: BBC Noord -Ierland. 1988. Opgehaald 12 september 2014.
- ^ "Ian Paisley en Politics of Peace". Los Angeles Times. 24 maart 2010. Opgehaald 16 februari 2012. Van 1:45 m in video
- ^ a b Davenport, Mark (19 januari 2004). "Paisley's exit uit Europa". BBC nieuws. Opgehaald 28 januari 2012.
- ^ Paisley, Dr. Ian R.K. (2012). "Historische documenten onthullen de plannen van voormalige paus". ianpaisley.org. Opgehaald 28 januari 2012.
- ^ "Headliners; pauselijk publiek". The New York Times. 16 oktober 1988. Opgehaald 22 oktober 2014.
- ^ Cloud, David W. (2012). "Gratis Presbyteriaanse kerk - Dr. Ian Paisley". freepres.org. Gearchiveerd van het origineel op 30 september 2011. Opgehaald 28 januari 2012.
- ^ MacDonald, Susan (2 oktober 1988). "Paisley uitgeworpen voor beledigende paus". De tijden.
- ^ Chrisafis, Angelique (16 september 2004). "De terugkeer van Dr No". De voogd. Londen. Opgehaald 22 oktober 2014.
- ^ "Citaten van paus Johannes Paulus II op Međugorje". Medjugorje.org. Opgehaald 4 augustus 2012.
- ^ Kutleša 2001, p. 283.
- ^ Nacionaal.
- ^ Kutleša 2001, p. 256.
- ^ "Vreemde theologen nemen deel aan het heiligverklaringsproces van paus Johannes Paulus II". CatholicNewSagency.com. CNA. Opgehaald 4 maart 2020.
- ^ Michael J. Matt (21 maart 2011). "Een verklaring van bedenkingen met betrekking tot de naderende zaligheid van paus Johannes Paulus II". Het overblijfsel. Opgehaald 2 mei 2011.
- ^ "'De halo is hopeloos aangetast': waarom de heiligheid van Johannes Paulus II moet worden ingetrokken ".
- ^ "Cracovia gaat over de mensen - Johannes Paulus II". en.cracovia.pl. 9 september 2010. Opgehaald 4 april 2019.
- ^ "Paus ondersteunt Liverpool". BBC Sport. 27 november 2003. Opgehaald 16 maart 2016.
- ^ Berendt, Joanna; Chan, Sewell (15 februari 2016). "Brieven van paus Johannes Paulus II tonen diepe vriendschap met vrouw". The New York Times. Opgehaald 16 februari 2016.
- ^ Paus Johannes Paulus II Letters onthullen 32-jarige relatie met de vrouw Door Stephanie Kirchgaessner, Rome, 15 februari 2016
- ^ Vaticaan verwerpt jpii 'brief liefde-affair' sonde: Gearchiveerd 15 februari 2016 op de Wayback -machine 14 februari 2016, het Vaticaan
- ^ Paus Johannes Paulus II 'Geleid geheime romantiek met getrouwde vrouw' zegt nieuwe documentaire Door John Kelly, Mirror.co.uk News
- ^ Zijne Heiligheid: Johannes Paulus II & de geschiedenis van onze tijd—Carl Bernstein, Marco Politi (1996)
Bronnen
- Kutleša, Dražen (2001). Ogledalo pravde [Spiegel van gerechtigheid] (in het Kroatische). Mostar: Biskupski OrdinariJat Mostar.
- Bertone, Tarcisio. "De boodschap van Fátima". De Heilige zee. Gearchiveerd van het origineel op 21 augustus 2014. Opgehaald 1 januari 2009.
- "Oorzaak voor zaligering en heiligverklaring van de dienaar van God: Johannes Paulus II". Vicariato di Roma. Gearchiveerd van het origineel op 30 december 2009. Opgehaald 1 januari 2009.
- "'Cured' paus keert terug naar Vaticaan ". BBC nieuws. 10 februari 2005. Opgehaald 22 oktober 2014.
- Domínguez, Juan (4 april 2005). "Paus Johannes Paulus II en Communisme". Religie-cults.com. Gearchiveerd van het origineel op 6 april 2004. Opgehaald 1 januari 2009.
- Dziwisz, bisschop Stanisław (13 mei 2001). "13 mei 1981 Conferentie van bisschop Stanisław Dziwisz voor eredoctoraat". CatholicCulture.org. Opgehaald 1 januari 2009.
- "BRAAK POOPE Lijdt hartfalen". BBC nieuws. 1 april 2005. Opgehaald 22 oktober 2014.
- "Half Alive: The Pope vs. zijn artsen". Tijd tijdschrift. 25 januari 1982. Gearchiveerd van het origineel op 10 februari 2005. Opgehaald 1 januari 2009.(abonnement vereist)
- "Paus terug in Vaticaan door Pasen? Het is mogelijk". NBC -nieuws. Associated Press. 3 maart 2005. Opgehaald 1 januari 2009.
- Redactioneel (5 april 2005). "Paus Johannes Paulus II". Stem van Amerika. Gearchiveerd van het origineel Op 1 februari 2014. Opgehaald 2 februari 2014.
- "Paus keert terug naar Vaticaan na OP". BBC nieuws. 13 maart 2005. Opgehaald 22 oktober 2014.
- Sean Gannon (7 april 2006). "Pauselijke feilbaarheid". Haaretz. Opgehaald 22 oktober 2014.
- "Stasi -bestanden impliceren KGB bij het fotograferen van paus". Deutsche Welle. Opgehaald 22 oktober 2014.
- "Paus John Paul II's laatste dagen". St Anthony Messenger Press. Americancatholic.org. Gearchiveerd van het origineel op 20 november 2008. Opgehaald 1 januari 2009.
- Tchorek, Kamil; Roger Boyes (2 april 2005). "Kracow verlicht een kaars voor het laatste gevecht van zijn favoriete zoon". De tijden. Londen. Opgehaald 1 januari 2009.(abonnement vereist)
- Vinci, Alessio (1 april 2005). "Vaticaan Bron: paus gegeven laatste riten". CNN. Opgehaald 1 januari 2009.
- Alessio Vinci; Chris Burns; Jim Bittermann; Miguel Marquez; Walter Rodgers; Christiane Amanpour; John Allen (2 april 2005). "Wereld wacht op de toestand van paus". CNN. Opgehaald 22 oktober 2014.
Bibliografie
- Berry, Jason; Gerald Renner (2004). Geloften van stilte: het misbruik van macht in het pausdom van Johannes Paulus II. New York, Londen, Toronto, Sydney: Free Press. ISBN 978-0-7432-4441-1.
- Davies, Norman (2004). Rising '44: The Battle for Warschau. Londen: Viking Penguin. ISBN 978-0-670-03284-6.
- de Montfort, St. Louis-Marie Grignion (27 maart 2007). Echte toewijding aan Mary. Mark L. Jacobson (vertaler). San Diego, Californië: Avetine Press. ISBN 978-1-59330-470-6.
- Duffy, Eamon (2006). Heiligen en zondaars, een geschiedenis van de pausen (Derde ed.). Yale University Press. ISBN 978-0-300-11597-0.
- Hebblethwaite, Peter (1995). Paus Johannes Paulus II en de kerk. Londen: 1995 Rowman & Littlefield. ISBN 978-1-55612-814-1.
- Mannion, Gerard, ed. (2008). De visie van Johannes Paulus II: beoordelen van zijn gedachte en invloed. Collegeville, Mn.: Liturgical Press. ISBN 978-0-8146-5309-8.
- Maxwell-Stuart, P.G. (2006) [1997]. Chronicle of the Pauses: Proberen om de cirkel rond te komen. Londen: Thames & Hudson. ISBN 978-0-500-28608-1.
- Menachery, Prof. George (11 november 1978). "Johannes Paulus II verkiezingen verrast".
- Menachery, Prof. George (11 april 2005). "Laatste dagen van paus Johannes Paulus II".[dode link]
- Meissen, Randall (2011). Living Miracles: The Spiritual Sons of Johannes Paulus de Grote. Alpharetta, GA.: Mission Network. ISBN 978-1-933271-27-9.
- Noonan, Peggy (November 2005). John Paul de Grote: een spirituele vader herinneren. New York: Penguin Group (VS). ISBN 978-0-670-03748-3. Opgehaald 1 januari 2009.
- Navarro-Valls, Joaquin (2 april 2005). Il Santo Padre è DeCeduto Questa Sera Alle Ore 21.37 Nel Suo Appartamento Privato [De Heilige Vader stierf vanavond om 9:37 in zijn privé -appartement.] (PDF) (in Italiaans). De Heilige zee.
- O'Connor, Garry (2006). Universele vader: een leven van paus Johannes Paulus II. Londen: 2005 Bloomsbury Publishing. ISBN 978-0-7475-8241-0. Gearchiveerd van het origineel Op 14 februari 2012. Opgehaald 1 januari 2009.
- Paus Johannes Paulus II (2005). Geheugen en identiteit- Persoonlijke reflecties. Londen: 2006 Weidenfeld & Nicolson. ISBN 978-0-297-85075-5.
- Renehan, Edward; Schlesinger, Arthur Meier (Int) (november 2006). Paus Johannes Paulus II. Chelsea House. ISBN 978-0-7910-9227-9. Opgehaald 25 februari 2010.
- John Paul II, Pope (2004). Sta op, laten we onderweg zijn. Warner Books 2004. ISBN 978-0-446-57781-6.
- Stanley, George E (januari 2007). Paus Johannes Paulus II: Jongeman van de kerk. Fitzgerald -boeken. ISBN 978-1-4242-1732-8. Opgehaald 25 februari 2010.
- Stourton, Edward (2006). Johannes Paulus II: Man of History. Londen: Hodder & Stoughton. ISBN 978-0-340-90816-7.
- Szulc, Tadeusz (5 december 2007). Paus Johannes Paulus II: The Biography. Londen: 2007 Simon & Schuster Adult Publishing Group. ISBN 978-1-4165-8886-3.
- Het Poynter Institute (1 mei 2005). Paus Johannes Paulus II: 18 mei 1920- 2 april 2005 (Eerste ed.). St. Petersburg, Florida: Andrews McMeel Publishing. ISBN 978-0-7407-5110-3. Opgehaald 25 februari 2010.
- Weigel, George (2001b). Getuige van hoop. New York: HarperCollins. ISBN 978-0-06-018793-4.
- Wojtyła, Karol (1981). Liefde en verantwoordelijkheid. Londen: William Collins Sons & Co. Ltd. ISBN 978-0-89870-445-7. Opgehaald 1 januari 2009.
- Yallop, David (2007). De kracht en de glorie. Londen: Constable & Robinson Ltd. ISBN 978-1-84529-673-5. Opgehaald 1 januari 2009.
Verder lezen
- Zie voor een uitgebreide lijst met boeken geschreven door en over paus Johannes Paul II, zie Paus Johannes Paulus II BIBLIOGRAFIE
- Zie voor andere referenties Paus Johannes Paulus II in de populaire cultuur
- Werkt door of over paus Johannes Paulus II in bibliotheken (Wereldwijd catalogus)
Externe links
- John Paul de grote katholieke universiteit
- The Holy See -website - Johannes Paulus II
- Pauselijke Transition 2005 Web Archive uit de VS Library of Congress
- Karol wojtyła Aan Cultuur.pl
- Derde bedevaart van Johannes Paulus II naar Polen, Instituut voor nationale herdenking
- Tomb van Johannes Paulus II in St. Peter's
- Tekst van de apostolische grondwet Fidei Depositum
- Tekst van Laetamur Magnopere, over de afkondiging van de editio typica van de Catechismus van de katholieke kerk.
- Verschijningen Aan C-span
- Audio -opnames met paus Johannes Paulus II in het online archief van de Österreichische Mediathek Opgehaald 27. maart 2021
- Liturgische teksten voor het optionele monument van St. Johannes Paulus II, paus: viering van de eucharistie (Engels, Latijns); Liturgie van de uren (Engels, Latijns) van De website van de heilige stoel.