Servië

Republiek Servië
Република Србија (Servisch)
Republika Srbija (Servisch)
Hymne: Боже правде
Bože Pravde
(Engels: "God of Justice")
Serbia (orthographic projection).svg
Europe-Serbia.svg
Locatie van Servië (groen) en het betwiste grondgebied van Kosovo[a] (lichtgroen) in Europa (donkergrijs)
Hoofdstad
en de grootste stad
Belgrado
44 ° 48′N 20 ° 28′E/44.800 ° N 20.467 ° E
Officiële talen Servisch[b]
Etnische groepen
(2011)
Geloof
(2011)
Demoniem (s) Servisch
Regering Eenheid parlementaire republiek
Aleksandar Vučić
Ana brnabić
Vladimir Orlić
Wetgevende macht nationale Vergadering
Gevestigde geschiedenis
780
1217
rijk
1346
1459–1556
1804–1835
1878
1882
1918
1992
• Onafhankelijkheid hersteld
2006
Gebied
• inclusief Kosovo[a]
88.499 km2 (34,170 m²) (111e)
• Kosovo uitsluiten[a]
77,474 km2 (29.913 m² mi)[1]
Bevolking
• 2022 Schatting
Neutral decrease 6.797,105 (exclusief Kosovo)[2] (105e)
• Census 2011
Neutral decrease 7.186.862 (exclusief Kosovo)[3] (106e)
• Dikte
92/km2 (238.3/sq mi) (95e)
BBP  (PPP) 2022 Schatting
• Totaal
Increase $ 157,4 miljard (exclusief Kosovo)[a][4] (78e)
• per hoofd van de bevolking
Increase $ 22.900 (exclusief Kosovo)[a][4] (66e)
BBP  (Nominaal) 2022 Schatting
• Totaal
Increase $ 65,7 miljard (exclusief Kosovo)[a][4] (84e)
• per hoofd van de bevolking
Increase $ 9.560 (exclusief Kosovo)[a][4] (75e)
Gini  (2019) Positive decrease33.3[5]
medium
HDI  (2021) Increase0,802[6]
heel hoog·63e
Munteenheid Servische dinar (RSD)
Tijdzone UTC+1 (CET)
• Zomer (DST)
UTC+2 (CEST)
Datumnotatie dd.mm.yyyy
Rijzijde Rechtsaf
Aanroepcode +381
ISO 3166 -code Rs
Internet TLD

Servië (/ˈsɜːRbiə/ (luister), Sur-Bee-ə; Servisch: Србија, Srbija, uitgesproken[S̩̩bija] (luister)), officieel de Republiek Servië (Servisch: Република Србија, Republika Srbija, uitgesproken[Repǔblika S̩̩bija] (luister)), is een Landlocked Country in Zuidoostelijk en Centraal Europa, gelegen op het kruispunt van de Pannoniaanse vlakte en de Balkan. Het deelt landgrenzen met Hongarije naar het noorden, Roemenië naar het noordoosten, Bulgarije naar het zuidoosten, Noord -Macedonië naar het zuiden, Kroatië en Bosnië-Herzegovina naar het westen, en Montenegro naar het zuidwesten, en claimt een grens met Albanië door het twijfelachtig terrein van Kosovo.[a] Servië met Kosovo heeft ongeveer 8,6 miljoen inwoners. Zijn hoofdstad Belgrado is ook de grootste stad.

Continu bewoond sinds de Paleolithisch tijdperk, het grondgebied van het hedendaagse Servië werd geconfronteerd Slavische migraties in de 6e eeuw, het opzetten van verschillende regionale staten in de vroege middeleeuwen die soms worden erkend als zijrivieren aan de Byzantijns, Frankisch en Hongaars koninkrijken. De Servisch koninkrijk verkregen erkenning door de Heilige Stoel en constant in Opel in 1217, het bereiken van zijn territoriale top in 1346 als de Servisch rijk. Tegen het midden van de 16e eeuw, de Ottomanen het geheel van het hedendaagse Servië bijgevoegd; Hun heerschappij was Soms onderbroken Door de Habsburgse rijk, die begon uit te breiden naar Centraal Servië vanaf het einde van de 17e eeuw met behoud van een voet aan de grond Vojvodina. In het begin van de 19e eeuw, de Servische revolutie richtte de natiestaat Zoals de eerste van de regio constitutionele monarchie, die vervolgens zijn grondgebied uitbreidde.[7] Na slachtoffers in Eerste Wereldoorlog, en de daaropvolgende eenwording van de Voormalig Habsburgse Crownland van Vojvodina met Servië, het land was mede-oprichter Joegoslavië met andere Zuid -Slavische landen, die zouden bestaan ​​in verschillende politieke formaties tot de Joegoslavische oorlogen van de jaren negentig. Tijdens de uiteenvallen van Joegoslavië, Servië vormde een vereniging met Montenegro,[8] welke was vredig opgelost In 2006 herstelt het herstellen van de onafhankelijkheid van Servië als een soevereine staat voor het eerst sinds 1918.[9] In 2008, vertegenwoordigers van de assemblage van Kosovo unilateraal Onafhankelijkheid verklaard, met gemengde reacties van de internationale gemeenschap, terwijl Servië het blijft claimen als onderdeel van zijn eigen soevereine territorium.

Servië is een inkomenseconomie in de hogere midden, gerangschikt 64e in de Human Development Index domein. Het is een eenheid parlementair constitutionele Republiek, lid van de VN, Coe, OSCE, PFP, BSEC, Cefta, en wordt toegevoegd aan de WTO. Sinds 2014 is het land onderhandeld zijn EU -toetreding, met als doel lid te worden van de Europeese Unie Tegen 2025.[10] Servië houdt zich formeel aan het beleid van leger neutraliteit. Het land biedt universele gezondheidszorg en vrij Primair en voortgezet onderwijs aan zijn burgers.

Etymologie

De oorsprong van de naam Servië is onduidelijk. Historisch gezien hebben auteurs de Serviërs (Servisch: Srbi / Срби) en de Sorpen van Oost -Duitsland (Bovenste Sorbisch: Servja; Lager Sorbisch: Sarby) Op verschillende manieren: Cervetiis (Servetiis), Gentis (s) urbiorum, Suurbi, Sorabi, Soraborum, Sorabos, Overdrijven, Sorabici, Sorabiet, Sarbin, Swrbjn, Serviërs, Sorbi, Sirbia, Sribia, Zirbia, Zribia, Suurbelant, Surbia, Servulië / Sorbulia onder andere.[11][12][13] Deze auteurs gebruikten deze namen om te verwijzen naar Serviërs en sorbs in gebieden waar hun historische en huidige aanwezigheid niet betwistbaar is (met name in de Balkan en Lusatia). Er zijn echter ook bronnen die dezelfde of vergelijkbare namen in andere delen van de wereld noemen (met name in de Aziatische Sarmatie in de Kaukasus).

Er bestaan ​​twee heersende theorieën over de oorsprong van het etnoniem *Sŕbъ (plur. *Sŕby), een van een Proto-Slavische taal met een appellatieve betekenis van een "familiekinship" en "alliantie", terwijl een andere van een Iraans-Sarmatisch taal met verschillende betekenissen.[12][14] In zijn werk, De administrando imperio, Constantijn VII Porphyrogenitus suggereert dat de Serviërs afkomstig zijn Wit Servië in de buurt Francië. Volgens de opgenomen traditie de Witte Serviërs Verdeeld in twee, met de helft die bekend werd als de Serviërs die naar beneden kwamen om het Byzantijnse land te vestigen.

Van 1815 tot 1882 was de officiële naam voor Servië de Prinsdom Servië. Van 1882 tot 1918 werd het omgedoopt tot de Koninkrijk Servië, later van 1945 tot 1963, was de officiële naam voor Servië de Volksrepubliek Servië. Dit werd opnieuw omgedoopt tot de Socialistische Republiek Servië Van 1963 tot 1990. Sinds 1990 is de officiële naam van het land de Republiek Servië.

Geschiedenis

Prehistorie en oudheid

LEPENSKI VIR Idol, 7000 v.Chr.
Vinča -cultuur Figurine, 4000–4500 v.Chr.

Archeologisch bewijs van Paleolithicum Nederzettingen op het grondgebied van het huidige Servië zijn schaars. Een fragment van een menselijke kaak werd gevonden in Sićevo (Mala Balanica) en wordt verondersteld tot 525.000 - 397.000 jaar oud te zijn.[15]

Ongeveer ongeveer 6.500 jaar v.Chr. Neolithicum, de Starčevo en Vinča Culturen bestonden in de regio van het hedendaagse Belgrado. Ze domineerden veel van Zuidoost -Europa (evenals delen van Centraal Europa en Klein-Azië). Verschillende belangrijke archeologische locaties uit dit tijdperk, waaronder LEPENSKI VIR en Vinča-Belo Brdo, bestaan ​​nog steeds in de buurt van de oevers van de Donau.[16][17]

Tijdens de Ijzertijd, lokale stammen van Triballi, Dardani, en Autariatae werden aangetroffen door de Oud Grieks Tijdens hun culturele en politieke expansie naar de regio, van de 5e tot de 2e eeuw voor Christus. De Keltische stam van Scordisci Gevestigd door het gebied in de 3e eeuw voor Christus. Het vormde een tribale staat en bouwde verschillende vestingwerken, waaronder hun hoofdstad bij Singidunum (huidige Belgrado) en Naissos (hedendaags Niš).

Overblijfselen van de Felix Romuliana Imperial Palace, 298 ADVERTENTIE, a UNESCO werelderfgoed; Maar liefst 18 Romeinse keizers werden geboren in het hedendaagse Servië[18][19]

De Romeinen veroverde veel van het grondgebied in de 2e eeuw voor Christus. In 167 v.Chr. Romeinse provincie van Illyricum werd opgericht; De rest werd veroverd rond 75 v.Chr. En vormde de Romeinse provincie Moesia Superior; de moderne tijd Srem Regio werd veroverd in 9 v.Chr.; en bačka en banat in 106 na Christus na de Dacian Wars. Als gevolg hiervan strekt de hedendaagse Servië zich volledig of gedeeltelijk uit over verschillende voormalige Romeinse provincies, inclusief Moesia, Pannonia, Praevalitana, Dalmatië, Dacia, en Macedonië.

De belangrijkste steden van Bovenste Moesia (en breder) waren: Singidunum (Belgrado), Viminacium (nu Oude Kostolac), Remesiana (nu Bela Palanka), Naissos (Niš) en Sirmium (nu Sremska Mitrovica), waarvan de laatste tijdens de Romeinse hoofdstad diende Tetrarchie.[20] Zeventien Romeinse keizers werden geboren op het gebied van het hedendaagse Servië, alleen op de tweede plaats van het hedendaagse Italië.[21] De beroemdste hiervan was Constantijn de grote, de eerste christelijke keizer, die een edict -ordening heeft uitgegeven religieuze tolerantie in het hele rijk.

Toen het Romeinse rijk werd verdeeld in 395, bleven het grootste deel van Servië onder de Oost -Romeinse rijk. Tegelijkertijd werden de noordwestelijke delen opgenomen in de West -Romeinse rijk. Tegen de 6e eeuw, South Slaven gemigreerd naar de Europese provincies van de Byzantijnse rijk in grote aantallen.[22] Ze fuseerden met de lokale Geromaniseerd bevolking die geleidelijk werd geassimileerd.[23][24][25]

Middeleeuwen

De Servisch rijk, een middeleeuwse staat die voortkwam uit de Koninkrijk Servië. Het werd opgericht in 1346 door Dušan de machtige

Witte Serviërs, een Vroeg Slavisch stam uit White Servië vestigde zich uiteindelijk in een gebied tussen de Sava rivier en de Dinarische Alpen.[26][27][28] Tegen het begin van de 9e eeuw behaalde Servië een niveau van staat.[29] Christendatie van Servië was een geleidelijk proces, afgerond in het midden van de 9e eeuw.[30] In het midden van de 10e eeuw, de Servische staat uitgerekt tussen de Adriatische Zee, de Neretva, de sava, de Morava, en Skadar. In de 11e en 12e eeuw, Servische staat vaak gevochten met het naburige Byzantijnse rijk.[31] Tussen 1166 en 1371 werd Servië geregeerd door de Nemanjić -dynastie (wiens erfenis vooral is gekoesterd), onder wie de staat is verheven een koninkrijk in 1217,[32] en een rijk in 1346,[33] onder Stefan Dušan. Servische orthodoxe kerk werd georganiseerd als een automatisch aartsbisdom in 1219,[34] door de inspanning van Sava, de beschermheilige van het land, en in 1346 werd het verhoogd tot de Patriarchaat. Monumenten van de Nemanjić -periode overleven in velen kloosters (Verschillende wezen Werelderfgoedsites) en vestingwerken.

Gedurende deze eeuwen breidde de Servische staat (en invloed) aanzienlijk uit. Het noordelijke deel (modern Vojvodina), werd geregeerd door de Koninkrijk van Hongarije. De periode na 1371, bekend als de Val van het Servische rijk zag de ooit krachtige toestand gefragmenteerd in verschillende vorstendommen, met als hoogtepunt Battle of Kosovo (1389) tegen de opkomst Ottomaanse Rijk.[35] De Ottomanen veroverden eindelijk de Servische Despotate in 1459. De Ottomaanse dreiging en uiteindelijke verovering zagen enorme migraties van Serviërs naar het westen en noorden.[36]

Ottomaanse en Habsburgse regel

De Battle of Kosovo (1389) is vooral belangrijk voor de Servische geschiedenis, traditie en nationale identiteit.[37]

In alle Servische landen veroverd door de Ottomanen, werd de inheemse adel geëlimineerd en was de boeren enserfed Voor Ottomaanse heersers, terwijl veel van de geestelijken vluchtten of beperkt waren tot de geïsoleerde kloosters. Onder het Ottomaanse systeem werden Serviërs, evenals christenen, beschouwd als een inferieure klasse van mensen en onderworpen aan zware belastingen, en een deel van de Servische bevolking ervaren Islamisering. Veel Serviërs werden geworven tijdens de Devshirme systeem, een vorm van Slavernij in het Ottomaanse rijk, waarin jongens uit Balkan -christelijke families waren gedwongen bekeerd tot Islam en getraind voor infanterie -eenheden van de Ottomaanse leger bekend als de Janissaries.[38][39][40][41] Het Servische patriarchaat van Peć werd gedoofd in 1463,[42] maar hersteld in 1557,[43][44][45] zorgen voor een beperkte voortzetting van Servische culturele tradities binnen het Ottomaanse rijk, onder de Gierstsysteem.[46][47]

Na het verlies van de staat aan het Ottomaanse rijk ging het Servische verzet door in Northern Regions (Modern Vojvodina), onder titulaire Despots (tot 1537), en populaire leiders zoals Jovan Nenad (1526–1527). Van 1521 tot 1552 veroverden Ottomans Belgrado en regio's van Syrmia, Bačka en Banat.[48] Voortdurende oorlogen en verschillende rebellies daagden de Ottomaanse heerschappij voortdurend uit. Een van de belangrijkste was de Banat Uprising in 1594 en 1595, die deel uitmaakte van de Lange oorlog (1593–1606) tussen de Habsburgers en de Ottomanen.[49][50] Het gebied van de moderne vojvodina heeft een eeuwenlange Ottomaanse bezetting doorstaan ​​voordat hij werd afgestaan ​​aan de Habsburgse rijk, gedeeltelijk door de Verdrag van Karlovci (1699),[51] en volledig door de Verdrag van Požarevac (1718).[52]

Als de Geweldige Servische migraties Depopuleerde het grootste deel van Zuid -Servië, de Serviërs zochten hun toevlucht over de Donau -rivier in Vojvodina in het noorden en de Militaire grens in het Westen, waar ze rechten kregen door de Oostenrijkse kroon onder maatregelen zoals de Statuta Wallachorum van 1630. Een groot deel van het centrum van Servië is overgestapt van Ottomaanse heer Habsburgse controle (1686–91) tijdens de Habsburg-Ottomaanse oorlog (1683–1699). Volgens verschillende verzoekschriften, keizer Leopold I formeel verleende Serviërs die het recht op hun autonome regio's wilden vestigen kroonland.[53] Het kerkelijke centrum van de Serviërs verhuisde ook naar het noorden naar de Grootstedelijk van Karlovci,[54] en het Servische patriarchaat van Peć werd ooit door de Ottomanen in 1766 afgeschaft door de Ottomanen.[55][56]

In 1718–39 bezet de Habsburgse monarchie veel van Centraal Servië en richtte de Koninkrijk Servië net zo Crownland.[52] Die winsten zijn verloren door de Verdrag van Belgrado In 1739, toen de Ottomanen de regio overnamen.[57] Afgezien van het grondgebied van het moderne Vojvodina dat onder het Habsburgse rijk bleef, werden centrale regio's van Servië opnieuw bezet door de Habsburgers in 1788–1792.

Revolutie en onafhankelijkheid

De Servische revolutie voor onafhankelijkheid van het Ottomaanse rijk duurde elf jaar, van 1804 tot 1815.[58][59][60][61] De revolutie omvatte twee afzonderlijke opstanden die autonomie verwierven van het Ottomaanse rijk (1830) dat uiteindelijk evolueerde naar volledige onafhankelijkheid (1878). Tijdens de Eerste Servische opstand (1804–1813), geleid door Vožd Karađorđe Petrović, Servië was bijna een decennium onafhankelijk voordat het Ottomaanse leger het land opnieuw kon bezetten.[62] Kort daarna, de Tweede Servische opstand begon in 1815. Geleid door Miloš Obrenović, het eindigde met een compromis tussen Servische revolutionairen en Ottomaanse autoriteiten.[63] Evenzo was Servië een van de First Nations in de Balkan om af te schaffen feodalisme.[64] De Akkerman -conventie in 1826, de Verdrag van Adrianople in 1829 en ten slotte, de Hatt-I Sharif, herkende de suzerainty van Servië. De Eerste Servische grondwet werd aangenomen op 15 februari 1835 (de verjaardag van het uitbreken van de eerste Servische opstand), waardoor het land een van de eersten is die een democratische grondwet in Europa aanneemt.[65][66] 15 februari wordt nu herdacht als Statehood Day, a feestdag.[67]

In navolging van de botsingen tussen het Ottomaanse leger en Serviërs in Belgrado in 1862,[68] en onder druk van de Grote krachten, Tegen 1867 verlieten de laatste Turkse soldaten het vorstendom, waardoor het land werd de facto onafhankelijk.[69] Door in 1869 een nieuwe grondwet uit te voeren,[70] zonder de Porte te raadplegen, Servische diplomaten bevestigde de de facto onafhankelijkheid van het land. In 1876 verklaarde Servië de oorlog tegen het Ottomaanse rijk, aan de kiezers met de voortdurende christelijke opstanden in Bosnia-Herzegovina en Bulgarije.[71][72]

De formele onafhankelijkheid van het land werd internationaal erkend bij de Congres van Berlijn in 1878, die eindigde Russo-Turkse oorlog; Dit verdrag verbood Servië echter om zich te verenigen met andere Servische regio's door Bosnië en Herzegovina onder te plaatsen Oostenrijks-Hongaarlijk bezetting, naast de bezetting van de regio van Raška.[73] Van 1815 tot 1903 werd het vorstendom van Servië geregeerd door de Huis van Obrenović, behalve voor de regel van Prince Aleksandar Karađorđević Tussen 1842 en 1858. In 1882 werd het vorstendom van Servië het koninkrijk van Servië, geregeerd door Koning Milan I.[74] De Huis van Karađorđević, afstammelingen van de revolutionaire leider Karađorđe Petrović, namen de macht over in 1903 na de Kan omverwerpen.[75] In het noorden, de 1848 Revolutie in Oostenrijk leidde tot de oprichting van het autonome grondgebied van Servische vojvodina; Tegen 1849 werd de regio omgezet in de Voivodeship van Servië en Banat of Temeschwar.[76]

De Balkan Wars en de Eerste Wereldoorlog I

In de loop van de Eerste Balkanoorlog in 1912, de Balkan League versloeg het Ottomaanse rijk en veroverde zijn Europese gebieden, waardoor territoriale uitbreiding van het koninkrijk Servië in regio's van Raška mogelijk was, Kosovo, Metohija, en Vardarian Macedonië. De Tweede Balkanoorlog volgde al snel toen Bulgarije zijn voormalige bondgenoten inschakelde, maar werd verslagen, wat resulteerde in de Verdrag van Boekarest. In twee jaar vergroot Servië zijn grondgebied met 80% en de bevolking met 50%,[77] Het leed ook hoge slachtoffers aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog, met meer dan 36.000 doden.[78] Oostenrijk-Hongarije werd op hun hoede voor de stijgende regionale macht op zijn grenzen en het potentieel om een ​​anker te worden voor eenwording van Serviërs en andere Zuid-Slaven, en de relatie tussen de twee landen werd gespannen.

Geweldige Servische toevluchtsoord in 1915 geleid door Peter I van Servië. Als het deel van Entente Powers gedurende Ww i, Servië verloor ongeveer 850.000 mensen, een kwart van de vooroorlogse bevolking.[79]

De moord van Aartshertog Franz Ferdinand van Oostenrijk op 28 juni 1914 in Sarajevo door Gavrilo Princip, een lid van de Jonge Bosnië Organisatie leidde ertoe dat Oostenrijk-Hongarije op 28 juli 1914 de oorlog aan Servië verklaarde.[80] Lokale oorlog escaleerde wanneer Duitsland verklaarde oorlog op Rusland en binnengevallen Frankrijk en België, dus tekenen Groot Brittanië in het conflict dat de Eerste Wereldoorlog. Servië won de eerste grote gevechten van de Eerste Wereldoorlog, inclusief de Battle of Cer,[81] en de Battle of Kolubara, het markeren van de eerste Geallieerd overwinningen tegen de Centrale krachten in de Eerste Wereldoorlog I.[82]

Ondanks het eerste succes werd het uiteindelijk overweldigd door de centrale machten in 1915 en Oostenrijks-Hongaarse bezetting van Servië gevolgd. Het grootste deel van zijn leger en sommige mensen teruggetrokken door Albanië tot Griekenland en Corfu, onderweg lijdende enorme verliezen. Servië werd bezet door de centrale machten. Nadat de centrale bevoegdheden militaire situatie op andere fronten verslechterden, kwamen de overblijfselen van het Servische leger terug naar het oosten en leidden een laatste doorbraak door vijandelijke linies op 15 september 1918, die Servië bevrijdde en Bulgarije en Oostenrijk-Hongarije versloeg.[83] Servië, met zijn campagne, was een grote Balkan Entente -macht[84] die aanzienlijk bijdroeg aan de geallieerde overwinning op de Balkan in november 1918, vooral door de Frankrijk Force Bulgarije te helpen capitulatie.[85]

De slachtoffers van Servië waren goed voor 8% van de totale entente militaire doden; 58% (243.600) soldaten van het Servische leger kwamen om in de oorlog.[86] Het totale aantal slachtoffers wordt ongeveer 700.000 geplaatst,[87] Meer dan 16% van de vooroordeel van Servië,[88] en een meerderheid (57%) van zijn totale mannelijke bevolking.[89][90][91] Servië leed Het grootste slachtofferpercentage in de Eerste Wereldoorlog I.[92]

Koninkrijk Joegoslavië

Het begin van het idee van de eerste gemeenschappelijke Zuid -Slavische staat was de ondertekening van een verklaring op het eiland Corfu in 1917.[93] De Corfu -verklaring was een formele overeenkomst tussen de regering van het koninkrijk van Servië en de Joegoslavische commissie (Anti-Habsburg South Slav Émigrés) die beloofden het koninkrijk van Servië te verenigen en Koninkrijk van Montenegro Met de Autonome Crown Lands van Oostenrijk-Hongarije in South Slav: Kingdom van Kroatië-Slavonia, Koninkrijk Dalmatië, Slovenië, Vojvodina (toen deel van het koninkrijk van Hongarije) en Bosnië-Herzegovina in een naoorlogse Joegoslavische staat. Het werd ondertekend op 20 juli 1917 op Corfu.

Geweldige montage van Serviërs, Bunjevci, en andere Slaven verkondigden de eenwording van de Vojvodina -regio met de Koninkrijk Servië In Novi Sad in 1918

Terwijl het Oostenrijks-Hongaarse rijk instortte, verenigde het grondgebied van Syrmia op 24 november 1918 met Servië.[77] Slechts een dag later op 25 november 1918 Grand National Assembly van Serviërs, Bunjevci en andere Slaven in Banat, Bačka en Baranja verklaarden de eenwording van Banat, Bačka, en Baranja naar het koninkrijk van Servië.[94]

Op 26 november 1918, de Podgorica -assemblage Deposeerde de Huis van Petrović-Njegoš en United Montenegro met Servië.[95] Op 1 december 1918, in Belgrado, Servische Prins Regent Alexander Karađorđević uitgeroepen tot de Koninkrijk van de Serviërs, Kroaten en Slovenen, onder koning Peter I van Servië.[96][97]

Koning Peter werd opgevolgd door zijn zoon, Alexander, in augustus 1921. Servische centralisten en Kroat-autonomisten botsten in het parlement en de meeste regeringen waren kwetsbaar en van korte duur. Nikola Pašić, een conservatieve premier, leidde of domineerde de meeste regeringen tot zijn dood. Koning Alexander heeft een dictatuur in 1929 met als doel de Joegoslavische ideologie en single Joegoslavische natie, de naam van het land gewijzigd in Joegoslavië en de interne afdelingen gewijzigd van de 33 sloot tot negen nieuw Banovinas. Het effect van de dictatuur van Alexander was om de niet-sporen die in Joegoslavië wonen verder te vervreemden van het idee van eenheid.[98]

Alexander werd vermoord in Marseille, tijdens een officieel bezoek in 1934 door Vlado Chernozemski, lid van de Imro. Alexander werd opgevolgd door zijn elfjarige zoon Peter II en een Regency Council werd geleid door zijn neef, Prins Paul. In augustus 1939 de Cvetković - Maček -overeenkomst heeft een autonoom gevestigd Banaat van Kroatië als een oplossing voor Kroatische zorgen.

Tweede Wereldoorlog

Moeders met kinderen in de Kroatische ustaše Stara Gradiška -concentratiekamp, een kamp voor Serviërs en joden in de Onafhankelijke staat Kroatië gedurende Tweede Wereldoorlog.

In 1941 probeert Joegoslav in de oorlog, ondanks dat Joegoslav in de oorlog neutraal te blijven Axis Powers binnengevallen Joegoslavië. Het grondgebied van het moderne Servië was verdeeld tussen Hongarije, Bulgarije, de onafhankelijke staat Kroatië, groter Albanië en Montenegro, terwijl het resterende deel van de bezette Servië werd geplaatst onder de militair bestuur van nazi Duitsland, met Servische marionettenregeringen geleid door Milaan Aćimović en Milan Nedić geassisteerd door Dimitrije Ljotić's fascistische organisatie Joegoslavische nationale beweging (Zbor).

Het Joegoslavische territorium was het toneel van een burgeroorlog tussen Royalist Chetniks onder bevel van Draža Mihailović en Communistische partizanen onder bevel van Josip Broz Tito. Axis Auxiliary -eenheden van de Servisch vrijwilligerskorps en de Servische staatsbewaker vocht tegen beide krachten. De Belegering van Kraljevo was een belangrijke strijd om de Opstand in Servië, geleid door Chetnik -troepen tegen de nazi's. Enkele dagen nadat de strijd begon, pleegden de Duitse troepen een bloedbad van ongeveer 2.000 burgers in een evenement dat bekend staat als de Kraljevo Massacre, in een vergelding voor de aanval.

Draginac en Loznica Massacre van 2.950 dorpelingen in West -Servië in 1941 was de eerste grote executie van burgers in bezet Servië door Duitsers, met Kragujevac bloedbad en Novi Sad Raid van Joden en Serviërs door Hongaarse fascisten die de meest beruchte zijn, met in elk geval meer dan 3.000 slachtoffers.[99][100] Na een jaar van beroep, ongeveer 16.000 Servische joden werden in het gebied vermoord, of ongeveer 90% van zijn vooroorlogse Joodse bevolking De Holocaust in Servië. Veel concentratiekampen werden in het gebied gevestigd. Banjica -concentratiekamp was het grootste concentratiekamp en gezamenlijk gerund door het Duitse leger en het regime van Nedić,[101] met primaire slachtoffers die Servische joden zijn, Romaen Servische politieke gevangenen.[102]

Tijdens deze periode vluchtten honderdduizenden etnische Serviërs de as uit vazalstaat bekend als de Onafhankelijke staat Kroatië en zocht toevlucht in Duits-bezette Servië, op zoek naar de grootschalige vervolging en Genocide van Serviërs, Joden en Roma worden gepleegd door de Ustaše regime.[103] Het aantal Servische slachtoffers was ongeveer 300.000 tot 350.000.[104][105][106]

Volgens Tito zelf maakten Serviërs de overgrote meerderheid van Anti-fascist jagers en Joegoslavische partizanen voor de hele loop van Tweede Wereldoorlog.[107] De Republiek Užice was een kortstondig bevrijd grondgebied opgericht door de partizanen en het eerste bevrijde gebied in Europa uit de Tweede Wereldoorlog, georganiseerd als een militaire mini-staat die in het najaar van 1941 in het westen van bezet Servië. Tegen eind 1944, de Belgrado offensief zwaaide voor de partizanen in de burgeroorlog; De partizanen kregen vervolgens controle over Joegoslavië.[108] Het volgen van het Belgrado -offensief, de Syrmisch front was de laatste grote militaire actie van de Tweede Wereldoorlog in Servië. Een studie door Vladimir žerjavić Schattingen in totaal oorlogsgerelateerde sterfgevallen in Joegoslavië op 1.027.000, inclusief 273.000 in Servië.[109]

Socialistisch Joegoslavië

Het principe van niet-uitlijning was de kern van Joegoslavische en latere Servische diplomatie. De eerste niet gealigneerde beweging Topconferentie vond plaats in Belgrado In september 1961

De overwinning van de communistische partizanen resulteerde in de afschaffing van de monarchie en een daaropvolgend constitutioneel referendum. EEN eenpartijenstaat werd al snel opgericht in Joegoslavië door de Communistische Partij van Joegoslavië. Er wordt beweerd tussen 60.000 en 70.000 mensen stierf in Servië tijdens de 1944–45 Communistische overname en zuivering.[110] Alle oppositie werd onderdrukt en mensen werden geacht oppositie te bevorderen tegen het socialisme of het bevorderen van separatisme, werden opgesloten of uitgevoerd voor opruiing. Servië werd een samenstellende republiek binnen de Socialistische Federale Republiek Joegoslavië (SFRY) bekend als de socialistische Republiek Servië, en had een republikeinse mate van de federale communistische partij, de League of Communisten of Servië.

De krachtigste en invloedrijke politicus van Servië in het Tito-tijdperk Joegoslavië was Aleksandar Ranković, een van de "Big Four" Joegoslavische leiders, naast Tito, Edvard Kardelj, en Milovan đilas. Ranković werd later uit het kantoor verwijderd vanwege de meningsverschillen met betrekking tot die van Kosovo nomenklatura en de eenheid van Servië. Het ontslag van Ranković was zeer impopulair onder Serviërs. Hervormers van pro-decentralisatie in Joegoslavië slaagden in de late jaren zestig in het bereiken van substantiële decentralisatie van machten, het creëren van substantiële autonomie in Kosovo en Vojvodina, en het herkennen van een onderscheidende "Moslim"Nationaliteit. Als gevolg van deze hervormingen was er een enorme revisie van de Nomenklatura en de politie van Kosovo, die verschoof van Servië gedomineerd naar etnisch door Albaniërs gedomineerd door middel van schietende Serviërs op grote schaal. Verdere concessies werden gedaan aan de Ethnic Albanezen van Kosovo in reactie op onrust, inclusief het creëren van de Universiteit van Pristina als een Albanese taal instelling. Deze veranderingen creëerden wijdverbreide angst bij Serviërs van behandeld als tweederangs burgers.[111]

Belgrado, de hoofdstad van SFR Joegoslavië en Sr Servië, organiseerde de eerste niet gealigneerde beweging Top in september 1961, evenals de eerste grote bijeenkomst van de Organisatie voor beveiliging en samenwerking in Europa (OSCE) met als doel de Helsinki Accords Van oktober 1977 tot maart 1978.[112][113] De 1972 pokkenuitbraak In SAP was Kosovo en andere delen van SR Servië de laatste grote uitbraak van pokken in Europa Sinds de Tweede Wereldoorlog.[114]

Uiteenvallen van Joegoslavië en politieke overgang

Servische en andere kindervluchtelingen van de Kosovo oorlog. De oorlog eindigde met NAVO -bombardementen die blijft een controversieel onderwerp.

In 1989, Slobodan Milošević Rose aan de macht in Servië. Milošević beloofde een vermindering van machten voor de autonome provincies van Kosovo en Vojvodina, waar zijn bondgenoten vervolgens de macht overnamen, tijdens de Anti-bureaucratische revolutie.[115] Dit ontstak spanningen tussen het communistische leiderschap van de andere republieken van Joegoslavië en wekte etnisch nationalisme in Joegoslavië die uiteindelijk resulteerde in zijn Uitmaken, met Slovenië, Kroatië, Bosnië-Herzegovina, en Macedonië Onafhankelijkheid verklaren in 1991 en 1992.[116] Servië en Montenegro bleven samen als de Federale Republiek Joegoslavië (Bak).[8] Volgens de Badinter Commissie, het land werd wettelijk niet beschouwd als een voortzetting van de voormalige SFry, maar een nieuwe staat.

De Federale Republiek Joegoslavië en gebieden van Servische ontsnappingstaten Republika Srpska en Republika Srpska Krajina tijdens de Joegoslavische oorlogen

Gevoed door etnische spanningen, de Joegoslavische oorlogen (1991–2001) brak uit, met de meest ernstige conflicten die plaatsvonden in Kroatië en Bosnië, waar de grote etnische Servische gemeenschappen zich verzetten tegen onafhankelijkheid van Joegoslavië. De Fry bleef buiten de conflicten, maar bood logistieke, militaire en financiële steun aan Servische troepen in de oorlogen. In reactie daarop hebben de VN opgelegd Sancties tegen Joegoslavië die leidde tot politiek isolement en de ineenstorting van de economie (BBP daalde van $ 24 miljard in 1990 naar minder dan $ 10 miljard in 1993). Servië werd in de jaren 2000 aangeklaagd wegens de beschuldiging van vermeende genocide door buurland Bosnië-Herzegovina en Kroatië Maar in beide gevallen werden de belangrijkste aanklachten tegen Servië afgewezen.[117][118]

Multi-party democratie werd in 1990 in Servië geïntroduceerd, die het systeem van één partij officieel ontmantelde. Critici van Milošević verklaarden dat de regering autoritair bleef ondanks constitutionele veranderingen, omdat Milošević een sterke politieke invloed had op de staatsmedia en veiligheidsapparatuur.[119][120] Wanneer de uitspraak Socialistische partij van Servië weigerde zijn nederlaag te aanvaarden bij gemeentelijke verkiezingen in 1996, Serviërs die zich bezighielden met Grote protesten tegen de regering.

In 1998, Voortgezet botsingen Tussen de Albanese guerilla Kosovo Liberation Army en Joegoslavische veiligheidstroepen leidden tot de korte Kosovo oorlog (1998–99), waarin NAVO tussenbeide kwam, wat leidde tot de terugtrekking van Servische troepen en de oprichting van VN -administratie in de provincie.[121] Na de Joegoslavische oorlogen werd Servië de thuisbasis van het grootste aantal vluchtelingen en intern ontheemden in Europa.[122][123][124]

Na presidentsverkiezingen In september 2000 beschuldigden oppositiepartijen Milošević van verkiezingsfraude. Een campagne van burgerlijk verzet gevolgd, geleid door de Democratische oppositie van Servië (DOS), een brede coalitie van anti-Milošević-partijen. Dit culmineerde op 5 oktober toen een half miljoen mensen uit het hele land samenkwamen in Belgrado en Milošević dwong om de nederlaag toe te geven.[125] De val van Milošević beëindigde Joegoslavië's internationaal isolement. Milošević werd naar de International Criminal Tribunal voor het voormalige Joegoslavië. De DOS kondigden aan dat Fr. Joegoslavië zou proberen lid te worden van de Europeese Unie. In 2003 werd de Federale Republiek Joegoslavië omgedoopt Servië en Montenegro;[126] De EU opende onderhandelingen met het land voor de Stabilisatie- en associatieovereenkomst. Het politieke klimaat van Servië bleef de tijd en in 2003, de premier Zoran đinđić was vermoord als gevolg van een plot afkomstig van cirkels van georganiseerde misdaad en voormalige beveiligingsfunctionarissen. In 2004 onrust in Kosovo vond plaats en liet 19 mensen dood en een aantal Servische orthodoxe kerken en kloosters vernietigd of beschadigd.[127][128]

Hedendaagse periode

Op 21 mei 2006 hield Montenegro een referendum Om te bepalen of zijn vereniging met Servië moet worden beëindigd. De resultaten toonden 55,4% van de kiezers ten gunste van onafhankelijkheid, die net boven de 55% lag die door het referendum vereist was. Dit werd op 5 juni 2006 gevolgd door de onafhankelijkheidsverklaring van Servië, wat de uiteindelijke ontbinding markeerde van de Staatsunie van Servië en Montenegro, en de heropleving van Servië als een onafhankelijke staat, voor het eerst sinds 1918. bij dezelfde gelegenheid, de Nationale Vergadering van Servië verklaarde Servië als juridische opvolger van de voormalige staatsbond.[129]

De vergadering van Kosovo verklaarde op 17 februari 2008 eenzijdig onafhankelijkheid van Servië. Servië heeft de verklaring onmiddellijk veroordeeld en blijft elke staat aan Kosovo ontkennen. De verklaring heeft gevarieerde reacties van de internationale gemeenschap aangewakkerd, sommigen verwelkomen het, terwijl anderen de unilaterale beweging veroordeelden.[130] Statusneutrale gesprekken tussen Servië en de autoriteiten van Kosovo-Albanian worden gehouden Brussel, gemedieerd door de EU.

Servië heeft op 22 december 2009 officieel een lidmaatschap van de Europese Unie aangevraagd,[131] en ontving de status van kandidaten op 1 maart 2012, na een vertraging in december 2011.[132][133] Na een positieve aanbeveling van de Europese Commissie en Europese raad In juni 2013 begonnen de onderhandelingen om lid te worden van de EU in januari 2014.[134]

Sinds Aleksandar Vučić en zijn Servische progressieve partij kwam aan de macht in 2012,[135][136] Servië heeft geleden Democratische terugval naar binnen autoritarisme,[137][138][139] gevolgd door een achteruitgang in media vrijheid en burgerlijke vrijheden.[140][141] Na de Covid-19-pandemie verspreiding naar Servië In maart 2020, een noodtoestand werd verklaard en een avondklok werd voor het eerst geïntroduceerd in Servië sinds de Tweede Wereldoorlog.[142] In januari en februari 2021 droeg Servië de op een na snelste vaccinrol in Europa.[143][144][145] In april 2022 was president Aleksandar Vučić herkozen.[146]

Geografie

Topografische kaart van Servië inclusief Kosovo

A Landlocked Country gelegen aan het kruispunt tussen centrale[147][148][149] en Zuid -Europa, Servië bevindt zich in de Balkan schiereiland en de Pannoniaanse vlakte. Servië ligt tussen de breedtegraden 41 ° en 47 ° nen LANGITUDES 18 ° en 23 ° E. Het land beslaat in totaal 88.499 km2 (34,170 m² mi) (inclusief Kosovo), die het plaatst op 113e plaats in de wereld; Met uitgesloten Kosovo is de totale oppervlakte 77.474 km2 (29.913 m²),[1][150] wat het 117e zou maken. Its total border length amounts to 2,027 km (1,260 mi): Albania 115 km (71 mi), Bosnia and Herzegovina 302 km (188 mi), Bulgaria 318 km (198 mi), Croatia 241 km (150 mi), Hungary 151 km (94 km), North Macedonia 221 km (137 km), Montenegro 203 km (126 km) en Roemenië 476 km (296 km).[1] Alle grens van Kosovo met Albanië (115 km (71 km)), Noord -Macedonië (159 km (99 km)) en Montenegro (79 km (49 km))[151] staan ​​onder controle van de Kosovo Border Police.[152] Servië behandelt de 352 km (219 km) lange grens tussen Kosovo en de rest van Servië als een "administratieve lijn"; Het staat onder gedeelde controle over de grenspolitie van Kosovo en Servische politiediensten, en er zijn 11 kruisingpunten.[153] De Pannoniaanse vlakte beslaat het noordelijke derde deel van het land (Vojvodina en Mačva[154]) Terwijl de meest oostelijke punt van Servië zich uitstrekt tot de Wallachiaanse vlakte. Het terrein van het centrale deel van het land, met de regio van Šumadija In de kern bestaat voornamelijk uit heuvels doorkruist door rivieren. Bergen domineren het zuidelijke derde deel van Servië. Dinarische Alpen strekken zich uit in het westen en het zuidwesten, na de stroom van de rivieren Drina en Ibar. De Karpatische bergen en Balkan Mountains strekken zich uit in een noord -zuidrichting in het oosten van Servië.[155]

Oude bergen in de zuidoostelijke hoek van het land behoren tot de Rilo-Rhodope Mountain systeem. Hoogte varieert van de Midžor Piek van de Balkan -bergen op 2.169 meter (7.116 voet) (de hoogste piek in Servië, exclusief Kosovo) tot het laagste punt van slechts 17 meter (56 voet) nabij de Donau -rivier bij Prahovo.[156] Het grootste meer is Đerdap Lake (163 vierkante kilometer (63 m²)) en de langste rivier die door Servië gaat, is de Donau (587,35 kilometer (364,96 km)).

Klimaat

Het klimaat van Servië valt onder de invloeden van de landmassa van Eurazië en de Atlantische Oceaan en Middellandse Zee. Met gemiddelde januari temperaturen rond 0 ° C (32 ° F) en gemiddelde juli -temperaturen van 22 ° C (72 ° F), kan het worden geclassificeerd als een Warm-vochtige continentaal of vochtig subtropisch klimaat.[157] In het noorden is het klimaat meer continentaal, met koude winters en hete, vochtige zomers samen met goed verdeeld regenvalpatronen. In het zuiden zijn de zomers en herfst droger en winters zijn relatief koud, met zware binnenlands sneeuwval in de bergen.

Verschillen in hoogte, nabijheid van de Adriatische Zee- en grote rivierbekkens, evenals blootstelling aan de wind verklaren klimaatvariaties.[158] Zuid -Servië is onderworpen aan mediterrane invloeden.[159] De dinarische Alpen en andere bergketens dragen bij aan de koeling van de meeste warme luchtmassa's. Winters zijn behoorlijk hard in de Pešter Plateau, vanwege de bergen die het omringen.[160] Een van de klimatologische kenmerken van Servië is Košava, een koude en erg buiig zuidoostelijke wind die begint in de Karpaten en volgt de Donau noordwesten door de Ijzeren poort waar het een jet -effect en blijft tot Belgrado en kan zich zo ver naar het zuiden verspreiden als Niš.[161]

De gemiddelde jaarlijkse luchttemperatuur voor de periode 1961-1990 voor het gebied met een hoogte van maximaal 300 m (984 ft) is 10,9 ° C (51,6 ° F). De gebieden met een hoogte van 300 tot 500 m (984 tot 1.640 ft) hebben een gemiddelde jaarlijkse temperatuur van ongeveer 10,0 ° C (50,0 ° F) en meer dan 1.000 m (3,281 ft) hoogte rond 6,0 ​​° C (42,8 ° F (42,8 ° F (42,8 ° F (42,8 ° F (42,8 ° F (42,8 ° F (42,8 ° F (42,8 ° F (42,8 ° F (42,8 ° F (42,8 ° F (42,8 ° F (42,8 ° F (42,8 ° F (42,8 ° F (42,8 ° F (42,8 ° F (42,8 ° F (42,8 ° F (42,8 ° F (42,8 ° F (42,8 ° F (42,8 ° F (42,8 ° F (42,8 ° F (42,8 ° F (42,8 °) ).[162] De laagste geregistreerde temperatuur in Servië was −39,5 ° C (−39,1 ° F) op 13 januari 1985, Karajukića Bunari in Pešter, en de hoogste was 44,9 ° C (112,8 ° F), op 24 juli 2007, geregistreerd in Smederevska Palanka.[163]

Servië is een van de weinige Europese landen met zeer hoog risico Blootstelling aan natuurlijke gevaren (aardbevingen, stormen, overstromingen, droogte).[164] Naar schatting bedreigen potentiële overstromingen, met name in gebieden in het centrum van Servië, meer dan 500 grotere nederzettingen en een oppervlakte van 16.000 vierkante kilometer.[165] De meest rampzalige waren de Overstromingen in mei 2014, toen 57 mensen stierven en een schade van meer dan 1,5 miljard euro werd toegebracht.[166]

Hydrologie

Bijna alle rivieren van Servië lopen uit naar de Zwarte Zee, via de rivier de Donau. De Donau, de tweede grootste Europese rivier, passeert Servië met 588 kilometer[167] (21% van de totale lengte) en vertegenwoordigt de belangrijkste bron van zoet water.[168][169] Het wordt vergezeld door zijn grootste zijrivieren, de Geweldige Morava (langste rivier volledig in Servië met 493 km (306 km) lengte[170]), Sava en Tisza rivieren.[171] Een opmerkelijke uitzondering is de Pčinja die stroomt in de Egeïsche Zee. Drina River vormt de natuurlijke grens tussen Bosnië en Herzegovina en Servië, en vertegenwoordigt de belangrijkste kajakken en raften aantrekkingskracht in beide landen.

Vanwege de configuratie van het terrein zijn natuurlijke meren schaars en klein; De meeste van hen bevinden zich in de laaglanden van Vojvodina, zoals het Aeolian Lake Palić of talrijk Oxbow Lakes langs rivierstromen (zoals Zasavica en CARSKA BARA). Er zijn echter talloze kunstmatige meren, vooral vanwege hydro -elektrische dammen, waarbij de grootste đerdap (ijzeren poorten) op de Donau zijn met 163 km2 (63 m²) aan de Servische zijde[172] (een totale oppervlakte van 253 km2 (98 m²) wordt gedeeld met Roemenië); Perućac op de drina, en Vlasina. De grootste waterval, Jelovarnik, gelegen in Kopaonik, is 71 m hoog.[173] Overvloed aan relatief niet -verontreinigde oppervlaktewateren en talloze ondergrondse natuurlijke en minerale waterbronnen van hoog waterkwaliteit presenteert een kans op export en economieverbetering; Meer uitgebreide exploitatie en productie van flessenwater begon echter pas recent.

Omgeving

Picea Omorika is een soorten van naaldboom endemisch naar de Tara berg in het westen van Servië.

Servië is een land van rijke ecosysteem en soortendiversiteit - met slechts 1,9% van het hele Europese grondgebied, is Servië de thuisbasis van 39% van de Europese vasculaire flora, 51% van de Europese visfauna, 40% van de Europese reptielen en amfibische fauna, 74% van Europese vogelfauna en 67% Europese zoogdierfauna.[174] De overvloed aan bergen en rivieren maakt het een ideale omgeving voor een verscheidenheid aan dieren, waarvan vele worden beschermd, waaronder wolven, lynx, beren, vossen en herten. Er wonen 17 slangensoorten in het hele land, waarvan er 8 giftig zijn.[175]

Berg Tara In het westen van Servië is een van de laatste regio's in Europa waar beren nog steeds in absolute vrijheid kunnen leven.[176] Servië is de thuisbasis van ongeveer 380 vogelsoorten. In Carska Bara zijn er meer dan 300 vogelsoorten op slechts een paar vierkante kilometer.[177] UVAC Gorge wordt beschouwd als een van de laatste habitats van de Griffon Vulture in Europa.[178] In gebied rond de stad van Kikinda, in het noordelijke deel van het land, bedreigde ongeveer 145 Lange oren uilen worden opgemerkt, waardoor het 's werelds grootste nederzetting van deze soorten wordt.[179] Het land is aanzienlijk rijk aan bedreigde soorten vleermuizen en vlinders.[180]

Er zijn 380 beschermde gebieden van Servië, omvat 4.947 vierkante kilometer of 6,4% van het land. Het "ruimtelijke plan van de Republiek Servië" stelt dat het totale beschermde gebied tegen 2021 moet worden verhoogd tot 12%.[174] Die beschermde gebieden omvatten 5 nationale parken (Đerdap, Tara, Kopaonik, Fruška gora en Šar Mountain), 15 Natuurparken, 15 "landschappen van uitstekende kenmerken", 61 natuurreservaten en 281 natuurlijke monumenten.[173]

UVAC Gorge, een van de laatst overgebleven habitats van de Griffon Vulture in Europa.

Met 29,1%van zijn territorium dat door bos valt, wordt Servië beschouwd als een midden-beboust land, vergeleken op wereldwijde schaal met dekking van de wereldbos op 30%en het Europese gemiddelde van 35%. Het totale bosoppervlak in Servië is 2.252.000 ha (1.194.000 ha of 53% is eigendom van de staat en 1.058.387 ha of 47% is particulier bezit) of 0,3 ha per inwoner.[181] Het had een 2019 Boslandschap Integriteit index Gemiddelde score van 5,29/10, en rangschikt het 105e wereldwijd uit 172 landen.[182] De meest voorkomende bomen zijn eiken, beuken, dennen en sparren.

Luchtvervuiling is een belangrijk probleem in Bor gebied, vanwege het werk van grote koperen mijnbouw en smeltcomplex, en Pančevo waar olie en petrochemische industrie is gebaseerd.[183] Sommige steden lijden aan problemen met watervoorziening, vanwege wanbeheer en lage investeringen in het verleden, evenals watervervuiling (zoals de vervuiling van de Ibar -rivier van de Trepča zink-Lead combineren,[184] beïnvloeden de stad van Kraljevo, of de aanwezigheid van natuurlijk arseen- in ondergrondse wateren in Zrenjanin).[185]

Slecht afvalbeheer is geïdentificeerd als een van de belangrijkste milieuproblemen in Servië en de recycling is een jonge activiteit, waarbij slechts 15% van zijn afval wordt teruggedraaid voor hergebruik.[186] De 1999 NAVO -bombardementen veroorzaakte ernstige schade aan het milieu, met enkele duizenden ton giftige chemicaliën opgeslagen in gerichte fabrieken en raffinaderijen die werden vrijgegeven in de bodem- en waterbassins.[187]

Politiek

Servië is een parlementaire republiek, met de regering verdeeld in wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht. Servië had een van de eerste moderne grondwetten in Europa, de grondwet van 1835 (bekend als de Sretenje -grondwet), die destijds werd beschouwd als een van de meest progressieve en liberale grondwetten in Europa.[188][189] Sindsdien heeft het 10 verschillende grondwetten aangenomen.[190] De huidige grondwet werd in 2006 aangenomen in de nasleep van het Montenegro Independence Referendum dat bijgevolg de onafhankelijkheid van Servië zelf hernieuwde.[191] De Hoog Gerechtshof Regels over zaken met betrekking tot de Grondwet.

De President van de Republiek (Predsednik Republike) is de staatshoofd, wordt gekozen door populaire stemming tot een periode van vijf jaar en wordt door de grondwet beperkt tot maximaal twee termijnen. Naast het zijn van de opperbevelhebber Van de strijdkrachten heeft de president de procedurele plicht om de premier te benoemen met toestemming van het parlement en heeft enige invloed op het buitenlands beleid.[192] Aleksandar Vučić van de Servische progressieve partij is de huidige president na de presidentsverkiezingen van 2017.[193] Zetel van het presidentschap is Novi dvor.

De Regering (Vlada) bestaat uit de premier en kabinetsministers. De regering is verantwoordelijk voor het voorstellen van wetgeving en een begroting, het uitvoeren van de wetten en het begeleiden van het buitenlandse en interne beleid. De huidige premier is Ana brnabić, genomineerd door de Servische progressieve partij.[194]

De nationale Vergadering (Narodna Skupština) is een eenholaal wetgevend orgaan. De Nationale Vergadering heeft de bevoegdheid om wetten uit te voeren, de begroting goed te keuren, presidentsverkiezingen te plannen, de premier en andere ministers te selecteren en af ​​te wijzen, oorlog te verklaren en internationale verdragen en overeenkomsten te ratificeren.[195] Het bestaat uit 250 evenredig gekozen leden die vierjarige termijnen vervullen. Volgens de 2020 Parlementaire verkiezing, de grootste politieke partijen in de Nationale Vergadering zijn de populistische Servische progressieve partij en de socialistische partij van Servië, die met haar partners meer dan een supermaarheid aantal zitplaatsen.[196]

In 2021 was Servië het 5e land in Europa door het aantal vrouwen met een hooggeplaatste openbare functies.[197]

Rechten en strafrecht

Servië is het vierde moderne Europese land, daarna Frankrijk, Oostenrijk en de Nederland, om een ​​gecodificeerd rechtssysteem te hebben.[198]

Het land heeft een drieledig gerechtelijk systeem, bestaande uit de Hooggerechtshof van cassatie als het hof van het laatste redmiddel, Rechtbanken van beroep als het Appellate -exemplaar, en basis- en hoge rechtbanken als de algemene rechtsgebieden in eerste instantie.[199][200]

Rechtbanken van speciale jurisdicties zijn de administratieve rechtbank, commerciële rechtbanken (inclusief het commerciële hof van beroep op het tweede geval) en misdrijfrechtbanken (inclusief een hoog misdrijfhof op het tweede geval).[201] De rechterlijke macht staat onder toezicht van het ministerie van Justitie. Servië heeft een typisch burgerlijk recht rechtssysteem.

Wetshandhaving is de verantwoordelijkheid van de Servische politie, die ondergeschikt is aan het ministerie van Binnenlandse Zaken. Servische politievelden 27.363 geüniformeerde officieren.[202] Nationale veiligheid en contra -inlichtingen zijn de verantwoordelijkheid van de Security Intelligence Agency (BIA).[203]

Buitenlandse Zaken

 Staten die de provincie Kosovo erkennen als een integraal onderdeel van Servië
 Staten die Kosovo erkennen als een onafhankelijk land
 Staten die Kosovo erkenden en die erkenning later hebben teruggetrokken

Servië heeft diplomatieke betrekkingen vastgesteld met 191 VN -lidstaten, de Heilige Stoel, de Soevereine militaire orde van Malta en de Europese Unie.[204] Buitenlandse betrekkingen worden uitgevoerd via het ministerie van Buitenlandse Zaken. Servië heeft een netwerk van 65 ambassades en 23 consulaten internationaal.[205] Er zijn 69 Buitenlandse ambassades, 5 consulaten en 4 verbindingskantoren in Servië.[206][207] Servisch buitenlands beleid is gericht op het bereiken van het strategische doel om een lidstaat van de Europese Unie (EU). Servië begon het proces van het toetreden tot de EU door de ondertekening van de Stabilisatie- en associatieovereenkomst op 29 april 2008 en officieel aangevraagd voor het lidmaatschap van de Europese Unie op 22 december 2009.[208] Het ontving een volledige kandidaatstatus op 1 maart 2012 en begon Toegangsproblemen op 21 januari 2014.[209][210] De Europese Commissie beschouwt de toetreding mogelijk tegen 2025.[211]

Op 17 februari 2008, Kosovo unilateraal Onafhankelijkheid verklaard uit Servië. Uit protest herinnerde Servië zich aanvankelijk zijn ambassadeurs uit landen die de onafhankelijkheid van Kosovo erkenden.[212] De resolutie van 26 december 2007 door de nationale Vergadering verklaarde dat zowel de Kosovo -verklaring van onafhankelijkheid als erkenning daarvan door elke staat een grove schending van het internationale recht zou zijn.[213]

Servië begon samenwerking en dialoog met de NAVO in 2006, toen het land lid werd van de Partnerschap voor vrede programma en het Euro-Atlantic Partnership Council. De militaire neutraliteit van het land werd formeel uitgeroepen door een resolutie die in december 2007 door het Parlement van Servië werd aangenomen, waardoor het lid wordt van een militair alliantie -contingent op een populair referendum,[214][215] Een houding erkend door de NAVO.[216][217][218] Aan de andere kant worden de betrekkingen van Servië met Rusland gewoonlijk door massamedia beschreven als een "eeuwenoude religieuze, etnische en politieke alliantie"[219] en Rusland zou hebben geprobeerd te stollen zijn relatie met Servië Sinds het opleggen van Sancties tegen Rusland in 2014.[220]

Leger

Takken van de Servische strijdkrachten
Sloboda 2019 - defile 00 11.jpg
Special Forces Brigade
63e Parachute Brigade
H-145M YU-ICE Dan MUPa 2020 05.jpg
Servische luchtmacht en luchtverdediging
Eurocopter EC145

De Servische strijdkrachten zijn ondergeschikt aan de Ministerie van Defensie, en zijn samengesteld uit de Leger en de Luchtmacht. Hoewel een door land omgeven land, exploiteert Servië een Rivierfilla die patrouilleert op de rivieren Donau, Sava en Tisa. De Servische Hoofd van de generaal staf Rapporten aan de minister van Defensie. De stafchef wordt benoemd door de president, die de opperbevelhebber.[192] Vanaf 2019, Servische defensiebudget bedraagt ​​$ 804 miljoen.[221]

Traditioneel hadden ze op een groot aantal dienstplichtingen vertrouwd, Servische strijdkrachten gingen door een periode van inkrimping, herstructurering en professionalisering. Dienstplicht werd afgeschaft in 2011.[222] Servische strijdkrachten hebben 28.000 actieve troepen,[223] aangevuld met de "Active Reserve" die getelt 20.000 leden en "passieve reserve" met ongeveer 170.000.[224][225]

Servië neemt deel aan de NAVO Individueel partnerschap actieplan programma,[216] maar is niet van plan om lid te worden van [NAVO, vanwege een aanzienlijke populaire afwijzing, grotendeels een erfenis van de NAVO -bombardementen op Joegoslavië in 1999.[226] Het is een waarnemerlid van de Collective Security Treaty Organisation (CSTO)[227] Het land tekende ook de Stabiliteitspact voor Zuidoost -Europa. De Servische strijdkrachten nemen deel aan verschillende multinationale vredesmissies, waaronder implementaties in Libanon, Cyprus, Ivoorkust, en Liberia.[228]

Servië is een belangrijke producent en exporteur van militaire uitrusting in de regio. De export van de defensie bedroeg in 2018 ongeveer $ 600 miljoen.[229] De defensie -industrie heeft in de loop der jaren een aanzienlijke groei gebracht en blijft jaarlijks groeien.[230][231]

Servië is een van de landen met het grootste aantal vuurwapens in de burgerbevolking ter wereld.[232]

Administratieve afdelingen

Banovina Palace in Novi verdrietig, Bouwcomplex van de Provinciebestuur en de assemblage van Vojvodina, noordelijke provincie Servië

Servië is een eenheidsstaat[233] bestaande uit gemeenten/steden, districten en twee autonome provincies. In Servië, met uitzondering van Kosovo, zijn er 145 gemeenten (opduikend) en 29 steden (gradovi), die de basiseenheden vormen van lokale zelfbestuur.[234] Afgezien van gemeenten/steden, zijn er 24 districten (okruzi, 10 meest bevolkte hieronder vermeld), waarbij de stad Belgrado een extra district vormt. Behalve Belgrado, die een gekozen lokale overheid heeft, zijn districten regionale centra van de staatsinstantie, maar hebben geen eigen bevoegdheden; Ze presenteren puur administratieve afdelingen.[234] De grondwet van Servië erkent twee autonome provincies, Vojvodina in het noorden, en de twijfelachtig terrein van Kosovo en Metohija in het zuiden,[234] terwijl het resterende gebied van centraal Servië nooit zijn eigen regionale autoriteit had. Na de Kosovo -oorlog, VN -vredeshandhavers ging Kosovo en Metohija in, zoals per UNSC -resolutie 1244. De regering van Servië erkent Kosovo's onafhankelijkheidsverklaring niet in februari 2008, waarbij het illegaal en onwettig wordt beschouwd.[235]

Statistical regions of Serbia NUTS 2.svg

Demografie

Vanaf 2011 Census, Servië (exclusief Kosovo) heeft een totale bevolking van 7.186.862 en de totale bevolkingsdichtheid is gemiddeld zoals het staat op 92,8 inwoners per vierkante kilometer.[236] De volkstelling is niet uitgevoerd Kosovo die zijn eigen volkstelling hield die hun totale bevolking op 1.739.825 telde,[237] exclusief Servië Noord -Kosovo, net zo Serviërs Vanaf dat gebied (ongeveer 50.000) boycot de volkstelling.

Etnische compositie (2011)
Serviërs
83,3%
Hongaren
3,5%
Roma
2,1%
Bosniaks
2%
Kroaten
0,8%
Slowaken
0,7%
Ander
4,7%
Niet gespecificeerd/onbekend
3,3%

Servië heeft sinds het begin van de jaren negentig een demografische crisis doorstaan, met een sterftecijfer dat heeft zijn continu overtroffen geboortecijfer.[238][239] Naar schatting verliet 300.000 mensen Servië in de jaren negentig, van wie 20% een hoger onderwijs had.[240][241] Servië heeft vervolgens een van de oudste populaties ter wereld, met de gemiddelde leeftijd van 43,3 jaar,[242] en de bevolking krimpt tegen een van de snelste tarieven ter wereld.[243] Een vijfde van alle huishoudens bestaat uit slechts één persoon, en slechts een vierde van de vier en meer personen.[244] Gemiddeld levensverwachting in Servië Bij de geboorte is 76,1 jaar.[245]

In de jaren negentig had Servië de grootste vluchtelingenpopulatie in Europa.[246] Vluchtelingen en intern ontheemden (IDP's) in Servië vormden destijds tussen 7% en 7,5% van de bevolking - ongeveer een half miljoen vluchtelingen zochten hun toevlucht in het land na de reeks van de reeks van de reeks van Joegoslavische oorlogen, voornamelijk uit Kroatië (en in mindere mate van Bosnië en Herzegovina) en de IDP's uit Kosovo.[247]

Serviërs met 5.988.150 zijn de grootste etnische groep in Servië, die 83% van de totale bevolking vertegenwoordigen (exclusief Kosovo). Servië is een van de Europese landen met het hoogste aantal geregistreerde nationale minderheden, terwijl de provincie Vojvodina herkenbaar is voor zijn multi-etnisch en multicultureel identiteit.[248][249][250] Met een bevolking van 253.899, Hongaren zijn de grootste etnische minderheid in Servië, voornamelijk geconcentreerd in het noorden van Vojvodina en vertegenwoordigen 3,5% van de bevolking van het land (13% in Vojvodina). Romani -bevolking staat op 147.604 volgens de volkstelling van 2011, maar onofficiële schattingen plaatsen hun werkelijke aantal tussen 400.000 en 500.000.[251] Bosniaks met 145,278 zijn geconcentreerd in Raška (Sandžak), in het zuidwesten. Andere minderheidsgroepen zijn onder meer Kroaten, Slowaken, Albanezen, Montenegrins, Vachs, Roemenen, Macedoniërs en Bulgaren. Chinese, geschat op 15.000, zijn de enige significante niet-Europees immigrant minderheid.[252][253]

De meerderheid van de bevolking, of 59,4%, woont in stedelijke gebieden en ongeveer 16,1% alleen in Belgrado. Belgrado is de enige stad met meer dan een miljoen inwoners en er zijn er nog vier met meer dan 100.000 inwoners.[254]

 
 
Grootste steden of dorpen in Servië
Rang Naam Wijk Knal. Rang Naam Wijk Knal.
Belgrade
Belgrado
Novi Sad
Novi verdrietig
1 Belgrado Stad van Belgrado 1.233.796 11 Smederevo Podunavlje District 64,175 Niš
Niš
Kragujevac
Kragujevac
2 Novi verdrietig Zuid -Bačka 277,522 12 Leskovac Jablanica District 60,288
3 Niš Nišava District 187.544 13 Valjevo Kolubara District 58,932
4 Kragujevac Šumadija District 150,835 14 Kruševac Rasina District 58,745
5 Subotica Noord -Bačka 105,681 15 Vranje Pčinja district 55,138
6 Zrenjanin Centrale banat 76.511 16 Šabac Mačva district 53.919
7 Pančevo Zuid -Banat 76,203 17 Užice Zlatibor District 52,646
8 Čačak Moravica District 73,331 18 Sombes West Bačka 47,623
9 Novi Pazar Raška District 66.527 19 Požarevac Braničevo District 44,183
10 Kraljevo Raška District 64,175 20 Pirot Pirot District 38.785

Geloof

De Kerk van Saint Sava In Belgrado is een van de Grootste orthodoxe kerken in de wereld.[255]

De grondwet van Servië definieert het als een seculiere staat met gegarandeerde religieuze vrijheid. Orthodoxe christenen met 6.079.396 vormen 84,5% van de bevolking van het land. De Servische orthodoxe kerk is de grootste en traditionele kerk van het land, waarvan aanhangers overweldigend Serviërs zijn. Andere orthodoxe christelijke gemeenschappen in Servië zijn Montenegrins, Roemenen, Vlachs, Macedoniërs en Bulgaren.

In 2011, rooms-katholieken genummerd 356.957 in Servië, of ongeveer 6% van de bevolking, meestal in het noorden Bunjevci, evenals enkele Slowaken en Tsjechen.[256]

Protestantisme is goed voor ongeveer 1% van de bevolking van het land, voornamelijk Lutheranisme tussen Slowaken in Vojvodina net zoals Calvinisme tussen Hervormde Hongaren. Griekse katholieke kerk wordt geleverd door ongeveer 25.000 burgers (0,37% van de bevolking), meestal Rusyns In Vojvodina.[257]

Moslims, met 222.282 of 3% van de bevolking, vormen de derde grootste religieuze groep. Islam heeft een sterke historische aanhang in de zuidelijke regio's van Servië, voornamelijk in het zuiden van Raška. Bosniaks zijn de grootste islamitische gemeenschap in Servië, gevolgd door Albanezen; Schattingen zijn dat ongeveer een derde van de Roma -mensen van het land moslim zijn.

In 2011 waren er slechts 578 Joden in Servië,[258] vergeleken met meer dan 30.000 vóór de Tweede Wereldoorlog. Atheïsten genummerd 80.053, of 1,1% van de bevolking, en een extra 4.070 verklaarde zichzelf te zijn agnostiek.[258]

Taal

Kaart van de Servische taal - officieel (donkerblauw) of erkend als minderheidstaal (lichtblauw).

De officiële taal is Servisch, afkomstig uit 88% van de bevolking.[258] Serviër is de enige Europese taal met actief digraphia, met beide Cyrillisch en Latijns alfabetten. Servisch Cyrillic wordt in de grondwet aangewezen als het "officiële script" en werd in 1814 bedacht door de Servische filoloog Vuk Karadžić, die het baseerde op fonemische principes.[259] Uit een enquête uit 2014 bleek dat 47% van de Serviërs het Latijnse alfabet bevoordelen, 36% de voorkeur geven aan de cyrillische en 17% heeft geen voorkeur.[260]

Standard Serviër is gebaseerd op de meest voorkomende Shtokaviaans dialect (meer specifiek op de dialecten van Šumadija-vojvodina en Oost -Herzegovina[261]).

Erkende minderheidstalen zijn: Hongaars, Bosnisch, Slowaaks, Kroatisch, Albanees, Roemeense, Bulgaars, Rusyn, en Macedonisch. Al deze talen worden officieel gebruikt in gemeenten of steden waar de etnische minderheid meer dan 15% van de totale bevolking overschrijdt.[262] In Vojvodina gebruikt het provinciale bestuur, naast Servische, vijf andere talen (Slowaak, Hongaars, Kroatisch, Roemeens en Rusyn).

Gezondheidszorg

Het gezondheidszorgsysteem in Servië wordt georganiseerd en beheerd door de drie primaire instellingen: Het ministerie van Volksgezondheid, Het Institute of Public Health van Servië "Dr. Milan Jovanović Batut" en de Militaire medische academie. Het recht op bescherming van de gezondheidszorg wordt gedefinieerd als een constitutioneel recht in Servië.[263] Het Servische volksgezondheidssysteem is gebaseerd op de principes van eigen vermogen en solidariteit, georganiseerd op het model van Verplichte bijdragen van ziektekostenverzekeringen.[264] Particuliere gezondheidszorg is niet geïntegreerd in het volksgezondheidssysteem, maar bepaalde diensten kunnen worden opgenomen door een contract.[264]

Bouw van de militaire medische academie in Belgrado

Het ministerie van Volksgezondheid bepaalt het gezondheidszorgbeleid en neemt normen aan voor het werk van de gezondheidszorg. Het ministerie is ook verantwoordelijk voor het gezondheidszorgsysteem, de ziektekostenverzekering, het behoud en de verbetering van de gezondheid van burgers, gezondheidsinspectie, toezicht op het werk van de gezondheidszorg en andere taken op het gebied van gezondheidszorg.

Het Institute of Public Health van Servië "Dr. Milan Jovanović Batut" is verantwoordelijk voor medische statistieken, epidemiologie en hygiëne. Deze centrale, tertiaire instelling beheert en coördineert een dicht netwerk van gemeentelijke en regionale centra van volksgezondheid, verspreid over het hele land, die diensten bieden in het domein van epidemiologie en hygiëne Op het primaire en secundaire niveau.[265] Het Republic Health Insurance Institute financiert het functioneren van de gezondheidszorg op alle niveaus.[266]

Een van de belangrijkste gezondheidsinstellingen in Servië is de militaire medische academie in Belgrado.[267] Het zorgt voor ongeveer 30.000 patiënten per jaar (militaire en civiele verzekerd). De Academie voert ongeveer 30.000 chirurgische interventies uit en meer dan 500.000 specialistische onderzoeken.[268]

De Klinisch centrum van Servië Verspreidt zich over 34 hectare in Belgrado en bestaat uit ongeveer 50 gebouwen, hoewel ook 3.150 bedden beschouwd als het hoogste aantal in Europa,[269] en tussen het hoogst ter wereld.[270]

Andere belangrijke gezondheidsinstellingen zijn: KBC Dr. Dragiša Mišović, Cardiovascular Institute Detinje,[271] Klinisch centrum van Kragujevac, Klinisch centrum van Niš, Klinisch centrum van Vojvodina en anderen.

Medisch specialisten uit Servië hebben een aantal operaties uitgevoerd die zijn beschreven als "pionierwerken".[272][273]

Economie

NIS hoofdkantoor in Novi verdrietig

Servië heeft een opkomende markteconomie in inkomensbereik in de bovenste midden.[274] Volgens de Internationaal Monetair Fonds, Serviër nominaal bbp In 2022 wordt officieel geschat op $ 65,697 miljard of $ 9.561 per hoofd van de bevolking terwijl koopkrachtpariteit Het BBP bedroeg $ 153,076 miljard of $ 22.278 per hoofd van de bevolking.[275] De economie wordt gedomineerd door Diensten die goed is voor 67,9% van het bbp, gevolgd door de industrie met 26,1% van het bbp en de landbouw bij 6% van het bbp.[276] De officiële valuta van Servië is Servische dinar (ISO Code: RSD), en de centrale bank is Nationale Bank van Servië. De Belgrado Stock Exchange is de enige beurs in het land, met marktkapitalisatie van $ 8,65 miljard en Belex15 als de belangrijkste index die de 15 meest vloeibare aandelen vertegenwoordigt.[277] Het land staat op de 52e plaats op de Sociale voortgangsindex[278] evenals 51e op de Global Peace Index.[279]

De economie is getroffen door de Wereldwijde economische crisis. Na bijna een decennium van een sterke economische groei (gemiddeld 4,45% per jaar) kwam Servië in 2009 de recessie binnen met een negatieve groei van −3% en opnieuw in 2012 en 2014 met respectievelijk −1% en −1,8%.[280] Omdat de regering de gevolgen van de crisis had, is de overheidsschuld meer dan verdubbeld: van pre-crisisniveau van iets minder dan 30% tot ongeveer 70% van het bbp en de laatste tijd naar beneden naar beneden naar ongeveer 50%.[281][282] Arbeidskrachten bedraagt ​​3,2 miljoen, met 56% in dienst in de dienstensector, 28,1% in de industrie en 15,9% in de landbouw.[283] Het gemiddelde maandelijkse netto -salaris in mei 2019 bedroeg 47.575 dinars of $ 525.[284] De werkloosheid blijft een acuut probleem, met een percentage van 12,7% vanaf 2018.[283]

Sinds 2000 heeft Servië meer dan $ 40 miljard aangetrokken directe buitenlandse investeringen (FDI).[285] Blue-Chip-bedrijven die investeringen doen, zijn onder meer: Fiat Chrysler Auto, Siemens, Bosch, Philip Morris, Michelin, Coca Cola, Carlsberg en anderen.[286] In de energiesector, Russische energie -reuzen, Gazprom en Lukoil hebben grote investeringen gedaan.[287] In de metallurgie sector, Chinese staal en koperen reuzen, Herk en Zijin -mijnbouw hebben belangrijke complexen verworven.[288]

Servië heeft een ongunstig handelssaldo: de invoer overschrijdt de export met 25%. De export van Servië registreerde echter een gestage groei in de afgelopen jaren tot $ 19,2 miljard in 2018.[289] Het land heeft vrijhandelsverdragen met de EFTA en Cefta, een preferentieel handelsregime met de Europese Unie, een Gegeneraliseerd systeem van voorkeuren met de Verenigde Staten en individuele vrijhandelsovereenkomsten met Rusland, Wit -Rusland, Kazachstan en Turkije.[290]

landbouw

Servië is een van de grootste providers van bevroren fruit voor de EU en een grote producent van fruit zoals Rasperries, bramen, appels en pruimen.[291][292]

Servië heeft zeer gunstige natuurlijke omstandigheden (land en klimaat) voor gevarieerde landbouwproductie. Het heeft 5.056.000 ha agrarisch land (0,7 ha per hoofd van de bevolking), waarvan 3,294.000 ha bouwland is (0,45 ha per hoofd van de bevolking).[293] In 2016 exporteerde Servië landbouw- en voedingsmiddelen ter waarde van $ 3,2 miljard, en de export-importratio was 178%.[294] Agriculturele export vormen meer dan een vijfde van alle verkoop van Servië op de wereldmarkt. Servië is een van de grootste aanbieder van bevroren fruit voor de EU (grootste voor de Franse markt en de 2e grootste voor de Duitse markt).[295]

De productie van landbouwproductie is het meest prominent in Vojvodina op de vruchtbare Pannoniaanse vlakte. Andere landbouwgebieden zijn Mačva, Pomoravlje, Tamnava, Rasina, en Jablanica.[296]

In de structuur van de landbouwproductie is 70% afkomstig van de productie van gewasveld en komt 30% afkomstig van de veehouderij.[296] Servië is 's werelds op een na grootste producent van pruimen (582.485 ton; tweede naar China), de tweede grootste van van frambozen (89.602 ton, tweede in Polen), het is ook een belangrijke producent van maïs (6,48 miljoen ton, 32e gerangschikt in de wereld) en tarwe (2,07 miljoen ton, op de 35e plaats in de wereld).[173][297] Andere belangrijke landbouwproducten zijn: zonnebloem, suikerbiet, soja, aardappel, appel, varkensvlees, rundvlees, gevogelte en zuivelproducten.[298]

Er zijn 56.000 ha van wijngaarden in Servië, die jaarlijks ongeveer 230 miljoen liter wijn produceren.[173][293] De beroemdste wijnbouwgebieden bevinden zich in Vojvodina en Šumadija.[299]

Industrie

Servië Product Exports Map 2019
De Fiat 500L wordt vervaardigd in de FCA in Kragujevac.

De industrie was de economische sector die het zwaarst getroffen was door de VN -sancties en handelsembargo en NAVO -bombardementen in de jaren negentig en overgang naar markteconomie in de jaren 2000.[300] De industriële output zag dramatisch inkrimpen: in 2013 werd verwacht dat het slechts de helft van die van 1989 zou zijn.[301] De belangrijkste industriële sectoren zijn onder meer: ​​automotive, mijnbouw, non-ferrometalen, voedselverwerking, elektronica, geneesmiddelen, kleding. Servië heeft 14 gratis economische zones vanaf september 2017,[302] waarin veel directe buitenlandse investeringen worden gerealiseerd.

Automotive -industrie (met Fiat Chrysler Automobiles als voorlager) wordt gedomineerd door cluster dat zich bevindt in Kragujevac en zijn omgeving, en draagt ​​bij aan exporteren met ongeveer $ 2 miljard.[303] Land is een toonaangevende staalproducent in de bredere regio in Zuidoost -Europa en had in 2018 een productie van bijna 2 miljoen ton rauw staal, Smederevo Steel Mill, eigendom van de Chinezen Herk.[304] De mijnbouwindustrie van Servië is relatief sterk: Servië is de 18e grootste producent van steenkool (7e in Europa) geëxtraheerd uit grote afzettingen in Kolubara en Kostolac bassins; Het is ook 's werelds 23e grootste (3e in Europa) producent van koper die wordt geëxtraheerd door Zijin Bor koper, een groot koperpijnbedrijf, overgenomen door de Chinese Zijin -mijnbouw in 2018; Er is een significante goudwinning ontwikkeld Majdanpek. Servië produceert met name intel Smartphones met de naam Tesla -smartphones.[305]

De voedingsindustrie is zowel regionaal als internationaal bekend en is een van de sterke punten van de economie.[306] Sommige van de internationale merknamen hebben productie in Servië gevestigd: PepsiCo en Nestelen in de sector van de voedselverwerking; Coca-Cola (Belgrado), Heineken (Novi Sad) en Carlsberg (Bačka Palanka) in de drankenindustrie; Nordzucker in de suikerindustrie.[295] De elektronica -industrie van Servië had zijn hoogtepunt in de jaren tachtig en de industrie vandaag is slechts een derde van wat het toen was, maar is getuige geweest van iets van revival in het afgelopen decennium met investeringen van bedrijven zoals Siemens (windturbines) in Subotica, Panasonic (verlichtingsapparaten) in Svilajnac, en Gorenje (Elektrische huishoudelijke apparaten) in Valjevo.[307] De farmaceutische industrie in Servië bestaat uit een dozijn fabrikanten van generieke geneesmiddelen, waarvan Hemofarm in Vršac en Galenika Goed voor 80% van het productievolume in Belgrado. De binnenlandse productie voldoet aan meer dan 60% van de lokale vraag.[308]

Energie

Đerdap 1 waterkrachtcentrales, de grootste dam aan de Donau -rivier en een van de grootste waterkrachtcentrales in Europa[309]

De energiesector is een van de grootste en belangrijkste sectoren van de economie van het land. Servië is een netto -exporteur van elektriciteit en importeur van belangrijke brandstoffen (zoals olie en gas).

Servië heeft een overvloed aan kolen en aanzienlijke reserves van olie en gas. Servië's bewezen reserves van 5,5 miljard ton van kolenbanen zijn de vijfde grootste ter wereld (tweede in Europa, na Duitsland).[310][311] Steenkool wordt gevonden in twee grote afzettingen: Kolubara (4 miljard ton reserves) en Kostolac (1,5 miljard ton).[310] Despite being small on a world scale, Serbia's oil and gas resources (77.4 million tonnes of oil equivalent and 48.1 billion cubic metres, respectively) have a certain regional importance since they are largest in the region of former Yugoslavia as well as the Balkans (excluding Roemenië).[312] Bijna 90% van de ontdekte olie en gas zijn te vinden in Banat en die olie- en gasvelden zijn van grootte bij de grootste in het Pannoniaanse bekken, maar zijn gemiddeld op Europese schaal.[313]

De productie van elektriciteit in 2015 in Servië was 36,5 miljard kilowattuur (kWh), terwijl het uiteindelijke elektriciteitsverbruik 35,5 miljard kilowattuur (kWh) bedroeg.[314] De meeste geproduceerde elektriciteit komt van thermische krachtige planten (72,7% van alle elektriciteit) en in mindere mate van waterkrachtcentrales (27,3%).[315] Er zijn 6 op een losbandige werkzaamheden Thermische krachtige planten met een geïnstalleerd vermogen van 3.936 MW; het grootste daarvan zijn 1.502 MW-Nikola Tesla 1 en 1.160 MW-Nikola Tesla 2, beide in Obrenovac.[316] Totaal geïnstalleerd vermogen van 9 waterkrachtcentrales is 2.831 MW, waarvan de grootste is Đerdap 1 met capaciteit van 1.026 MW.[317] Daarnaast zijn er mazute- en door gas bediende thermische krachtfabrieken met een geïnstalleerd vermogen van 353 MW.[318] De gehele productie van elektriciteit is geconcentreerd in Elektroprivreda srbije (EPS), Public Electric-Utility Power Company.

De huidige olieproductie in Servië bedraagt ​​meer dan 1,1 miljoen ton olie -equivalent[319] en voldoet aan ongeveer 43% van de behoeften van het land terwijl de rest wordt geïmporteerd.[320] Nationaal benzinebedrijf, Naftna Industrija Srbije (NIS), werd in 2008 overgenomen door Gazprom Neft. De raffinaderij van het bedrijf in Pančevo (capaciteit van 4,8 miljoen ton) is een van de meest moderne olie-efinies in Europa; Het heeft ook het netwerk van 334 vulstations in Servië (74% van de binnenlandse markt) en extra 36 stations in Bosnië en Herzegovina, 31 in Bulgarijeen 28 in Roemenië.[321][322] Er zijn 155 kilometer ruwe oliepijpleidingen die Pančevo en Novi SAD-raffinaderijen verbinden als onderdeel van Trans-National Adria oliepijpleiding.[323]

Servië is sterk afhankelijk van buitenlandse bronnen van aardgas, met slechts 17% afkomstig van de binnenlandse productie (in totaal 491 miljoen kubieke meter in 2012) en de rest wordt geïmporteerd, voornamelijk uit Rusland (via gaspijpleidingen die door Oekraïne en Hongarije lopen).[320] Srbijagas, Public Company, exploiteert het aardgastransportsysteem dat 3,177 kilometer (1,974 km) kofferbak- en regionale aardgaspijpleidingen en een ondergrondse gasopslagfaciliteit van 450 miljoen kubieke meter bij 450 miljoen meter in Banatski dvor.[324]

In november 2020 kondigden regeringen van Servië en SRPSKA de bouw aan van drie waterkrachtcentrales op de DRINA geschat op EUR 520 miljoen.[325][326] In januari 2021 opende Balkan Stream Gas Pipeline via Servië.[327]

Vervoer

Servisch snelwegnetwerk:
 In dienst
 In opbouw
 Gepland

Servië heeft een strategische transportlocatie sinds de ruggengraat van het land, Morava Valley, de gemakkelijkste landroute vertegenwoordigt van Continentaal Europa naar Azië minor en de Nabij East.[328]

Het Servische wegennet draagt ​​het grootste deel van het verkeer in het land. De totale wegenlengte is 45.419 km (28.222 km), waarvan 962 km (598 km) "Klasse-II-staatswegen" zijn (d.w.z. snelwegen); 4.517 km (2.807 km) zijn "Klasse-IB staatswegen" (nationale wegen); 10.941 km (6.798 km) zijn "Klasse-II staatswegen" (regionale wegen) en 23.780 km (14.780 km) zijn "gemeentelijke wegen".[329][330][331] Het wegennet, behalve de meeste klasse-IA-wegen, is van relatief lagere kwaliteit ten opzichte van de West-Europese normen vanwege een gebrek aan financiële middelen voor hun onderhoud in de afgelopen 20 jaar.

Air Servië's vliegtuig dat van start gaat Belgrado Nikola Tesla Airport

Meer dan 300 km (190 mi) nieuwe snelwegen werden in het afgelopen decennium gebouwd en momenteel zijn er nog 154 km (96 km) in aanbouw: A5 snelweg (uit ten noorden van Kruševac tot Čačak) en 31 km (19 km) segment van A2 (tussen čačak en Požega).[332][333] Coach Transport is zeer uitgebreid: bijna elke plaats in het land is verbonden met de bus, van de grootste steden tot de dorpen; Daarnaast zijn er internationale routes (voornamelijk naar landen van West -Europa met grote Servische diaspora). Routes, zowel binnenlands als internationaal, worden bediend door meer dan honderden Intercity Coach Services, de grootste daarvan zijn Lasta en Niš-efspres. Vanaf 2018, er waren 1.999.771 geregistreerde personenauto's of 1 personenauto per 3,5 inwoners.[334]

Servië heeft 3,819 km (2,373 km) spoorwegsporen, waarvan 1,279 km (795 km) geëlektrificeerd en 283 km (176 km) zijn dubbele spoorwegspoorweg.[173] De belangrijkste railhub is Belgrado (en in mindere mate Niš), terwijl de belangrijkste spoorwegen zijn: Belgrado-Subotica-Budapest (Hongarije) (momenteel opgewaardeerd naar hoge snelheidstatus), Belgrado - Bar (Montenegro), Belgrado --šid - Zagreb (Kroatië)/Belgrado - Niš - Sofia (Bulgarije) (deel van Pan-European Corridor X) en Niš - Thessaloniki (Griekenland). Een Belgrado-novi trieste high-speed spoorlijn Soko, een deel van de Belgrado-Budapest-spoorweg op het Belt and Road Initiative, werd geopend in maart 2022. De trein reist 36 minuten van Belgrado naar Novi Sad.[335][336] Railservices worden beheerd door Srbija voz (Passagiersvervoer) en Srbija Kargo (vrachttransport).[337]

Er zijn drie luchthavens met regelmatig passagiersverkeer. Belgrado Nikola Tesla Airport Diende 6,2 miljoen passagiers in 2019 en is een centrum van vlaggenschipdrager Air Servië die vliegt naar 59 bestemmingen in 32 landen en in 2019 ongeveer 2,8 miljoen passagiers droeg.[338][339] Niš Constantijn de grote luchthaven en Morava Airport zijn voornamelijk catering goedkope vliegmaatschappijen maar ook dienen als secundaire lucht Servië -hubs.[340]

Servië heeft een ontwikkeld binnenwatertransport, omdat er 1.716 km (1.066 km) bevaarbare binnenwaterwegen (1,043 km, 648 km navigeerbare rivieren en 673 km, 418 km, 418 km, navigeerbare kanalen), die bijna allemaal bevinden, zijn in het noordelijke derde van de derde deel van de land, zijn land.[173] De belangrijkste binnenlandse waterweg is de Donau (onderdeel van Pan-Europese Corridor VII). Andere bevaarbare rivieren zijn Sava, Tisza, Begej en Timiş rivieren, die allemaal Servië verbinden met Noord- en West -Europa via de Rijn - Main - Danube kanaal en Noordzee Route, naar Oost -Europa via de Tisza, Begej en Donau Black Zee -routes en naar Zuid -Europa via de Sava -rivier. Meer dan 8 miljoen ton vracht werden in 2018 op Servische rivieren en kanalen vervoerd, terwijl de grootste rivierhavens zijn: Novi Sad, Belgrado, Pančevo, Smederevo, Prahovo en Šabac.[341][342]

Telecommunicatie

Vaste telefoonlijnen verbinden 81% van de huishoudens in Servië, en met ongeveer 9,1 miljoen gebruikers overtreft het aantal mobiele telefoons de totale bevolking van 28%.[343] De grootste mobiele operator is Telekom srbija met 4,2 miljoen abonnees, gevolgd door Telenor met 2,8 miljoen gebruikers en A1 met ongeveer 2 miljoen.[343] Ongeveer 58% van de huishoudens heeft een vaste (niet-mobiele) breedbandinternetverbinding, terwijl 67% wordt voorzien van Betaal televisiediensten (d.w.z. 38% kabeltelevisie, 17% IPTV en 10% satelliet).[343] Digitale televisieovergang is in 2015 voltooid met DVB-T2 Standaard voor signaaloverdracht.[344][345]

Toerisme

Met de klok mee van links: 1. Kopaonik skigebied 2. Studenica klooster, a UNESCO werelderfgoed. 3. Golubac Fort. 4. Subotica, een stad ingebouwd Art Nouveau stijl.

Servië is geen massa-toerisme bestemming, maar heeft toch een divers scala aan toeristische producten.[346] In 2019 werden in totaal meer dan 3,6 miljoen toeristen geregistreerd in accommodaties, waarvan de helft vreemd was.[347] De wisselkoersinkomsten uit het toerisme werden geschat op $ 1,5 miljard.[348]

Toerisme is voornamelijk gericht op de bergen en spa's van het land, die meestal worden bezocht door binnenlandse toeristen, evenals Belgrado en, in mindere mate, Novi verdrietig, die de voorkeurskeuzes van buitenlandse toeristen zijn (bijna tweederde van alle buitenlandse bezoeken wordt gedaan aan deze twee steden).[349][350] De beroemdste bergresorts zijn Kopaonik, Stara Planina en Zlatibor. Er zijn ook veel spas in Servië, waarvan de grootste zijn Vrnjačka banja, Soko Banja, en Banja Koviljača. City-Break and Conference Tourism is ontwikkeld in Belgrado en Novi Sad.[351] Andere toeristische producten die Servië aanbiedt, zijn natuurlijke wonderen zoals Đavolja varoš,[352] Christelijke pelgrimstocht voor de velen Orthodoxe kloosters Over het hele land en de rivier varen langs de Donau. Er zijn verschillende internationaal populaire muziekfestivals in Servië, zoals UITGANG (met 25-30.000 buitenlandse bezoekers uit 60 landen) en de Guča Trumpet Festival.[353]

Onderwijs en wetenschap

Nikola Tesla heeft bijgedragen aan het moderne AC elektriciteitsvoorziening systeem.[354]
Milutin Milanković was een belangrijk klimaatwetenschap theoreticus.[355]

Volgens de volkstelling van 2011 bedraagt ​​geletterdheid in Servië 98% van de bevolking, terwijl computervaardigheden 49% bedragen (volledige computervaardigheden bedragen 34,2%).[356] Dezelfde volkstelling toonde de volgende opleidingsniveaus: 16,2% van de inwoners heeft een hoger onderwijs (10,6% heeft bachelors of masteropleiding, 5,6% heeft een associate diploma), 49% heeft een voortgezet onderwijs, 20,7% heeft een basisonderwijs en 13,7% en 13,7% heeft een basisonderwijs en 13,7% hebben geen basisonderwijs voltooid.[357]

Onderwijs in Servië wordt gereguleerd door het ministerie van Onderwijs en Wetenschap. Onderwijs begint in kleuterschool of basisscholen. Kinderen schrijven zich op zevenjarige leeftijd in op basisscholen. Verplicht onderwijs bestaat uit acht graden van de basisschool. Studenten hebben de mogelijkheid om deel te nemen gymnasiums en beroepsscholen voor nog eens vier jaar, of om je 2 tot 3 jaar in te schrijven voor beroepsopleiding. Na de voltooiing van gymnasiums of beroepsscholen hebben studenten de mogelijkheid om naar de universiteit te gaan.[358] Elementair en voortgezet onderwijs zijn ook beschikbaar in talen van erkende minderheden in Servië, waar klassen worden gehouden in het Hongaarse, Slowaakse, Albanees, Roemeens, Rusyn, Bulgaars en Bosnische en Kroatische talen. Petnica Science Center is een opmerkelijke instelling voor buitenschoolse wetenschapseducatie gericht op hoogbegaafde studenten.[359]

Er zijn 19 universiteiten in Servië (negen openbare universiteiten met een totaal aantal van 86 faculteiten en tien particuliere universiteiten met 51 faculteiten).[360] In 2018/2019 Academisch jaar woonden 210.480 studenten 19 universiteiten bij (181.310 aan openbare universiteiten en ongeveer 29.170 bij particuliere universiteiten), terwijl 47.169 81 "hogere scholen" volgden.[173][361] Openbare universiteiten in Servië zijn: de Universiteit van Belgrado (oudste, opgericht in 1808, en de grootste universiteit met 97.696 studenten en afgestudeerden[361]), Universiteit van Novi verdrietig (opgericht in 1960 en met studentenlichaam van 42.489),[361] Universiteit van Niš (opgericht in 1965; 20.559 studenten),[361] Universiteit van Kragujevac (opgericht in 1976; 14.053 studenten), Universiteit van Priština (gelegen in Noord -Mitrovica), Public University of Novi Pazar evenals drie gespecialiseerde universiteiten - Universiteit van kunst, Universiteit van verdediging en University of Criminal Investigation and Police Studies. De grootste particuliere universiteiten zijn onder meer Megatrend University en Singidunum University, zowel in Belgrado als in de universiteit van Educons in Novi Sad. De Universiteit van Belgrado (geplaatst in 301–400 beugel op 2013 Shanghai Ranking of World Universities, zijnde de best geplaatste universiteit in Zuidoost-Europa na die in Athene en Thessaloniki) en University of Novi Sad worden over het algemeen beschouwd als de beste instellingen voor hoger onderwijs in het land.[362]

Servië besteedde 0,9% van het bbp aan wetenschappelijk onderzoek in 2017, wat iets onder het Europese gemiddelde ligt.[363] Servië werd op de 54e plaats gerangschikt in de Wereldwijde innovatie -index in 2021, een stijging van de 57e in 2019.[364][365][366][367] Sinds 2018 is Servië een volledig lid van Cern.[368][369] Servië heeft een lange geschiedenis van uitmuntendheid in wiskunde en computerwetenschappen die een sterke pool van technisch talent heeft gecreëerd, hoewel economische sancties in de jaren negentig en chronische onderinvestering in onderzoek veel wetenschappelijke professionals dwongen het land te verlaten.[370] Desalniettemin zijn er verschillende gebieden waarop Servië nog steeds uitblinkt, zoals de groeiende informatietechnologiesector, waaronder zowel softwareontwikkeling als outsourcing. Het genereerde in 2018 meer dan $ 1,2 miljard aan export, zowel van internationale investeerders als een aanzienlijk aantal dynamische ondernemingen van eigen bodem.[371] Servië is een van de landen met het hoogste percentage van Vrouwen in de wetenschap.[372] Onder de wetenschappelijke instituten die in Servië actief zijn, zijn de grootste de Mihajlo Pupin Institute en Vinča Nuclear Institute, beide in Belgrado. De Servische Academie voor Wetenschappen en kunst is een geleerde samenleving Bevordering van wetenschap en kunst vanaf het begin in 1841.[373]

Cultuur

Eeuwenlang schrepen de grenzen tussen Oost en West uit, het grondgebied van Servië was verdeeld over de oostelijke en westelijke helften van de Romeinse rijk; dan tussen Byzantium en het koninkrijk van Hongarije; en in de vroegmoderne periode tussen het Ottomaanse rijk en het Habsburgse rijk. Deze overlappende invloeden hebben geleid tot culturele variëteiten in heel Servië; Het noorden leunt naar het profiel van Midden -Europa, terwijl het zuiden kenmerkend is voor de bredere Balkan en zelfs de Middellandse Zee. De Byzantijnse invloed op Servië was diepgaand, eerst door de introductie van Oosterse christendom in de vroege middeleeuwen. De Servische orthodoxe kerk heeft veel kloosters gebouwd in de Servische middeleeuwen. Servië werd beïnvloed door de Republiek Venetië Ook, vooral door handel, literatuur en Romaanse architectuur.[374][375]

Servië heeft vijf culturele monumenten ingeschreven in de lijst met UNESCO Wereld Erfgoed: de vroege middeleeuwse hoofdstad Stari Ras en het 13e-eeuwse klooster Sopoćani; de 12e eeuw Studenica klooster; het Romeinse complex van GAMZIGRAD - FELIX ROMULIANA; middeleeuwse grafstenen Stećci; en ten slotte het bedreigde Middeleeuwse monumenten in Kosovo (De kloosters van Visoki Dečani, Onze -Lieve -Vrouw van Ljeviš, Gračanica en Patriarchaal klooster van Peć).[376]

Er zijn twee literaire werken over UNESCO's Memory of the World Program: de 12e-eeuwse Miroslav -evangelieen wetenschapper Nikola Tesla's archief. De Slava (Patron Saint Veneration), Kolo (traditionele volksdans), zingend aan de begeleiding van de gusle en Zlakusa Pottery[377] zijn ingeschreven op Unesco immateriële cultureel erfgoedlijsten. De Ministerie van Cultuur en informatie is belast met het behoud van de natie cultureel erfgoed en toezicht houden op de ontwikkeling ervan, met verdere activiteiten die door lokale overheden worden uitgevoerd.

Kunst en architectuur

Mileševa -klooster's Witte engel Fresco (1235) was in het eerste Europa-A-Amerika satellietuitzending.[378]

Sporen van Romeins en vroeg Byzantijns rijk architecturale erfgoed zijn te vinden in vele koninklijke steden en paleizen in Servië, zoals Sirmium, Felix Romuliana en Justiniana Prima, sinds 535 de stoel van de Aartsbisdom van Justiniana Prima.[379]

Servische kloosters waren onder invloed van Byzantijnse kunst, vooral na de val van Constantinopel in 1204 toen veel Byzantijnse kunstenaars naar Servië vluchtten.[380] De kloosters zijn onder meer Studenica (gebouwd rond 1190), wat een model was voor latere kloosters als Mileševa, Sopoćani, Žiča, Gračanica en Visoki Dečani. Talloze monumenten en culturele sites werden vernietigd in verschillende stadia van de Servische geschiedenis, waaronder Vernietiging in Kosovo. In de late 14e en de 15e eeuw, een autochtone architecturale stijl bekend als Morava -stijl evolueerde in het gebied rond Morava Valley. Een kenmerk van deze stijl was de rijke decoratie van de frontale kerkmuren. Voorbeelden hiervan zijn Manasija, Ravanica en Kalenić kloosters.

Frescos omvat Witte engel (Mileševa -klooster), Kruisiging (Studenica klooster) en Slaapzaal van de maagd (Sopoćani).[381]

Het land is bezaaid met veel goed bewaarde middeleeuwse vestingwerken en kastelen zoals zoals Smederevo Fort (grootste laaglandfort in Europa),[382] Golubac, Maglič, Soko Grad, Belgrado Fortress, Ostrvica en RAM.

Onder Ottomaanse bezetting was de Servische kunst vrijwel niet bestaan ​​buiten de landen geregeerd door de Habsburgse monarchie. Traditionele Servische kunst toonde Barok invloeden aan het einde van de 18e eeuw zoals getoond in de werken van Nikola Nešković, Teodor Kračun, Zaharije Orfelin en Jakov Orfelin.[383]

Servisch schilderij toonde de invloed van Biedermeier en Neoklassiek zoals te zien in werken van Konstantin Danil,[384] Arsenije Teodorović en Pavel đurković.[385] Veel schilders volgden de artistieke trends die zich afspelen in de 19e -eeuwse romantiek, met name Đura Jakšić, Stevan Todorović, Katarina Ivanović en Novak Radonić.[386][387]

Servische schilders van de eerste helft van de 20e eeuw omvatten Paja Jovanović en Uroš Predić van Realisme, Kubist Sava Šumanović, Milena Pavlović-Barili en Nadežda Petrović van impressionisme, expressionist Milan Konjović. Schilders van de tweede helft van de 20e eeuw omvatten Marko čelebonović, Petar Lubarda, Milo Milunović, Ljubomir Popović en Vladimir Veličković.[388]

Anastas Jovanović was een van de eerste fotografen ter wereld. Marina Abramović is een performancekunstenaar. Pirot tapijt is een traditioneel handwerk in Servië.[389][390]

Er zijn ongeveer 180 musea in Servië,[391] inclusief de Nationaal Museum van Servië, opgericht in 1844, herbergt een van de grootste kunstcollecties op de Balkan, waaronder veel buitenlandse stukken.[392] Andere kunstmusea zijn de Museum voor hedendaagse kunst in Belgrado, de Museum van Vojvodina en de Galerij van Matica Srpska In Novi Sad.

Literatuur

Serviër gebruikt het cyrillische alfabet gemaakt door de broers Cyril en Methodius in de Balkan.[393] Servische werken uit de vroege 11e eeuw zijn geschreven in Glagolitisch. Vanaf de 12e eeuw werden boeken geschreven in Cyrillic. De Miroslav -evangelie Van 1186 worden beschouwd als het oudste boek van de Servische middeleeuwse geschiedenis en worden vermeld in UNESCO's Memory of the World Register.[394]

Middeleeuwse auteurs zijn Saint Sava, Jefimija, Stefan Lazarević, Constantijn van Kostenets en anderen.[395] Onder Ottomaanse bezetting, toen Servië geen deel uitmaakte van de Europeaan Renaissance, de traditie van mondelinge verhalen door Epische poëzie werd geïnspireerd door de Kosovo Battle en volksverhalen geworteld Slavische mythologie. Servische epische poëzie In die tijd werd gezien als de meest effectieve manier om de nationale identiteit te behouden.[396][397] De oudste bekende, volledig fictieve gedichten, vormen de Niet-historische cyclus, die wordt gevolgd door gedichten geïnspireerd door gebeurtenissen vóór, tijdens en na de slag om Kosovo. Sommige cycli zijn gewijd aan de Servische legendarische held, Marko Kraljević, anderen gaan over Hajduks en Uskoks, en de laatste is gewijd aan de bevrijding van Servië in de 19e eeuw. Volksballades zijn onder meer De dood van de moeder van de familie Jugović en Het rouwslied van de nobele vrouw van de Asan Aga (1646), vertaald in Europese talen door Goethe, Walter Scott, Pushkin en Mérimée. Een verhaal van Servische folklore is De negen peahens en de gouden appels.[398]

Miroslav's evangelie (1186) is een 362-pagina's verlicht manuscript op perkament vermeld in UNESCO's Memory of the World Register.
Ivo Andrić, Joegoslavische schrijver en de 1961 Winnaar van de Nobelprijs in de literatuur, in zijn huis in Belgrado

Barokke trends in de Servische literatuur kwamen naar voren in de late 17e Ccentury. Barokke beïnvloede auteurs zijn inclusief Gavril Stefanović Venclović, Jovan Rajić, Zaharije Orfelin en Andrija Zmajević.[399] Dositej obradović was een prominente figuur van de Leeftijd van verlichting, terwijl Jovan Sterija Popović was een Klassieker Schrijver wiens werken ook elementen van de romantiek bevatten.[400] In het tijdperk van de nationale revival, in de eerste helft van de 19e eeuw, Vuk Stefanović Karadžić verzamelde Serviër volksliteratuur, en de Servische taal en spelling hervormd,[401] De weg vrijmaken voor de Servische romantiek. De eerste helft van de 19e eeuw werd gedomineerd door romantische schrijvers, waaronder Petar II Petrović-Njegoš, Branko Radičević, Đura Jakšić, Jovan Jovanović Zmajj en Laza Kostić, terwijl de tweede helft van de eeuw werd gekenmerkt door Realist schrijvers zoals Milovan Glišić, Laza Lazarević, Simo Matavulj, Stevan Sremac, Vojislav ilić, Branislav Nušić, Radoje Domanović en Borisav Stanković.

De 20e eeuw werd gedomineerd door de proza ​​-schrijvers Meša Selimović (Death and the Dervish), Miloš Crnjanski (Migraties), Isidora Sekulić (The Chronicle of a Small Town Cemetery), Branko ćopić (Eagles vliegen vroeg), Borislav Pekić (De tijd van wonderen), Danilo Kiš (De encyclopedie van de doden), Dobrica ćosić (De wortels), Aleksandar Tišma (Het gebruik van de mens), Milorad Pavić en anderen.[402][403] Opmerkelijke dichters omvatten Milaan Rakić, Jovan Dučić, Vladislav Petković Dis, Rastko Petrović, Stanislav Vinaver, Dušan Matić, Branko Miljković, Vasko Popa, Oskar Davičo, Miodrag Pavlović, en Stevan Raičković.[404]

Pavić is een Servische auteur van de 21e eeuw bij wie Woordenboek van de Khazars is vertaald in 38 talen.[405] Hedendaagse auteurs zijn onder meer David Albahari, Svetislav Basara, Goran Petrović, Gordana Kuić, Vuk Drašković en Vladislav Bajac. Servische strips ontstond in de jaren dertig en het medium blijft vandaag populair.

Ivo Andrić (De brug op de drina) is een Servische auteur [406] Wie won de Nobelprijs in de literatuur in 1961. Een andere schrijver was Desanka Maksimović, die zeven decennia lang was De leidende dame van Joegoslavische poëzie.[407][408][409][410][411] Ze wordt geëerd met beelden, postzegels en de namen van straten in Servië.[412][413][414]

Er zijn 551 openbare bibliotheken, waarvan de grootste zijn: de Nationale bibliotheek van Servië in Belgrado met ongeveer 6 miljoen items,[415] en Matica Srpska (de oudste Matica en Servische culturele instelling, opgericht in 1826) in Novi SAD met bijna 3,5 miljoen delen.[416][417] In 2010 waren er 10.989 boeken en brochures gepubliceerd.[173] De Book Publishing Market wordt gedomineerd door verschillende grote uitgevers zoals Laguna en Vulkan (die beide hun eigen boekwinkelketens exploiteren) en het middelpuntevenement van de industrie, jaarlijks Belgrado Book Fair, is het meest bezochte culturele evenement in Servië met 158.128 bezoekers in 2013.[418] Het hoogtepunt van de literaire scène is toekennen van Nin Prize, elk jaar sinds 1954 gegeven voor de beste nieuw gepubliceerde roman in het Servisch.[419][420]

Muziek

Componist en musicoloog Stevan Stojanović Mokranjac wordt beschouwd als de oprichter van moderne Servische muziek.[421][422] De Servische componisten van de eerste generatie Petar Konjović, Stevan Hristić, en Miloje Milojević handhaafde de nationale uitdrukking en moderniseerde de romantiek in de richting van het impressionisme.[423][424] Andere beroemd klassiek Servische componisten omvatten Isidor Bajić, Stanislav Binički en Josif Marinković.[425][426] Er zijn drie opera -huizen in Servië: Opera van het National Theatre en Madlenianum Opera, beide in Belgrado, als Opera van het Servische nationale theater In Novi Sad. Vier symfonisch orkest werkt in het land: Belgrado Philharmonic Orchestra, Niš Symphony Orchestra, Novi Sad Philharmonic Orchestra en Symphonic Orchestra of Radio Television of Servië. Het koor van radiopelevisie van Servië is een toonaangevend vocaal ensemble in het land.[427] De Verbijsteren is een van de meest prominente klassieke muziekfestivals in het zuidoosten van Europa.

Traditionele Servische muziek omvat verschillende soorten doedelzak, fluiten, hoorns, trompetten, lutes, psaleties, drums en cimbalen. De Kolo is de traditionele collectieve volksdans, die heeft een aantal variëteiten in de regio's. De meest populaire zijn die van Užice en Morava -regio. Sung epische poëzie is al eeuwen een integraal onderdeel van Servische en Balkan -muziek. In de hooglanden van Servië gaan deze lange gedichten meestal vergezeld van een een-string-viool genaamd de gusleen zich bezighouden met thema's uit geschiedenis en mythologie. Er zijn gegevens over gusle wordt gespeeld aan het hof van de 13e-eeuwse koning Stefan Nemanjić.[428]

Popmuziek artiest Željko joksimović won de tweede plaats op de 2004 Eurovisie Songteding en Mariha Šerifović won de 2007 Eurovisie Songteding met het nummer "Molitva"en Servië was de gastheer van de Editie van 2008 van de wedstrijd. Popzangers zijn inclusief Zdravko čolić, Vlado Georgiev, Aleksandra Radović, Jelena Tomašević en Nataša Bekvalac, onder andere.

Exit festival in Novi verdrietig, uitgeroepen tot Het beste grote Europese festival bij de EU Festival Awards[429]

Servische rots maakte deel uit van de Voormalige Joegoslavische rockscene in de jaren zestig, 1970 en 1980. In de jaren negentig en 2000, de populariteit van Rock muziek in Servië afgewezen,[430] en hoewel verschillende grote reguliere handelingen erin slaagden hun populariteit te behouden, een ondergronds en Onafhankelijke muziek scène ontwikkeld.[431] De jaren 2000 zag een heropleving van de reguliere scène en het uiterlijk van een groot aantal opmerkelijke handelingen. Servische rotsacts zijn inclusief Atheïstische rap, Bajaga i instuktori, Đorđe Balašević, BJESOVI, Blokkeren, Crni biseri, Disciplina Kičme, Opgeven, Ekatarina velika, Električni Orgazam, Eva Braun, Galija, Generacija 5, Goblini, Afgoden, Kanda, Kodža I Nebojša, Kerel, Korni Grupa, Laboratorija Zvuka, Slađana Milošević, Neverne Bebe, Obojeni -programma, Orthodoxe Kelten, Partibrejkers, Pekinška Patka, Pilooti, Riblja čorba, Ritam Nereda, Rambo Amadeus, S.A.R.S., Siluete, S Vremena na Vreme, Šarlo Akrobata, Pop Mašina, Smak, U Škripcu, van Gogh, Yu Grupa, Zana en anderen.

Volksmuziek in zijn originele vorm is sindsdien een prominente muziekstijl geweest Eerste Wereldoorlog na het vroege succes van Sofka Nikolić. De muziek is verder gepromoot door Danica Obrenlić, Anđelija Milić, Nada Mamulaen in de jaren 60 en 70 met artiesten zoals Silvana Armenulić, Toma Zdravković, Lepa Lukić, Vasilija Radojčić, Vida Pavlović en Gordana Stojićević.

Turbolk Muziek is een subgenre dat eind jaren tachtig en het begin van de jaren negentig in Servië werd ontwikkeld[433] en heeft sindsdien genoten van een enorme populariteit[434] door handelingen van Dragana Mirković, Zorica Brunclik, Šaban Šaulić, Ana Bekuta, Sinan Sakić, Vesna Zmijanac, Mile Kitić, Snežana đurišić, Šemsa Suljaković, en Nada Topčagić. Het is een mix van volksmuziek met knal en/of dans Elementen en kunnen worden gezien als gevolg van de verstedelijking van volksmuziek. In de afgelopen jaren heeft Turbo-Folk nog meer popmuziekelementen gekenmerkt en sommige artiesten zijn bestempeld als pop-folk. De beroemdste onder hen zijn Ceca (vaak beschouwd als de grootste muziekster van Servië[435]), Jelena Karleuša,[436] Aca Lukas, Seka Aleksić, Dara Bubamara, Indira Radić, Saša Matić, Viki Miljković, Stoja en Lepa Brena, misschien wel de meest prominente artiest van voormalige Joegoslavië.[437]

Balkan messing, of truba ("Trumpet") is een populair genre, vooral in Midden- en Zuid -Servië, waar Balkan Brass is ontstaan. De muziek heeft zijn traditie van de eerste Servische opstand. De trompet werd gebruikt als een militair instrument om soldaten wakker te maken en te verzamelen en gevechten aan te kondigen, en het nam de rol van entertainment tijdens downtime aan, omdat soldaten het gebruikten om populaire volksliedjes te transponeren. Toen de oorlog eindigde en de soldaten terugkeerden naar het landelijke leven, kwam de muziek in het burgerleven en werd uiteindelijk een muziekstijl, begeleidende geboorten, dopen, bruiloften en begrafenissen. Er zijn twee hoofdvariëteiten van dit genre, een uit het westen van Servië en de andere uit het zuiden van Servië, met messing muzikant Boban Marković zijnde een van de meest gerespecteerde namen in de wereld van de moderne koperen bandbanden.[438]

De meest populaire muziekfestivals zijn Guča Trumpet Festival, met meer dan 300.000 jaarlijkse bezoekers, en UITGANG In Novi Sad (won de beste grote festival award op de Europese Festivals Awards voor 2013 en 2017.), met 200.000 bezoekers in 2013.[439][440] Andere festivals zijn onder meer Nišville Jazz Festival in niš en Gitarijada Rockfestival in Zaječar.

Theater en bioscoop

Servië heeft een gevestigde theatrale traditie met Joakim Vujić beschouwd als de oprichter van het moderne Servische theater.[441] Servië heeft 38 professionele theaters en 11 theaters voor kinderen,[442] De belangrijkste daarvan zijn National Theatre in Belgrado, Servisch National Theatre in Novi Sad, Nationaal theater in subotica, Nationaal theater in Niš en Knjaževsko-Srpski Teatar in Kragujevac (het oudste theater in Servië, opgericht in 1835). De Belgrado International Theatre Festival - Bitef, opgericht in 1967, is een van de oudste theaterfestivals ter wereld, en het is een van de vijf grootste Europese festivals geworden.[443][444] Sterijino Pozorje is daarentegen een festival dat nationaal drama speelt. De belangrijkste Servische toneelschrijvers waren Jovan Sterija Popović en Branislav Nušić, terwijl recente gerenommeerde namen zijn Dušan Kovačević en Biljana Srbljanović.[445]

Emir Kusturica won de Palme d'Or bij de Cannes tweemaal

Het fundament van Servische cinema dateert uit 1896. De eerste Servische speelfilm, getiteld Het leven en de daden van de onsterfelijke leider Karađorđe, werd uitgebracht in 1911.[446][447]

De filmscene van Servië is een van de meest dynamische kleinere Europese bioscopen. De filmindustrie van Servië wordt zwaar gesubsidieerd door de overheid, voornamelijk door subsidies die zijn goedgekeurd door het filmcentrum van Servië.[448] Vanaf 2019 waren er 26 speelfilms geproduceerd in Servië, waarvan 14 binnenlandse films waren.[449] Er zijn 23 operationele bioscopen in het land, waarvan 13 zijn multiplexen (Alle behalve twee behoren tot een van beide Cineplexx of Cinestar Kettingen), met totale aanwezigheid van 4,8 miljoen. Een relatief hoog percentage van 20% van de totale verkochte tickets was voor binnenlandse films.[450] Modern PFI Studios gelegen in Šimanovci is tegenwoordig het enige grote filmstudio -complex van Servië; Het bestaat uit 9 geluidsfasen en trekt voornamelijk internationale producties aan, voornamelijk Amerikaans en West -Europees.[451] De Joegoslavisch filmarchief Vroeger was het voormalige Joegoslavië en nu is het nationale filmarchief van Servië - met meer dan 100 duizend filmprints, is het een van de vijf grootste filmarchieven ter wereld.[452][453]

Beroemde Servische filmmaker Emir Kusturica won twee Palmes d'Or voor de beste speelfilm op de het filmfestival van Cannes, voor Toen vader weg was van zaken in 1985 en dan weer voor Ondergronds in 1995; Hij heeft ook een Zilverbeer bij de Berlijnse filmfestival voor Arizona Dream en een Zilveren leeuw bij de Venetië Filmfestival voor Zwarte kat, witte kat.[454] Andere gerenommeerde regisseurs zijn onder meer Dušan makavejev, Želimir žilnik (Golden Berlin Bear winnaar), Aleksandar Petrović, Živojin Pavlović, Goran Paskaljević, Goran Marković, Srđan Dragojević, Srdan Golubović en Mila Turajlić onder andere. Servisch-Amerikaanse scenarioschrijver Steve Tesich won de Academy Award voor Beste originele scenario in 1979 voor de film Uitbreken.

Prominente filmsterren in Servië hebben ook een gevierd erfgoed achtergelaten in de cinematografie van Joegoslavië. Opmerkelijke vermeldingen zijn Zoran Radmilović, Pavle Vuisić, Ljubiša Samardžić, Olivera Marković, Mija Aleksić, Miodrag Petrović čkalja, Ružica Sokić, Velimir Bata živojinović, Danilo Bata Stojković, Seka Sablić, Olivera Katarina, Dragan Nikolić, Mira Stupica, Nikola Simić, Bora Todorović en anderen. Milena Dravić was een van de meest gevierde actrices in de Servische cinematografie, die de Beste actrice award op het filmfestival van Cannes in 1980.[455][456]

Servische actrice Jasna đuričić werd uitgeroepen tot de beste actrice in Europa voor 2021 op de 34e Europese filmprijzen (EFA) voor de Bosnische film "Quo Vadis, Aida".[457]

Media

Vrijheid van de pers en vrijheid van meningsuiting worden gegarandeerd door de grondwet van Servië.[458] Servië staat op de 90e van 180 landen in 2019 Pers Freedom Index rapport samengesteld door Verslaggevers zonder grenzen.[459] Het rapport merkte op dat media -winkels en journalisten partijdige en overheidsdruk blijven ondervinden over redactioneel beleid. Ook zijn de media nu sterker afhankelijk van advertentiecontracten en overheidssubsidies om financieel te overleven.[460][461][462]

Volgens Ebu Onderzoek in 2018, Serviërs kijken gemiddeld vijf en een half uur televisie per dag, waardoor het het op een na hoogste gemiddelde in Europa is.[463] Er zijn zeven landelijk gratis-lucht Televisiekanalen, met openbare omroep Radio -televisie van Servië (RTS) Drie bedienen (RTS1, RTS2 en RTS3) en particuliere omroepen die vier (Roze, PRVA, Gelukkig, en O2). In 2019 was het voorkeursgebruik van deze kanalen als volgt: 19,3% voor RTS1, 17,6% voor roze, 10,5% voor PRVA, 6,9% voor Happy, 4,1% voor O2 en 1,6% voor RTS2.[464] Er zijn 28 regionale televisiekanalen en 74 lokale televisiekanalen.[173] Naast terrestrische kanalen zijn er tientallen Servische televisiekanalen alleen beschikbaar op kabel of satelliet. Deze omvatten regionaal nieuws N1, commercieel kanaal Nova sen regionale sportkanalen Sport Klub en Arena sport, onder andere.

Er zijn 247 radiostations in Servië.[173] Hiervan zijn zes radiostations met nationale verslaggeving, waaronder twee van de publieke omroepradio -televisie van Servië (Radio Belgrado 1 en Radio Belgrado 2/Radio Belgrado 3) en vier privé (Radio S1, Radio S2, Play Radio en Radio Hit FM). Er zijn ook 34 regionale stations en 207 lokale stations.[465]

Er zijn 305 kranten Gepubliceerd in Servië[466] waarvan 12 dagelijkse kranten zijn. Dagbladen Politiek en Danas zijn Servië's recordpapieren, de eerste is de oudste krant in de Balkan, opgericht in 1904.[467] Kranten met de hoogste circulatie zijn roddelbladen Večernje novosti, BLIC, Kurir, en Informatier, allemaal met meer dan 100.000 verkochte exemplaren.[468] Er is één dagelijkse krant gewijd aan sport (Sportski žurnal), één bedrijf dagelijks (Privredni voorafgegaan), Twee regionale kranten (Dnevnik gepubliceerd in Novi Sad en Narodne Novine van Niš) en een minderheidstaal dagelijks (Magyar Szo in Hongaars, gepubliceerd in Subotica).

Er zijn 1.351 tijdschriften Gepubliceerd in het land.[466] Deze omvatten: wekelijks Nieuws tijdschriften Nin, Vrem en Nedeljnik; Popular Science Magazine Politikin Zabavnik; Women's Magazine Lepota & Zdraravlje; Auto magazine Zat Revija; En het magazine Svet kompjutera. Bovendien is er een brede selectie Servische edities van internationale tijdschriften, zoals Kosmopolitisch, Elle, De gezondheid van mannen, National Geographic, Le Monde Diplomatique, Playboy, en Hallo!, onder andere.

De belangrijkste nieuwsbureaus zijn Tanjug, Bèta en fonet.

Vanaf 2017, van 432 webportals (voornamelijk op de .rs domein)[469] De meest bezochte zijn online edities van gedrukte dagbladen BLIC en Kurir, Nieuws Web-Portal B92 en Classifieds Kupujemprodajem.[470]

Keuken

Een Servische kerstmaaltijd met gebraden varkensvlees, Russische salade en rode wijn.
Gibanica, een Servisch gebakje meestal gemaakt met kwark en eieren.

De Servische keuken is grotendeels heterogeen op een manier die kenmerkend is voor de Balkan en, vooral, het voormalige Joegoslavië. Het beschikt over voedingsmiddelen die kenmerkend zijn voor landen die vroeger onder waren Turks Suzerainty en de keuken afkomstig van andere delen van Centraal Europa (vooral Oostenrijk en Hongarije). Eten is erg belangrijk in het Servische sociale leven, vooral tijdens religieuze feestdagen zoals zoals Kerstmis, Pasen en feestdagen, d.w.z. Slava.[471]

Stapels van het Servische dieet omvatten brood, vlees, fruit, groenten en zuivelproducten. Brood speelt een belangrijke rol in de Servische keuken en is te vinden in religieuze rituelen. Een traditioneel Servisch welkom is om brood aan te bieden en zout aan gasten. Vlees wordt veel geconsumeerd, net als vis. De zuidelijke Servische stad van Leskovac is gastheer van Roštiljijada, een jaarlijks gegrild festival op basis van vleesbarbecue dat wordt beschouwd als het grootste barbecuefestival op de Balkan.[472]

Andere Servische specialiteiten zijn onder meer ćevapčići (Gegrilde en gekruide caseless worstjes gemaakt van gehakt vlees), PLJESKAVICA (Gegrild gekruid vleespasteitje gemaakt van een mengsel van varkensvlees, rundvlees en lam), Gibanica (Cheese Pie), Burek (Gebakken deeg gemaakt van een dun schilferig deeg dat is gevuld met vlees, kaas of groenten), Sarma (gevulde kool), Punjena paprika (gevulde peper), Moussaka (ovenschotel gemaakt van gehakt, eieren en aardappelen), Karađorđeva Šnicla (kalfsvlees of varkensvlees schnitzel dat is gevuld met kajmak), đuveč (vlees- en groentestoofpot), pasulj (bonen soep), podvarak (geroosterd vlees met zuurkool), ajvar (geroosterde rode peperspread), kajmak (zuivelproduct vergelijkbaar met slagroom), čvarci (Variant van Varkensschil), proja (maïsbrood) en Kačamak (Corn-Flour pap).[473]

Serviërs claimen hun land als de geboorteplaats van Rakia (rakija), een zeer alcoholisch drankje voornamelijk gedistilleerd uit fruit. Rakia in verschillende vormen is te vinden in de Balkan, met name in Bulgarije, Kroatië, Slovenië, Montenegro, Hongarije en Turkije. Slivovitz (Šljivovica), een pruimenbrandewijn, is een soort rakia dat wordt beschouwd als de nationale drank van Servië.[474]

Winemaking -tradities in Servië dateert uit de Romeinse tijd.[475] Servische wijnen worden geproduceerd in 22 verschillende geografische regio's, waarbij witte wijn het totale bedrag domineert.[476] Naast Rakia en Wine, bier is een zeer populaire alcoholische drank in het land.[477] Bleke lagers zijn momenteel en zijn de traditionele bierkeuze voor Serviërs. In de tussentijd, donkere lagers, terwijl ze nog steeds populair zijn, worden in veel kleinere hoeveelheden geproduceerd en geconsumeerd.[478] De meest populaire binnenlandse merken bier zijn Jelen, gevolgd door LAV, die beide bleke lagers zijn.[479][480][481]

Zoals in de rest van het voormalige Joegoslavië, koffie drinken is een belangrijke culturele en sociale praktijk en Servische koffie (een lokale variant van Turkse koffie) is de meest geconsumeerde niet-alcoholische drank in Servië.[482]

Sport

Sport speelt een belangrijke rol in de Servische samenleving en het land heeft een sterke sportgeschiedenis. De meest populaire sporten in Servië zijn Amerikaans voetbal, basketbal, tennis, volleybal, waterpolo en handbal.

Tennis speler Novak Djokovic, die 21 heeft gewonnen Grand Slam heren singles titels, inclusief een record negen Australian Open titels.

Professionele sporten in Servië worden georganiseerd door sportieve federaties en competities (in het geval van teamsporten). Een van de bijzonderheden van Servische professionele sporten is het bestaan ​​van veel multisportclubs ("sportverenigingen" genoemd), de grootste en meest succesvolle daarvan zijn rode Ster, Partizaan, en Beograd in Belgrado; Vojvodina in Novi Sad; Radnički in Kragujevac; en Spartak in subotica.

Voetbal is de meest populaire sport in Servië, en de Voetbalvereniging van Servië Met 146.845 geregistreerde spelers is de grootste sportvereniging in het land.[483] Dragan Džajić werd officieel erkend als "de beste Servische speler aller tijden" door de Football Association of Servië, en meer recentelijk Nemanja Vidić, Dejan Stanković, Branislav Ivanović, Aleksandar Kolarov en Nemanja Matić Speel voor de Elite Europese clubs en ontwikkelt de reputatie van het land als een van 's werelds grootste exporteurs van voetballers.[484][485] De Servië Nationaal voetbalteam mist relatief succes, hoewel het zich heeft gekwalificeerd voor drie van de laatste vier FIFA World Cups. De twee belangrijkste voetbalclubs in Servië zijn rode Ster (winnaar van de 1991 European Cup) en Partizaan (een finalist bij de 1966 European Cup), beide uit Belgrado. De rivaliteit tussen de twee clubs staat bekend als de "Eeuwige Derby", en wordt vaak aangehaald als een van de meest opwindende sport rivaliteit ter wereld.[486]

Nikola Jokić, Twee keer NBA MVP en viervoudig NBA All-Star. Servië is een van de landen met de grootste aantal NBA -spelers en met het grootste succes in FIBA ​​International Competities.

Servië is een van de traditionele krachtpatsers van wereldbasketbal,[487][488] net zo Servië Nationaal basketbalteam voor heren hebben twee gewonnen Wereldkampioenschappen (in 1998 en 2002), drie Europese kampioenschappen (1995, 1997 en 2001) en twee Olympische zilveren medailles (in 1996 en 2016) ook. De Nationaal basketbalteam voor vrouwen hebben twee gewonnen Europese kampioenschappen (2015, 2021) en een Olympische bronzen medaille In 2016. In totaal hebben 31 Servische spelers de afgelopen drie decennia in de NBA gespeeld, inclusief Nikola Jokić (2020-21 NBA MVP en drievoudig NBA All-Star), Predrag "peja" stojaković (2011 NBA-kampioen en drievoudige NBA All-Star), en Vlade Divac (2001 NBA All-Star en Basketball Hall of Famer).[489] De gerenommeerde "Servische coachingschool" produceerde veel van de meest succesvolle Europese basketbalcoaches aller tijden, zoals Željko Obradović (die als coach een record 9 Euroleague -titels won), Dušan Ivković, Svetislav Pešić, en Igor Kokoškov (De eerste coach die buiten Noord -Amerika werd geboren en getogen om te worden aangenomen als hoofdcoach in de NBA). KK Partizan Basketbalclub was de 1992 Europese kampioen.

De Servië Heren National Water Polo Team is een van de meest succesvolle nationale teams, die een Olympische gouden medaille heeft gewonnen in 2016 en 2020, drie Wereldkampioenschappen (2005, 2009 en 2015), en zeven Europese kampioenschappen (2001, 2003, 2006, 2012, 2014, 2016 en 2018).[490] VK Partizan heeft een joint-record zeven gewonnen Europese kampioen titels.

Het recente succes van Servische tennisspelers heeft geleid tot een enorme groei in de populariteit van tennis in het land. Novak Djokovic heeft 21 gewonnen Grand Slam singles titels en heeft de Nr. 1 Spot in de ATP -ranglijst voor een record totaal van 373 weken. Hij werd de achtste speler in de geschiedenis om de Carrière Grand Slam, de derde man die alle vier grote titels tegelijk vasthoudt, de eerste die dit ooit doet op drie verschillende oppervlakken,[491] en de eerste in het open tijdperk die een dubbele carrière Grand Slam heeft bereikt. Ana Ivanovic (kampioen van 2008 French Open) en Jelena Janković waren beide op nummer 1 gerangschikt in de WTA -ranglijst. Er waren ook twee nummer 1 gerangschikte Tennis dubbele spelers: Nenad Zimonjić (drievoudige double en viervoudig gemengde dubbele Grand Slam-kampioen) en Slobodan živojinović. De Servië heren tennisnationaal team won de Davis Cup 2010 en 2020 ATP Cup, terwijl Servië dames tennisnationaal team bereikte de finale op 2012 Fed Cup.[492]

Servië is een van de toonaangevende volleyballanden ter wereld. Zijn Nationaal team voor heren won de Gouden medaille op de Olympische Spelen van 2000, de Europees kampioenschap Drie keer, evenals de 2016 FIVB World League. De National Volleyball Team voor vrouwen zijn actueel wereld Kampioenen, heb gewonnen Europees kampioenschap Drie keer (2011, 2017 en 2019), evenals een Olympische zilveren medaille in 2016.

Jasna Šekarić, Sport Shooter, is een van de atleten met De meeste optredens op de Olympische Spelen. Ze heeft in totaal vijf Olympische medailles en drie gouden medailles in het wereldkampioenschap gewonnen. Andere bekende Servische atleten zijn: zwemmers Milorad čavić (2009 Wereldkampioenschappen gouden en zilveren medaillewinnaar evenals 2008 Olympische zilveren medaillewinnaar op 100 meter vlinder in Historische race met Amerikaanse zwemmer Michael Phelps) en Nađa Higl (Wereldkampioen 2009 in 200-meter schoolslag); Track- en veldatleten Vera Nikolić (vroegere wereldrecordhouder in 800 meter) en Ivana Španović (Long-jumper; viervoudig Europese kampioen, wereldkampioen indoor en bronzen medaillewinnaar bij de Olympische Spelen van 2016); worstelaar Davor Štefanek (2016 Olympisch gouden medaillewinnaar en wereldkampioen 2014), en taekwondoïst Milica Mandić (2012 Olympische gouden medaillewinnaar en wereldkampioen 2017).

Servië heeft verschillende grote sportwedstrijden georganiseerd, waaronder de 2005 European Basketball Championship voor heren, 2005 European Volleyball Championship voor heren, 2006 en 2016 heren European Water Polo Championships, 2009 Summer Universiade, 2012 European Handball Championship voor heren, en Wereldkampioenschap 2013 Werelddames. De belangrijkste jaarlijkse sportevenementen in het land zijn de Belgrado Marathon en de Tour de Servie fietsrace.

Zie ook

Aantekeningen

  1. ^ a b c d e f g h i j De Politieke status van Kosovo wordt betwist. Eenzijdig onafhankelijkheid hebben verklaard van Servië In 2008, Kosovo wordt formeel erkend als een onafhankelijke staat Door 100 VN -lidstaten (met nog eens 13 staten die het op een bepaald moment erkennen maar vervolgens hun erkenning intrekken) en 93 staten erkennen het niet, terwijl Servië het blijft claimen als onderdeel van zijn eigen soevereine grondgebied.
  2. ^ Erkend als minderheidstalen:
    Hongaars, Bosnisch, Albanees, Kroatisch, Slowaaks, Roemeense, Bulgaars, Rusyn en Macedonisch

Referenties

Citaten

  1. ^ a b c "The World Factbook: Servië". Central Intelligence Agency. 20 juni 2014. Opgehaald 18 december 2014.
  2. ^ "Schattingen van de bevolking voor 1.1.2022" (PDF). Het statistische kantoor van de Republiek Servië. Opgehaald 11 juli 2022.
  3. ^ "2011 Census of Population, huishoudens en woningen in de Republiek Servië: vergelijkend overzicht van het aantal bevolking in 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002 en 2011, gegevens per nederzettingen" (PDF). Statistisch kantoor van Republiek Servië, Belgrado. 2014. ISBN 978-86-6161-109-4. Opgehaald 27 juni 2014.
  4. ^ a b c d "World Economic Outlook Database, oktober 2020". IMF.org. Internationaal Monetair Fonds. Opgehaald 16 december 2020.
  5. ^ "Gini-coëfficiënt van gelijkwaardig besteedbaar inkomen-EU-SILC-enquête". ec.europa.eu. Eurostat. Opgehaald 16 december 2020.
  6. ^ "Human Development Report 2021/2022" (PDF). Verenigde Naties Ontwikkelings Programma. 8 september 2022. Opgehaald 8 september 2022.
  7. ^ "De Servische revolutie en de Servische staat". Steven W. Sowards, Michigan State University Libraries. 11 juni 2009. Opgehaald 28 april 2010.
  8. ^ a b "Joegoslavische overeenkomst over opvolgingsproblemen (2001)". 3 oktober 2010. Gearchiveerd van het origineel op 26 mei 2012. Opgehaald 14 juni 2012.
  9. ^ "FR Joegoslavië investeringsprofiel 2001" (PDF). EBRD Country Promotion Program. p. 3. Gearchiveerd van het origineel (PDF) op 28 september 2011.
  10. ^ "Een geloofwaardig uitbreidingsperspectief voor en verbeterde EU -betrokkenheid bij de westerse Balkan" (PDF). Europese Commissie. 9 februari 2018. Opgehaald 9 februari 2018.
  11. ^ Petković 1926, p. 9.
  12. ^ a b Łuczyński, Michal (2017). ""Geograf Bawarski" - Nowe Odczytania " ["Bavarian geograaf" - Nieuwe lezingen]. Polonica (in het Pools). Xxxvii (37): 71. doen:10.17651/polon.37.9. Opgehaald 4 augustus 2020.
  13. ^ Schuster-Šewc, Heinz. "Порекло и историја етнонима Serve" лжички србин "". rastko.rs (in het Serviër). Vertaald door Petrović, Tanja. Пројекат растко - бдишин.
  14. ^ Rudnicki, Mikołaj (1959). Prasłowiańszczyzna, Lechia-Polska (in het Pools). Państwowe Wydawn. Naukowe, Oddzia ︢w Poznaniu. p. 182.
  15. ^ Roksandic 2011, p. 186–196.
  16. ^ Chapman 1981.
  17. ^ Srejović 1988.
  18. ^ "Servië's rijke en verborgen Romeinse geschiedenis". BBC nieuws. Opgehaald 2 februari 2020.
  19. ^ "Traces of Empire: Servië's Romeinse erfgoed". Balkan Insight. 24 oktober 2016. Opgehaald 2 februari 2020.
  20. ^ Mirković 2017, p. 79.
  21. ^ Kuzmanović & Mihajlović 2015, p. 416-432.
  22. ^ Ostrogorsky 1956, p. 84.
  23. ^ Stipčević 1977, p. 76.
  24. ^ Prima 1991, p. 38, 41.
  25. ^ Miller 2005, p. 533.
  26. ^ Prima 1991, p. 52-53.
  27. ^ Ivić 1995, p. 9.
  28. ^ Ćirković 2004, p. 11.
  29. ^ Prima 1991, p. 141.
  30. ^ Ćirković 2004, p. 15-17.
  31. ^ Ćirković 2004, p. 23-24.
  32. ^ Ćirković 2004, p. 38.
  33. ^ Ćirković 2004, p. 64.
  34. ^ Ćirković 2004, p. 28.
  35. ^ Ćirković 2004, p. 84-85.
  36. ^ Ćirković 2004, p. 107-108.
  37. ^ Dierauer, Isabelle (16 mei 2013). Onevenwicht, polarisatie en crisismodel: een internationale betrekkingstheorie waarin conflicten worden uitgelegd. University Press of America. p. 88. ISBN 978-0-7618-6106-5.
  38. ^ A ́Goston & Masters 2010, p. 383.
  39. ^ Riley-Smith 2001, p. 251.
  40. ^ Rodriguez 1997, p. 6.
  41. ^ Kia 2011, p. 62.
  42. ^ Ćirković 2004, p. 134.
  43. ^ Ćirković 2004, p. 135-136.
  44. ^ Fotić 2008, p. 519–520.
  45. ^ Sotirović 2011, p. 143–169.
  46. ^ Runciman 1968, p. 204.
  47. ^ Kia 2011, p. 115.
  48. ^ Ćirković 2004, p. 115, 119.
  49. ^ Ćirković 2004, p. 141–142.
  50. ^ Sotirović 2011, p. 163–164.
  51. ^ Pešalj 2010, p. 29-42.
  52. ^ a b Ćirković 2004, p. 151.
  53. ^ Todorović 2006, p. 7–8.
  54. ^ Ćirković 2004, p. 150.
  55. ^ Jelavich 1983a, p. 94.
  56. ^ Ćirković 2004, p. 177.
  57. ^ Ćirković 2004, p. 176.
  58. ^ Jelavich 1983a, p. 193-204.
  59. ^ Pavlowitch 2002, p. 29-32.
  60. ^ Radosavljević 2010, p. 171-178.
  61. ^ Rajić 2010, p. 143-148.
  62. ^ Ćirković 2004, p. 179-183.
  63. ^ Ćirković 2004, p. 190-196.
  64. ^ Ćirković 2004, p. 191.
  65. ^ Stavrianos 2000, p. 248–250.
  66. ^ Ćirković 2004, p. 195.
  67. ^ "Statehood Day van de Republiek Servië 2019". School of Engineering Management (Belgrado). Opgehaald 12 februari 2020.
  68. ^ Ćirković 2004, p. 214-215.
  69. ^ Jelavich 1983a, p. 246.
  70. ^ Pavlowitch 2002, p. 58.
  71. ^ Pavlowitch 2002, p. 63-64.
  72. ^ Ćirković 2004, p. 224.
  73. ^ Ćirković 2004, p. 225.
  74. ^ Pavlowitch 2002, p. 70.
  75. ^ Pavlowitch 2002, p. 73.
  76. ^ Ćirković 2004, p. 203.
  77. ^ a b "Servië - landen". Collection of Cooper Hewitt, Smithsonian Design Museum. 28 juni 1914. Opgehaald 20 juni 2021.
  78. ^ Hal 2000, p. 135.
  79. ^ Curtis 1992, p. 28.
  80. ^ Ćirković 2004, p. 246-247.
  81. ^ Mitrović 2007, p. 69.
  82. ^ Mitrović 2007, p. 104.
  83. ^ Ćirković 2004, p. 250-251.
  84. ^ Duffy, Michael (22 augustus 2009). "First World War.com - Primaire documenten - Vasil Radoslavov over de toetreding van Bulgarije in de oorlog, 11 oktober 1915". firstworldwar.com. Opgehaald 28 april 2010.
  85. ^ Највећа српска победа: фронт који за савезнике није био битанclus (in het Serviër)
  86. ^ "Servisch leger, augustus 1914". Vojska.net. Opgehaald 28 april 2010.
  87. ^ "Tema Nedelje: Najveća Srpska Pobeda: Sudnji Rat: Politika". Politika. 14 september 2008. Opgehaald 28 april 2010.
  88. ^ Sudetic, Charles (1992). "De Balkan Wars en Eerste Wereldoorlog". In Curtis, Glenn E. (ed.). Joegoslavië: een landelijke studie (3e ed.). Washington, D.C.: Federale onderzoeksdivisie, Library of Congress. pp. 27–28. ISBN 0-8444-0735-6. Oclc 24792849.
  89. ^ Тема недеље: највећа српска победа: сви српски три тријјмии [политика (in het Serviër)
  90. ^ Loti, Pierre (30 juni 1918). "Fourth of Servië's bevolking dood". Los Angeles Times. Opgehaald 28 april 2010.
  91. ^ "Beweert dat Serviërs uitsterven worden geconfronteerd" (PDF). The New York Times. 5 april 1918. Opgehaald 14 november 2010.
  92. ^ Radivojević, Biljana; Penev, Goran (2014). "Demografische verliezen van Servië in de Eerste Wereldoorlog en hun gevolgen op lange termijn". Economische annalen. 59 (203): 29–54. doen:10.2298/EKA1403029R.
  93. ^ "20/7/1917 De Corfu -verklaring: plannen voor een toekomstige Joegoslavië". 20 juli 2017.
  94. ^ Arhiv Jugoslavije - 1 december Act, 1 december 1918
  95. ^ Bojovi, Jovan, Zakonik Knjza Danila, Titograd: Istorijski Institut Crne Gore, 1982 .––––––, Podgorič Ka Skupština 1918: Dokumenta, Gornji Milanovac: Dečje Novine, 1989.
  96. ^ Pavlowitch 2002, p. 108-109.
  97. ^ Ćirković 2004, p. 251-252.
  98. ^ Stavrianos 2000, p. 624.
  99. ^ Pavlowitch 2008, p. 62.
  100. ^ Savich, Karl. "Het bloedbad van Kragujevac". Gearchiveerd van het origineel op 17 december 2012.
  101. ^ Israëli, Raphael (4 maart 2013). The Death Camps of Kroatië: Visions and Revisions, 1941–1945. Transactievublanters. p. 31. ISBN 978-1-4128-4930-2. Opgehaald 12 mei 2013.
  102. ^ "Joods erfgoed Europa - Servië 2 - Joods erfgoed in Belgrado". Joods erfgoed Europa. Gearchiveerd van het origineel op 30 juni 2010. Opgehaald 28 april 2010.
  103. ^ "Ustaša". Britannica onlinecyclopedia. Britannica.com. Opgehaald 28 april 2010.
  104. ^ Yeomans, Rory (2015). The Utopia of Terror: Life and Death in Wartime Kroatië. Boydell & Brewer. p. 18. ISBN 978-1-58046-545-8.
  105. ^ "Ustasa" (PDF). yadvashem.org. Opgehaald 25 juni 2018.
  106. ^ "Genocide van de Serviërs". De Combat Genocide Association.
  107. ^ Tito, Josip Broz (1945). Nacionalno pitanje u jugoslaviji: u svjetlosti narodnooslobodilačke borbe (in het Kroatische). Zagreb: Naprijed. p. 11. Moram ovdje podvući činjenicu da su u Redovima naše narodno-oSlbodilačke vojske i partiSanskih odreda u jugoslaviji, od samog početka pa do danas, nalaze u ogromnoj veeks većini baš srbi, umjesto da to bude obratno.
  108. ^ P.M. "Storia del Movimento Partigiano Bulgaro (1941–1944)". Bulgarije - Italia. Opgehaald 28 april 2010.
  109. ^ Žerjavić, Vladimir (1993). Joegoslavië: manipulaties met het aantal slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog. Kroatisch informatiecentrum. ISBN 978-0-919817-32-6.
  110. ^ Tanjug. "Posle rata u srbiji streljano preko 60.000 civila". Mondo.rs.
  111. ^ Bokovoy, Melissa Katherine; Irvine, Jill A.; Lilly, Carol S. (1997). Relaties van de staatssocie in Joegoslavië, 1945–1992. Scranton, Pennsylvania: Palgrave Macmillan. pp. 295–296, 301.
  112. ^ Norris, David A (2008). Belgrado een culturele geschiedenis. Oxford Universiteit krant. p. 134. ISBN 978-0-19-988849-8.
  113. ^ Bilandžić, Vladimir; Dahlmann, Dittmar; Kosanović, Milaan (2012). Van Helsinki tot Belgrado: de eerste CSCE-vervolgbijeenkomst en de crisis van Détente. Vandenhoeck & Ruprecht. pp. 163–184. ISBN 978-3-89971-938-3.
  114. ^ Trifunović, Vesna (juli 2018). "Patronen van competitief autoritarisme in de westelijke Balkan". Glasnik Etnografskog Instituta Sanu. 65 (1): 127–145. doen:10.2298/GEI1701127T.
  115. ^ Magaš, Branka (1993). De vernietiging van Joegoslavië: het volgen van de break-up 1980–92 (pp 165–170). Verso. ISBN 978-0-86091-593-5.
  116. ^ Engelberg, Stephen (16 januari 1992). "Uiteenvallen van Joegoslavië laat Slovenia veilig, Kroatië wankel". The New York Times. Opgehaald 6 april 2010.
  117. ^ "Servië niet schuldig aan genocide". Human Rights House Foundation. 26 februari 2007. Opgehaald 21 juli 2021.
  118. ^ "VN -rechtbank verwerpt de claims van Kroatië en Servië genocide". BBC nieuws. 3 februari 2015. Opgehaald 21 juli 2021.
  119. ^ "Politieke propaganda en het plan om een" staat voor alle Serviërs te creëren "" (PDF). Opgehaald 14 november 2010.
  120. ^ Groothoek, milosevic en de media. "Deel 3: dictatuur op de luchtgolven." PBS. Citaten uit film: "... De dingen die zijn gebeurd bij State TV, Warmongering, dingen die we nu kunnen toegeven: valse informatie, bevooroordeelde rapportage. Dat ging rechtstreeks van Milošević naar het hoofd van tv".
  121. ^ "Geschiedenis, bloedige geschiedenis". BBC nieuws. 24 maart 1999. Opgehaald 27 juli 2012.
  122. ^ "Servië de thuisbasis van het grootste aantal vluchtelingen en IDP's in Europa". B92. Opgehaald 5 mei 2020.
  123. ^ "Servië: Europa's grootste opgenomen vluchtelingensituatie". OSCE. Opgehaald 5 mei 2020.
  124. ^ Cross, S.; Kentera, S.; Vukadinovic, R.; Nation, R. (7 mei 2013). De veiligheidsgemeenschap van Zuidoost-Europa vormgeven voor de eenentwintigste eeuw: vertrouwen, partnerschap, integratie. Springer. p. 169. ISBN 978-1-137-01020-9. Opgehaald 5 mei 2020.
  125. ^ Ivan Vejvoda, 'maatschappelijk middenveld versus Slobodan Milošević: Servië 1991-2000', in Adam Roberts en Timothy Garton Ash (eds.), Burgerlijke weerstand en machtspolitiek: de ervaring van niet-gewelddadige actie van Gandhi tot heden. Oxford & New York: Oxford University Press, 2009, pp. 295–316. ISBN978-0-19-955201-6.
  126. ^ Miller 2005, p. 529–581.
  127. ^ "Bittere herinneringen aan de dodelijke marsrellen van Kosovo". Balkan Insight. 17 maart 2015. Opgehaald 2 december 2020.
  128. ^ Online/Beta, Piše: Danas (17 maart 2020). "Navršeno 16 Godina od Martovskog Pogroma Na Kosovu I Metohiji". Dnevni -lijst Danas (in het Serviër). Opgehaald 2 december 2020.
  129. ^ "Montenegro krijgt Servische herkenning". BBC. 15 juni 2006.
  130. ^ "Rift komt naar voren bij de Verenigde Naties over Kosovo". New York Sun. 19 februari 2008.
  131. ^ "Republiek Servië - Europese Unie". Ministerie van Buitenlandse Zaken. Gearchiveerd van het origineel op 6 mei 2013. Opgehaald 24 juni 2013.
  132. ^ "EU -leiders verlenen Servië kandidaatstatus". BBC nieuws. 1 maart 2012. Opgehaald 2 maart 2012.
  133. ^ "Servië krijgt de EU -kandidaatstatus, Roemenië krijgt niets". Euobserver. 2 maart 2012. Opgehaald 24 juni 2013.
  134. ^ "Conclusies van de Europese Raad (27/28 juni 2013)" (PDF). Europese raad. Gearchiveerd van het origineel (PDF) op 5 juli 2013. Opgehaald 19 november 2021.
  135. ^ "Servië: Nations in Transit 2020 Landrapport". Vrijheidshuis. Gearchiveerd Van het origineel op 30 oktober 2020. Opgehaald 3 november 2020.
  136. ^ Fruscione, Giorgio (2 oktober 2020). "Servië: van Milosevic tot Vucic, retourticket". ISPI (in Italiaans). Opgehaald 23 juli 2022.
  137. ^ "Freedom House rangschikt Servië als gedeeltelijk gratis in het laatste rapport". N1. 5 februari 2019. gearchiveerd van het origineel op 7 februari 2019. Opgehaald 5 februari 2019.
  138. ^ Voltmer, Katrin (2019). Media, communicatie en de strijd voor democratische verandering: casestudy's over betwiste overgangen. Springer -natuur. p. 6. ISBN 978-3-030-16747-9.
  139. ^ Bieber, Florian (juli 2018). "Patronen van competitief autoritarisme in de westelijke Balkan". Oost -Europese politiek. 38 (3): 337–54. doen:10.1080/21599165.2018.1490272.
  140. ^ Maerz, Seraphine F; et al. (April 2020). "State of the World 2019: Autocratization Surets - weerstand groeit". Democratisering. 27 (6): 909–927. doen:10.1080/13510347.2020.1758670.
  141. ^ Castaldo, Antonino; Pinna, Alessandra (2017). "De-Europeanization in de Balkan. Media Freedom in Post-Milošević Servië". Europese politiek en samenleving. 19 (3): 264–281. doen:10.1080/23745118.2017.1419599. HDL:10451/30737. S2CID 159002076.
  142. ^ "PRVI PUT POLICIJSKI čAS OD DROGEGEG SVETSKOG RATA, GRAđANI UGLAVNOM POSLUšNI". N1. 19 maart 2020. Gearchiveerd van het origineel op 19 november 2020. Opgehaald 16 juni 2020.
  143. ^ "Servië die Europa's op een na snelste vaccinrol uitvoert". intellinews.com. 29 januari 2021. Opgehaald 30 januari 2021.
  144. ^ "Франкфртер аемајне цајтунг: зашто србија усшшшш clusшо вакцинише". Politika online. Opgehaald 30 januari 2021.
  145. ^ "Srbija prva u evropi po broju onih koji su dobili drugu dozu na milion građana". N1 (in het Serviër). 3 maart 2021. Opgehaald 19 maart 2021.
  146. ^ "'Eindeloos gelukkig': de Vucic Claims Herkeising-overwinning van Servië ". www.aljazeera.com.
  147. ^ "Servië: op weg naar de toetreding van de EU". Wereldbankgroep. Opgehaald 21 oktober 2014.
  148. ^ "Servië: introductie". Michigan State universiteit. Opgehaald 3 oktober 2014.
  149. ^ "Servië". Zuidoost -Europa reisgids. Balkan 360. gearchiveerd van het origineel op 6 oktober 2014. Opgehaald 3 oktober 2014.
  150. ^ Kovačević, Miladin (2021). "Statistisch Jaarboek van Servië 2021" (PDF). Statistisch jaarboek van Servië. Belgrado: Statistisch kantoor van de Republiek Servië.
  151. ^ "The World Factbook: Kosovo". Central Intelligence Agency. 19 juni 2014. Opgehaald 8 januari 2015.
  152. ^ "Border Police Department". Kosovo Police. Gearchiveerd van het origineel Op 8 januari 2015. Opgehaald 8 januari 2015.
  153. ^ "Uredba o Kontroli Prelaska Administrativne linije prema autonomnoj pokrajini Kosovo I Metohija" (in het Serviër). Officiële Gazette van de Republiek Servië. Gearchiveerd van het origineel Op 8 januari 2015. Opgehaald 8 januari 2015.
  154. ^ Carevic, Ivana; Jovanovic, Velimir. Stratigrafisch-structurele kenmerken van Mačva Basin (PDF) (Rapport). p. 1. UDC 911.2: 551.7 (497.11). Gearchiveerd van het origineel (PDF) op 30 augustus 2016.
  155. ^ "Over de Karpaten - Karpaten van de Heritage Society". Karpaten op het gebied van Heritage Society. Gearchiveerd van het origineel op 6 april 2010. Opgehaald 28 april 2010.
  156. ^ "O srbiji". Turistickimagazin.com. Gearchiveerd van het origineel op 25 maart 2012.
  157. ^ The Times Atlas of the World (1993). Times Books ISBN0-7230-0492-7.
  158. ^ "Servië :: klimaat". Encyclopædia Britannica online. 2007. pp. 5 van 71.
  159. ^ "CIA - The World Factbook". Cia.gov. Opgehaald 24 mei 2012.
  160. ^ Radovanović, M en Dučić, V, 2002, Variabiliteit van het klimaat in Servië in de tweede helft van de 20e eeuw, EGS XXVII Algemene Vergadering, Nice, 21 tot 26 april 2002, Abstract #2283, 27: 2283–, geleverd door de Smithsonian / NASA Astrophysic gegevenssysteem
  161. ^ "Kossava". Woordenlijst van meteorologie, tweede editie. American Meteorological Society. Juni 2000. Gearchiveerd van het origineel op 30 september 2007. Opgehaald 11 maart 2007.
  162. ^ "Basisklimaatkenmerken voor het grondgebied van Servië". Hydrometeorologische dienst van Servië.
  163. ^ "Eerdere temperatuur extreme extreme sinds het begin van de meting" (PDF). Hydrometeorologische dienst van Servië. Gearchiveerd van het origineel (PDF) op 11 mei 2011. Opgehaald 5 november 2010.
  164. ^ "World Risk Report 2013 - Blootstelling aan natuurlijke gevaren" (PDF). Alliance Development Works. 2013. pp. 3–4. Gearchiveerd van het origineel (PDF) op 16 augustus 2014.
  165. ^ "River overstromingen Servië". Europees centrum voor klimaataanpassing. Opgehaald 18 december 2014.
  166. ^ "Servië krijgt $ 300 miljoen van de Wereldbank om overstromingen te helpen herstellen". Reuters. 4 oktober 2014. Opgehaald 18 december 2014.
  167. ^ "The Donau | National Tourism Organisation of Servië". www.serbia.travel. Opgehaald 27 april 2019.
  168. ^ Jolović, Dejan (19 augustus 2016). "Tien economische voordelen van de Donau voor Servië". Danubius. Opgehaald 27 april 2019.
  169. ^ Takić, Ljiljana M.; Mladenović-Ranisavljević, Ivana I.; Nikolić, Vesna D.; Nikolić, Ljubiša B.; Vuković, Milovan V.; Živković, Nenad V. (2012). "De beoordeling van de Donau -waterkwaliteit in Servië" (PDF). Geavanceerde technologieën: 59.
  170. ^ "Morava River -". 9 oktober 2015. Opgehaald 27 april 2019.
  171. ^ "Navigatie en transport: waterwegen". Donau -strategie in Servië. Opgehaald 18 december 2014.
  172. ^ "Servië Bezoek - Nature & Outdoors - Stema Guide". www.serbia-visit.com. Gearchiveerd van het origineel Op 28 april 2019. Opgehaald 28 april 2019.
  173. ^ a b c d e f g h i j "Statistisch jaarboek van de Republiek Servië" (PDF). Statistisch kantoor van de Republiek Servië. 2012.
  174. ^ a b "Servische biodiversiteit". Iucn. 7 augustus 2012. Gearchiveerd van het origineel op 26 april 2016. Opgehaald 22 augustus 2019.
  175. ^ "Reptielen in Servië" (PDF). Glasnik. 9 juni 2017. Gearchiveerd van het origineel (PDF) op 10 oktober 2017. Opgehaald 6 september 2017.
  176. ^ "Servische bruine beer". DiscoverSerbia.org.
  177. ^ "Carska Bara - Fauna Ptica". Carskabara.rs. Gearchiveerd van het origineel op 23 oktober 2013. Opgehaald 22 oktober 2013.
  178. ^ "UVAC Special Nature Reserve". Uvac.org.rs. Gearchiveerd van het origineel op 22 oktober 2013.
  179. ^ "De grootste stationaire van gelange uilen". Servië.com. 9 juni 2017.
  180. ^ "De bedreigde diersoort van de aarde". Earthsendangered. 9 juni 2017.
  181. ^ ":: se" srbijašume "Belgrado". Srbijasume.rs. 31 december 2010. Gearchiveerd van het origineel op 22 oktober 2013. Opgehaald 21 oktober 2013.
  182. ^ Grantham, H. S.; et al. (2020). "Anthropogene modificatie van bossen betekent dat slechts 40% van de resterende bossen een hoge integriteit van ecosysteem heeft - aanvullend materiaal". Natuurcommunicatie. 11 (1): 5978. Bibcode:2020NATCO..11.5978G. doen:10.1038/S41467-020-19493-3. ISSN 2041-1723. PMC 7723057. Pmid 33293507.
  183. ^ "Servië - European Environment Agency (EER)". Eea.europa.eu.
  184. ^ Elezović, Nataša; Stefanov Ketin, Sonja; Dašić, predrag; Dervišević, Irma (april 2018). "Analyse van de SWQI -index van de rivier Ibar (Servië)". Fresenius Environmental Bulletin.
  185. ^ "Giftige kranen: arseen in water wekt angsten van kanker op". Balkan Insight. 20 maart 2018. Opgehaald 28 april 2019.
  186. ^ "Servië recycling 15% afval". BLIC. Gearchiveerd van het origineel op 31 december 2010. Opgehaald 28 april 2010.
  187. ^ "Milieu-impact van de oorlog in Joegoslavië op Zuidoost-Europa". assembly.coe.int. Opgehaald 20 september 2019.
  188. ^ "SVI ustavi Moderne Države Srbije OD 1835 do 2006 - Sretenjski, Turski, Radikalski Ustav I Srpska Ustavnost". Bašta Balkana Magazin (in het Serviër). 29 oktober 2012. Opgehaald 15 augustus 2019.
  189. ^ "SRETENJSKI USTAV IZ 1835.: KAKO JE SRBIJA U 19. Stoljeću Postala" Država Slobode " - Liberalni Forum" (in Bosnisch). 15 februari 2017. Opgehaald 15 augustus 2019.
  190. ^ "Servische constitutionele geschiedenis deel I". Belgraded.com. Gearchiveerd van het origineel op 16 maart 2012.
  191. ^ "Servië: grondwet van de Republiek Servië". Wipo.int.
  192. ^ a b "Verantwoordelijkheden". PredSednik.rs. Gearchiveerd van het origineel op 5 juni 2013. Opgehaald 20 maart 2013.
  193. ^ "Servië kiest premier Aleksandar Vucic als president". BBC nieuws. 3 april 2017. Opgehaald 16 januari 2018.
  194. ^ "Izbori 2012 - Nova Vlada Položila Zakletvu". B92.
  195. ^ "Nationale Vergadering van de Republiek Servië | Jurisdictie, competenties en plichten van de Nationale Vergadering". Parlament.gov.rs. 11 juni 2008.
  196. ^ "Izveštaj o ukupnim rezultatima izbora 2020. Godine" (in het Serviër). Rik.
  197. ^ "Србија пета у е евроalen по бр жена на навним фннкцијама". Politika online. Opgehaald 18 januari 2021.
  198. ^ Avramović, Sima (2014). "Srpski Građanski Zakonik (1844) I Pravni Transplanti - Kopija AustriJskog Uzora ili Više od Toga?" (PDF). Srpski Građanski Zakonik - 170 Godina. Gearchiveerd van het origineel (PDF) op 25 juli 2020. Opgehaald 1 augustus 2019.
  199. ^ Mrežni Sistemi (5 juni 2014). "Geschiedenis van de rechterlijke macht in Servië". mreznisistemi.rs. Hooggerechtshof van cassation. Gearchiveerd van het origineel op 27 april 2019. Opgehaald 27 april 2019.
  200. ^ "Ninkovic Law Office :: Nieuws en publicaties :: Legal System of Servië". www.ninkovic.rs. Opgehaald 27 april 2019.
  201. ^ "Zakon O Uređenju Sudova". Paragraf.rs.
  202. ^ "Politie in Servië". Pointepulse. Gearchiveerd van het origineel op 27 januari 2020. Opgehaald 27 januari 2020.
  203. ^ "Over agentschap / beveiligingsinformatiebureau". Bia.gov.rs. 27 juli 2002. Gearchiveerd van het origineel op 20 oktober 2013. Opgehaald 19 oktober 2013.
  204. ^ "Servië diplomatieke lijst 2012" (PDF). Gearchiveerd van het origineel (PDF) op 23 oktober 2013. Opgehaald 27 oktober 2014.
  205. ^ "Diplomatieke missies". Ministerie van Buitenlandse Zaken van Servië. Gearchiveerd van het origineel op 5 mei 2012. Opgehaald 24 mei 2012.
  206. ^ "Diplomatieke missies in Servië". Ministerie van Buitenlandse Zaken van Servië. Gearchiveerd van het origineel op 20 februari 2012. Opgehaald 15 september 2012.
  207. ^ "Ambasade Republike Srbije". Gearchiveerd van het origineel Op 1 november 2018. Opgehaald 2 februari 2020.
  208. ^ "Servië is van toepassing op EU -lidmaatschap". Zweeds presidentschap van de Europese Unie. Gearchiveerd van het origineel op 27 januari 2010. Opgehaald 25 december 2009.
  209. ^ "Europese Raad 27/28 juni 2013 Conclusies" (PDF). Raad van de Europese Unie. 27 juni 2013. Gearchiveerd van het origineel (PDF) op 10 oktober 2017. Opgehaald 28 juni 2013.
  210. ^ "EU verleent de kandidaatstatus van Servië". Tijden van India. 2 maart 2012. Gearchiveerd van het origineel op 17 april 2012. Opgehaald 24 mei 2012.
  211. ^ EU om het lidmaatschap in kaart te brengen voor 6 westerse Balkan -staten, Michael Peel en Neil Buckley, Financial Times, 1 februari 2018
  212. ^ Protest overgebracht naar Frankrijk, Groot -Brittannië, Costa Rica, Australië, Albanië bij de Wayback -machine (Archive Index)
  213. ^ Резолуција Народне скупштине о заштити суверенитета, територијалног интегритета и уставног поретка Републике Србије // Zie artikel 4.
  214. ^ Резолуција Народне скупштине о заштити суверенитета, територијалног интегритета и уставног поретка Републике Србије // Zie artikel 6.
  215. ^ Како је утврђена војна неутралност Politika.rs, 12 januari 2010.
  216. ^ a b "Relaties met Servië".
  217. ^ NAVO "accepteert de vastberadenheid van Servië om neutraal te zijn" B92.net, 13 oktober 2017.
  218. ^ В зависимости от независимости: Сербия готова разорвать отношения с Западом из-за Косово Gearchiveerd 3 januari 2018 op de Wayback -machine Kommersant, 27 december 2007.
  219. ^ Met Rusland als een bondgenoot, rand Servië naar de NAVO Reuters, 3 juli 2016.
  220. ^ Ramani, Samuel (15 februari 2016). "Waarom Servië zijn alliantie met Rusland versterkt". Huppost.
  221. ^ "Više novca za naoružanje". Radio slobodna evropa (in Serbo-Kroatisch). Opgehaald 18 januari 2019.
  222. ^ "Vojska srbije od sutra i zvanično profesionalna". Politika. 31 december 2010. Opgehaald 24 mei 2012.
  223. ^ "BLIC Online | Sa 28.000 vojnika vojska srbije među najbrojniJim u regionu". Blic.rs.
  224. ^ "Активна и пасивна резерва" (PDF) (in het Serviër). mod.gov.rs. Opgehaald 9 mei 2022.
  225. ^ "Obveznici Postali" Pasivna Rezerva "" (in het Serviër). B92. 4 januari 2011. Opgehaald 21 juni 2013.
  226. ^ "Geen Hay Justicia Para Las Víctimas de los Bombardeos de la Otan" (in het Spaans). Amnesty International. Gearchiveerd van het origineel op 24 juli 2009. Opgehaald 10 november 2009.
  227. ^ Pike, John. "CSTO -leden". Wereldwijde veiligheid. Opgehaald 21 oktober 2014.
  228. ^ "Huidige multinationale operaties". www.mod.gov.rs. Opgehaald 26 april 2013.
  229. ^ "Vulin: Izvoz Odbrambene Industrije 600 Miliona Dolara U 2018". N1 srbija (in het Serviër). 26 december 2018. Gearchiveerd van het origineel Op 1 augustus 2019. Opgehaald 1 augustus 2019.
  230. ^ "Srpska vojna industrija u usponu". Glas-Javnosti. Gearchiveerd van het origineel Op 29 juni 2012. Opgehaald 24 mei 2012.
  231. ^ "Povratak vojne industrije srbije na svetsku scenu". BLIC. Opgehaald 24 mei 2012.
  232. ^ "Wapenbezit per land 2021". WorldPopulationReview.com. Opgehaald 24 juli 2021.
  233. ^ "CCRE: Servië". Gearchiveerd van het origineel op 4 juni 2012.
  234. ^ a b c "Wet op territoriale organisatie" (in het Serviër). Nationale Vergadering van de Republiek Servië. 29 december 2007. Gearchiveerd van het origineel op 12 oktober 2013. Opgehaald 6 oktober 2013.
  235. ^ Besluit over de nietigverklaring van de onwettige handelingen van de voorlopige instellingen van zelfbestuur in Kosovo en metohija over hun verklaring van eenzijdige onafhankelijkheid Regering van Servië, 2008
  236. ^ "Попиtr у србији 2011". Popis2011.stat.rs.
  237. ^ "Rekos2011". Esk.rks-gov.net. Gearchiveerd van het origineel op 10 november 2013. Opgehaald 18 januari 2013.
  238. ^ "Sebičnost žena u srbiJi nije uzrok Bele Kuge | Euractiv srbija". EURACTIV.RS. 26 juli 2013.
  239. ^ Roser, Max (2014), "Totale vruchtbaarheidscijfers over de hele wereld in de afgelopen eeuwen", Onze wereld in gegevens, Gapminder Foundation, gearchiveerd van het origineel op 8 juli 2019, opgehaald 8 mei 2019
  240. ^ "Servië probeert de hersenkloof uit de jaren 90 te vullen". EMG.RS. 5 september 2008.
  241. ^ "Survey S&M 1/2003". Joegoslavische enquête.
  242. ^ "De gemiddelde leeftijd van de bevolking van Servië neemt toe". www.srbija.gov.rs (in het Serviër). De regering van de Republiek Servië. 2020. Opgehaald 26 juni 2022.
  243. ^ "Landvergelijking: bevolkingsgroei". The World Factbook, CIA. 2002. Gearchiveerd van het origineel op 14 mei 2011.
  244. ^ "Huishoudelijke cijfers" (PDF). pod2.stat.gov.rs.
  245. ^ Bank, World (9 april 2020). "Europa Central Asia Economic Update, Spring 2020: Fighting Covid-19". open knowledge.worldbank.org. Wereldbank: 71, 72. Opgehaald 9 april 2020.
  246. ^ Tanjug (22 oktober 2007). "Servië's vluchtelingenpopulatie grootst in Europa". B92.
  247. ^ "Servië organiseert momenteel meer dan 260K vluchtelingen en IDP's". B92. 20 juni 2013. Opgehaald 21 juni 2013.
  248. ^ "De nationale minderheid van Slowakije maakt Servië mooier, rijker". srbija.gov.rs. 11 december 2018.
  249. ^ Lux, Gábor; Horváth, Gyula (2017). Het Routledge -handboek voor regionale ontwikkeling in Midden- en Oost -Europa. Taylor & Francis. p. 190.
  250. ^ FILEP, Béla (2016). De politiek van goede buurt: staat, maatschappelijk middenveld en de verbetering van cultureel kapitaal in Oost -Midden -Europa. Taylor & Francis. p. 71.
  251. ^ "Vesti - Zvaničan Broj Roma U Srbiji". B92. 7 april 2009.
  252. ^ Chinese migranten gebruiken Servië als poort naar Europa, ABC News, 13 juli 2010.
  253. ^ V. Mijatović - B. Hadžić. "I kinezi napuštaju srbiju". Novosti.rs.
  254. ^ a b "2011 Census of Population, huishoudens en woningen in de Republiek Servië: vergelijkend overzicht van het aantal bevolking in 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002 en 2011, gegevens per nederzettingen" (PDF). Statistisch kantoor van Republiek Servië, Belgrado. 2014. ISBN 978-86-6161-109-4. Opgehaald 27 juni 2014.
  255. ^ J. Gordon Melton; Baumann, Martin (2010). Religies van de wereld, tweede editie: een uitgebreide encyclopedie van overtuigingen en praktijken. ABC-Clio. pp. 511–12. ISBN 978-1-59884-204-3. Opgehaald 10 oktober 2016.
  256. ^ "Становништво, домаћинства и породице - база: попиtr у србији 2011". Popis2011.stat.rs.
  257. ^ "Grkokatolici u vojvodini". Žumberacki vikariJat. Augustus 2014.
  258. ^ a b c "Gemeenschapsgegevens" (PDF). pod2.stat.gov.rs. PBC.
  259. ^ Alexander, Ronelle (15 augustus 2006). Bosnisch, Kroatisch, Servisch, een grammatica: met sociolinguïstisch commentaar. Univ van Wisconsin Press. pp. 1–2. ISBN 978-0-299-21193-6.
  260. ^ "Ivan Klajn: ćirilica će postati arhaično pismo".
  261. ^ Subotić, Ljiljana; Sredojević, Dejan; Bjelaković, Isidora (2012), Fonetika I Fonologija: Ortoepska i Ortografska Norma Standardnog Srpskog Jezika (in Servo-Kroatische), Filozofski fakultet novi sad, gearchiveerd van het origineel Op 3 januari 2014
  262. ^ "Toepassing van het charter in Servië" (PDF). Europees Handvest voor regionale of minderheidstalen. 11 juni 2013. pp. 4–5, 9.
  263. ^ Ivanović, Aleksandar (2019). "Het recht op sociale zekerheid in de grondwet van de Republiek Servië". Studia Z Zakresu Prawa Pracy I Polityki Społecznej. 26 (1): 47–65. doen:10.4467/25444654spp.19.004.10147.
  264. ^ a b Stosić, Sanja; Karanović, Nevena (2014). "Gezondheidszorgeconomie in Servië: huidige problemen en veranderingen". Vojnosanit pregl. 71 (11): 1055–61. doen:10.2298/vsp120205002S. Pmid 25536810.
  265. ^ "Izjzs - Batut ::". www.batut.org.rs. Opgehaald 25 januari 2021.
  266. ^ Bjegović Mikanović, Vesna (2016). "Governance en Management of Health Care Instellingen in Servië: een overzicht van recente ontwikkelingen". Sejph.
  267. ^ Пешикан, митар; Јерковић, јован; Пижрица, мато (2010). "Речник". Правоalen. Нови сад: матица српска. pp. 282–. ISBN 978-86-7946-079-0.
  268. ^ "Vojnomedicinska Akademija: 165 Godina Tradicije I Napretka" (PDF). Opgehaald 20 september 2017.
  269. ^ Mišković, Ivan (4 februari 2009). "Za Godinu Dana Više OD 50.000 Operacija". blic.rs (in het Serviër). Opgehaald 28 januari 2021.
  270. ^ "De grootste ziekenhuizen ter wereld". Worldatlas.com. 5 oktober 2017. Opgehaald 28 januari 2021.
  271. ^ "Institut" dedinje "prvi u evropi po broju operacija na otvorenom srcu u 2019". N1 (in het Serviër). 8 januari 2020. Opgehaald 25 januari 2021.
  272. ^ Поповић, рајна. "Кардиолози уградили" кишобранчић "који рлише притисак". Politika online. Opgehaald 25 januari 2021.
  273. ^ Janković, Andriana. "Ekskluzivno Srpski Lekari će prvi na svetu ženi transplantirati penis". Blic.rs (in het Serviër). Opgehaald 25 januari 2021.
  274. ^ "Upper-midden inkomenseconomieën". De Wereldbank.
  275. ^ "World Economic Outlook Database - Servië". Internationaal Monetair Fonds. April 2021. Opgehaald 9 mei 2022.
  276. ^ "Bruto binnenlands product (BBP) 2005–2017 - Herziene gegevensreeksen" (PDF). Statistisch kantoor van de Republiek Servië. 10 januari 2018. Opgehaald 1 november 2021.
  277. ^ "Belgrado Stock Exchange JSC, Belgrado". Belex.rs. Opgehaald 5 augustus 2014.
  278. ^ "Global Index: Resultaten".
  279. ^ "Global Peace Index 2020: vrede meten in een complexe wereld" (PDF). Instituut voor economie en vrede. Juni 2020. Opgehaald 1 november 2021.
  280. ^ "Rapport voor geselecteerde landen en onderwerpen: Servië BBP -groeipercentage". IMF.org. Opgehaald 5 augustus 2014.
  281. ^ "Kako je srbija došla do javnog duga od 24,8 milijardi evra". 21 februari 2016.
  282. ^ "Administratie van de overheid - aandelen en structuur van de overheidsschuld". Gearchiveerd van het origineel op 20 oktober 2019. Opgehaald 26 juli 2019.
  283. ^ a b "Bulletin: Labour Force Survey in de Republiek Servië, 2018" (PDF). Bilten. Belgrado: Statistisch kantoor van de Republiek Servië. 2019. ISSN 0354-3641.
  284. ^ "Gemiddelde salarissen en lonen per werknemer, mei 2019". Statistisch kantoor van de Republiek Servië.
  285. ^ "Europa :: Servië - The World Factbook - Central Intelligence Agency". 26 oktober 2021.
  286. ^ "Amerikaanse ambassade: investeringen in de particuliere sector". Gearchiveerd van het origineel op 27 mei 2010.
  287. ^ "Ministerie van Economische Betrekkingen, Russische Federatie".
  288. ^ "Mijnbouw, een nieuwe" aas in de mouw "voor Servië?".
  289. ^ "Statistische release: statistieken van externe handel" (PDF). Arbeidsonderzoek. Statistisch kantoor van de Republiek Servië (198). 16 juli 2019. ISSN 0353-9555.
  290. ^ "Geliberaliseerde handel". siepa.gov.rs. Gearchiveerd van het origineel Op 29 april 2012. Opgehaald 3 augustus 2014.
  291. ^ "Koje Voće Srbija Najviše Izvozi, A Koje Donosi Najviše novca". Nova Portal (in het Serviër). 6 mei 2022. Opgehaald 2 oktober 2022.
  292. ^ "Izvoz i uvoz voća iz srbije: najveće Količine završe na policama zemalјa eu - макроеконома "а" (in het Serviër). Opgehaald 2 oktober 2022.
  293. ^ a b "Privreda u srbiji". Opgehaald 27 oktober 2014.
  294. ^ "Izvoz PoljoprivredniH Proizvoda - 3,2 Milijarde Dolara". Ekonomski online.
  295. ^ a b "Voedsel". Gearchiveerd van het origineel op 9 oktober 2014. Opgehaald 27 oktober 2014.
  296. ^ a b "Landbouw". Regering van Servië. Gearchiveerd van het origineel op 16 juni 2013. Opgehaald 19 maart 2013.
  297. ^ "Servië overzicht". Voedsel- en landbouworganisatie van de Verenigde Naties. Opgehaald 14 juni 2013.
  298. ^ "export.gov". Exporteer oplossingen. 1 januari 2014. Opgehaald 20 juni 2021.
  299. ^ "Vinski Regioni". vinsekture.rs (in het Serviër). Vinske ture.
  300. ^ "NAVO's nieuwste doelwit: de economie van Joegoslavië".
  301. ^ "Deindustrijalizacija Srbije - Kolumne". Akter. 28 april 2013. Gearchiveerd van het origineel op 29 oktober 2013.
  302. ^ Mikavica, A. (3 september 2017). "Slobodne Zone Mamac Za Investitore". Politika.rs (in het Serviër). Opgehaald 17 maart 2019.
  303. ^ "Biz-Vesti-Auto-Industrija Za Srbiju Kao It". B92. 4 oktober 2013.
  304. ^ Ongelooflijke opkomst van de Servische staalindustrie | | Midden -Europese financiële waarnemer
  305. ^ "Alles over de Tesla -telefoon". telegraf.rs.
  306. ^ "Servische ontwikkelingsagentschap - RAS" (PDF). siepa.gov.rs.
  307. ^ "Elektronica". Siepa.gov.rs.
  308. ^ "Farmaceutisch". Siepa.gov.rs.
  309. ^ "Monitoring van de ijzeren poort waterkracht en navigatiesysteem op de Donau -rivier". wrmjournal.com. Opgehaald 28 april 2019.
  310. ^ a b "Biz - Vesti - Srbija IMa Uglja Za Još Jedan Vek". B92.
  311. ^ "2010 Survery of World Energy Resources" (PDF). World Energy Council. Gearchiveerd van het origineel (PDF) op 24 augustus 2013. Opgehaald 20 augustus 2013.
  312. ^ "Landvergelijking: aardgas - bewezen reserves". Het wereldfactboek. Central Intelligence Agency. Gearchiveerd van het origineel op 9 maart 2013.
  313. ^ "Exploratie, productietempo sneller in Servië, Bosnië en Herzegovina - Oil & Gas Journal". Ogj.com.
  314. ^ "Hogere productie, EPS stabiel in 2017". EPS.RS. Gearchiveerd van het origineel op 24 september 2017. Opgehaald 8 mei 2017.
  315. ^ "Sectoren >> Energiesector. :: Italië-Serbia: verbetering van de ontwikkeling van ondernemers" (in Italiaans). ForumSerbia.eu. 6 maart 2012. Gearchiveerd van het origineel op 29 oktober 2013.
  316. ^ "Tent - verantwoordelijkheid en voorrecht". Tent.rs. Gearchiveerd van het origineel Op 29 oktober 2013. Opgehaald 25 oktober 2013.
  317. ^ "Hij đerdap 1 - Tehičke Karakteristike". Djerdap.rs. Gearchiveerd van het origineel op 3 april 2012.
  318. ^ "Servië Energy Business Magazine - energiesector Servië". Servië-Energy.eu.
  319. ^ "Нис у бројкама | нис". Nis.rs. Gearchiveerd van het origineel Op 29 oktober 2013. Opgehaald 25 oktober 2013.
  320. ^ a b "Praktische wet". Uk.practicallaw.com. 1 februari 2013.
  321. ^ "Biz - Vesti - Kravčenko: nis je već sada broj 1". B92.
  322. ^ "Нис данас | нис". Nis.rs. Gearchiveerd van het origineel op 29 oktober 2013.
  323. ^ "Transnafta - Home - Over ons - de activiteit van het bedrijf". Transnafta.rs. Gearchiveerd van het origineel Op 29 oktober 2013. Opgehaald 24 september 2017.
  324. ^ "Transport prirodnog gasa". Srbijagas. 31 juli 2013.
  325. ^ "Servië, Republiek Srpska Sign Joint Statement over Gornja Drina Hydropower Project". Balkan Green Energy News. 18 november 2020. Opgehaald 4 december 2020.
  326. ^ "Servisch, RS PMS -ondertekendocument om waterkrachtcentrales te bouwen". N1 srbija (in het Serviër). 13 november 2020. Gearchiveerd van het origineel op 25 november 2020. Opgehaald 4 december 2020.
  327. ^ "Balkan Stream Gas Pipeline opent door Servië". N1 (in het Serviër). 1 januari 2021. Opgehaald 2 januari 2021.
  328. ^ "Servië". International Trade Administration | Trade.gov. 8 maart 2021. Opgehaald 20 juni 2021.
  329. ^ "Zakon" (PDF). Putevi-Srbije.rs. Gearchiveerd van het origineel (PDF) op 19 april 2013. Opgehaald 26 oktober 2013.
  330. ^ "Putna mreža republike srbije". Putevi-Srbije.rs. Gearchiveerd van het origineel op 17 december 2011.
  331. ^ "Over ons". Gearchiveerd van het origineel op 30 december 2017.
  332. ^ "Potpisan KomerCiJalni Ugovor Za Auto-Put Preljina-Požega". Radiopelevisie van Servië (in het Serviër). 27 november 2017. Opgehaald 26 juni 2018.
  333. ^ Servië om 800 mln euro te investeren in Morava Corridor Motorway Project
  334. ^ "Statistische release: geregistreerde weg motorvoertuigen en trailers en verkeersongevallen, 2018" (PDF). Arbeidsonderzoek. Statistisch kantoor van de Republiek Servië. 8 maart 2019. ISSN 0353-9555. Opgehaald 9 mei 2022.
  335. ^ "Vucic en Orban om de eerste trein op Fast Railroad te rijden". N1 (in het Serviër). 18 maart 2022. Opgehaald 22 maart 2022.
  336. ^ "Vučić:" Dit brengt Serviërs en Hongaren dichterbij, Boedapest in twee en een half uur "". B92.net. Opgehaald 22 maart 2022.
  337. ^ "Algemene informatie". Servische spoorwegen. Gearchiveerd van het origineel op 18 mei 2016.
  338. ^ Air Servië-CH-AVIATION
  339. ^ "Air Servië passagiersverkeer groeit met 9,5% in 2019". SEIDEWS.
  340. ^ "Niš Airport om uit te breiden". Ex-yu luchtvaartnieuws. 25 juli 2015.
  341. ^ "Statistisch jaarboek" (PDF). Statistički Godišnjak Srbije = Statistisch Jaarboek van Servië. Belgrado: Statistisch kantoor van de Republiek Servië. 2019. ISSN 0354-4206. Opgehaald 9 mei 2022.
  342. ^ "Investeren in Servië: moderne infrastructuur, transport". Siepa. Gearchiveerd van het origineel op 6 november 2009. Opgehaald 28 april 2010.
  343. ^ a b c "Voorgegaan trzista" (PDF). ratel.rs. 2017.
  344. ^ Jovanka Matic en Larisa Rankovic, "Servië Gearchiveerd 13 januari 2016 op de Wayback -machine", EJC Media Landscapes; bezocht op 11 maart 2016
  345. ^ "Završena digitalizacija!". Gearchiveerd van het origineel op 4 maart 2016.
  346. ^ "Servië Times Daily News - DACIC: Toerisme registreert positieve groeicijfers". Servië-times.com. 28 mei 2013. gearchiveerd van het origineel op 1 november 2013.
  347. ^ "Kantoor van de Republiek Servië, gegevens voor 2019" (PDF).
  348. ^ Ljajić: Cilj Je 1,7 Milijardi Dolara Od Turizma U 2019. Godini
  349. ^ "Servië". au.totalTravel.yahoo.com. Gearchiveerd van het origineel op 2 november 2013. Opgehaald 20 maart 2013.
  350. ^ "Toerisme" (PDF). stat.gov.rs.
  351. ^ "Putovanja - Porast Broja turista u beogradu u 2013. - b92 putovanja". B92. Opgehaald 27 oktober 2014.
  352. ^ "Đavolja varoš". Servië. Travel. Gearchiveerd van het origineel Op 8 mei 2013. Opgehaald 20 maart 2013.
  353. ^ "Kultura - Vesti - na exitu Oko 25 Hiljada Stranaca". B92.
  354. ^ Laplante, Phillip A. (1999). Uitgebreide woordenboek van elektrotechniek. Springer. p. 635. ISBN 978-3-540-64835-2.
  355. ^ "Milutin Milankovitch: artikelen voorzien". EarthObservatory.nasa.gov. 24 maart 2000. Opgehaald 15 augustus 2012. De Servische astrofysicus Milutin Milankovitch is het best bekend voor het ontwikkelen van een van de belangrijkste theorieën met betrekking tot aardse bewegingen en klimaatverandering op lange termijn.
  356. ^ Census van bevolking, huishoudens en woningen in de Republiek Servië Statistisch kantoor van de Republiek Servië
  357. ^ "Onderwijsstatistieken in Servië". Webrzs.stat.gov.rs. Opgehaald 20 maart 2013.
  358. ^ "Onderwijsrechten". ei-ie.org. Gearchiveerd van het origineel op 27 oktober 2007. Opgehaald 20 maart 2013.
  359. ^ "Petnica Kao Nacionalni Brend". almanah.petnica.rs. Opgehaald 1 september 2019.
  360. ^ Enquête Servië online, Opgehaald op 31 juli 2009
  361. ^ a b c d "Уписани студенти, 2018/2019. Школска година" (PDF). stat.gov.rs (in het Serviër). Statistisch kantoor van de Republiek Servië. 25 juni 2019. Opgehaald 30 juni 2019.
  362. ^ "Academische rangorde van werelduniversiteiten - 2013 - Top 500 universiteiten - Shanghai Ranking - 2013 - World University Ranking - 2013". Gearchiveerd van het origineel op 11 maart 2019. Opgehaald 27 oktober 2014.
  363. ^ Servië R & D -uitgaven als een aandeel van het BBP, 1960–2018 - KNOOA.COM
  364. ^ "Global Innovation Index 2021". World Intellectual Property Organisation. Verenigde Naties. Opgehaald 5 maart 2022.
  365. ^ "Global Innovation Index 2019". www.wipo.int. Opgehaald 2 september 2021.
  366. ^ "RTD - item". ec.europa.eu. Opgehaald 2 september 2021.
  367. ^ "Global Innovation Index". INSEAD Kennis. 28 oktober 2013. Opgehaald 2 september 2021.
  368. ^ srbija.gov.rs. "CERN Council neemt unaniem een ​​resolutie aan voor Servië om volledig lid te worden". www.srbija.gov.rs. Opgehaald 10 januari 2019.
  369. ^ "Servië wordt CERN -lidstaat". N1 srbija (in het Serviër). 14 december 2018. Gearchiveerd van het origineel Op 10 januari 2019. Opgehaald 10 januari 2019.
  370. ^ "BLIC Online - Više OD 10.000 naaučnika napustilo srbiju". BLIC online. Opgehaald 27 oktober 2014.
  371. ^ "Servië genereert voor het eerst meer dan 1 BLN Euro in ICT -export". 25 februari 2019.
  372. ^ Holman, Luke; Stuart-Fox, Devi; E. Hauser, Cindy (april 2018). "De genderkloof in de wetenschap: hoe lang duurt het voordat vrouwen even vertegenwoordigd zijn?". PLOS BIOLOGIE. 16 (4): E2004956. doen:10.1371/journal.pbio.2004956. PMC 5908072. Pmid 29672508.
  373. ^ "Sasa". Gearchiveerd van het origineel op 20 oktober 2014. Opgehaald 27 oktober 2014.
  374. ^ Wereld en zijn volkeren. Marshall Cavendish. 2010. ISBN 978-0-7614-7903-1.
  375. ^ Mihajlović, Radmila (2018). "De sporen van Serviërs volgen door Noord -Italië". Basis van de ontwikkeling van culturele toerisme. Rome: 37–39.
  376. ^ Čanak-Medić & Todić 2017.
  377. ^ Servië, RTS, Radio Televizija Srbije, radiopelevisie van. "Злакуско лончарство уписано на репрезентативну листу унеска". www.rts.rs. Opgehaald 16 december 2020.
  378. ^ Манастир милешева и бели аerken [Mileševa -klooster en de White Angel] (in Servisch). Toeristenorganisatie van preijepolje. Opgehaald 19 december 2014.
  379. ^ Turlej 2016, p. 193.
  380. ^ "Servische kunst". De koninklijke familie van Servië. 25 april 2020. Opgehaald 20 juni 2021.
  381. ^ "Spiritualiteit en materialiteit op Servische fresco's". Afrodita.rcub.bg.ac.rs. Opgehaald 28 april 2019.
  382. ^ "Viminacium & Smederevo Fort". www.turorama.com. Opgehaald 1 augustus 2019.
  383. ^ "Kunst in de achttiende en negentiende eeuw". rastko.rs. Opgehaald 21 maart 2013.
  384. ^ "Biedermeier van de 19e eeuw". www.galerijamaticesrpske.rs. Gearchiveerd van het origineel Op 10 januari 2019. Opgehaald 28 april 2019.
  385. ^ "19. Vek". Nedeljnik Vreme. 16 oktober 2013. Opgehaald 28 april 2019.
  386. ^ Mitchell, Laurence (2010). Servië. BRADT reisgidsen. p. 43. ISBN 978-1-84162-326-9.
  387. ^ "Romantiek van de 19e eeuw". www.galerijamaticesrpske.rs. Gearchiveerd van het origineel op 4 april 2017. Opgehaald 10 juni 2019.
  388. ^ "Schilderen en sculptuur in de twintigste eeuw". rastko.rs. Opgehaald 21 maart 2013.
  389. ^ Bills, John William (25 juni 2018). "De rijke geschiedenis van Servië's pirot tapijten". Cultuurtrip. Opgehaald 26 april 2019.
  390. ^ Milena Veselinovic, voor (22 december 2014). "Magie en mysterie geweven door draden van pirot tapijten". CNN. Opgehaald 26 april 2019.
  391. ^ "Lista Muzeja". muzejirade.com. Gearchiveerd van het origineel op 17 april 2019. Opgehaald 17 april 2019.
  392. ^ "International Collection - National Museum Belgrado". Mijn voor altijd reizen. 23 februari 2019. Opgehaald 26 april 2019.
  393. ^ "Geschiedenis". Encyclopedia Britannica. Opgehaald 20 juni 2021.
  394. ^ "Miroslav evangelie - manuscript uit 1180". UNESCO Memory of the World Program. 19 januari 2014. Opgehaald 14 december 2009.
  395. ^ "Stara Književnost" (in het Serviër). rastko.rs. Opgehaald 20 maart 2013.
  396. ^ Dragnich 1994, p. 29–30.
  397. ^ Bracewell, Wendy (2003). "De trotse naam van Hadjaks". In Naimarkan, Norman M.; Case, Holly (eds.). Joegoslavië en zijn historici: inzicht in de Balkanoorlogen van de jaren negentig. Stanford University Press. pp. 25–. ISBN 978-0-8047-8029-2.
  398. ^ Volksmärchen der Serben: der goldene apfelbaum und die neun pfaUinnen, op Zeno.org.
  399. ^ "OD Stare K Novoj Književnosti (Barokne Tenquencije)" (in het Serviër). rastko.rs. Opgehaald 20 maart 2013.
  400. ^ "Prosvećenost I Počeci Nove Književnosti" (in het Serviër). rastko.rs. Opgehaald 20 maart 2013.
  401. ^ "Predomantizam (Književnost Vukovog Doba)" (in het Serviër). rastko.rs. Opgehaald 20 maart 2013.
  402. ^ "Romantizam" (in het Serviër). rastko.rs. Opgehaald 20 maart 2013.
  403. ^ "Realizam" (in het Serviër). rastko.rs. Opgehaald 20 maart 2013.
  404. ^ "Posleratna Književnost" (in het Serviër). rastko.rs. Opgehaald 20 maart 2013.
  405. ^ "Dictionary of the Khazars - милорад павић". www.khazars.com. Gearchiveerd van het origineel op 25 april 2019. Opgehaald 26 april 2019.
  406. ^ Snel 2004, p. 209.
  407. ^ Deliso 2009, p. 110.
  408. ^ Vidan 2016, p. 494.
  409. ^ Hawkesworth 2000, p. 15.
  410. ^ Hawkesworth 2000, p. 203.
  411. ^ Juraga 2002, p. 204.
  412. ^ Lucić 2007.
  413. ^ Šuber & Karamanić 2012, pp. 327–328.
  414. ^ Haag 2002, p. 124.
  415. ^ "Narodna Biblioteka IMA Sest Miliona Knjiga - Google Search". www.google.com. Opgehaald 17 november 2019.
  416. ^ "Vesti Online / Scena / Kultura / Narodna Biblioteka Slavi 180. Rođendan". Vesti online. Opgehaald 27 oktober 2014.
  417. ^ "The Matica Srpska Library". Opgehaald 27 oktober 2014.
  418. ^ 2013 Book Fair in cijfers Gearchiveerd 11 november 2013 op de Wayback -machine Belgrado Book Fair.
  419. ^ "Aleksandar Gatalica wint een nin literaire prijs". De Balkan dagelijks. Gearchiveerd van het origineel op 9 oktober 2014. Opgehaald 27 oktober 2014.
  420. ^ "Vladimir Tabasevic -winnaar van Nin Literary Award". Servische monitor. 16 januari 2019. Opgehaald 27 april 2019.
  421. ^ "Projekat Rastko: Istorija Srpske Kulture". Rastko.rs. Opgehaald 24 mei 2012.
  422. ^ "Stevan Stojanović Mokranjac (1856–1914)". Riznicasrpska.net. 28 september 1914. Opgehaald 24 mei 2012.
  423. ^ Sterbik, Anita. "Istorija Nacionalne Muzike 1. Muzika U Srednjeveknoj Srbiji (Izvori, Duhovna I Svetovna Muzika)" ". www.academia.edu (in Bosnisch).
  424. ^ Đurković, Miša (2004). "Ideološki I Politički sukobi Oko popularne Muzike u srbiji" (PDF). Institut Za EVROPSKE STUDIJE: 275. Gearchiveerd van het origineel (PDF) op 8 augustus 2019. Opgehaald 26 april 2019.
  425. ^ "Roksanda Pejovic - Muzikale compositie en uitvoering van de achttiende eeuw tot heden". rastko.rs. Opgehaald 21 maart 2013.
  426. ^ Dorich, William (21 november 2011). Een korte geschiedenis van Servische muziek. Bookbaby. p. 126. ISBN 978-1-882383-91-7.
  427. ^ O horu rts PTC
  428. ^ "Roksanda Pejovic - middeleeuwse muziek". rastko.rs. Opgehaald 21 maart 2013.
  429. ^ "Op de 18e editie vierde Exit de beste grote Europese festivaltitel met 200.000 bezoekers!". Exit Festival 2019. 18 juli 2018. Opgehaald 9 juni 2019.
  430. ^ Gordy, Eric D. (1 september 2000). "Turbaši en Rokeri als ramen in de sociale kloof van Servië". Balkanologie. Revue d'études pluridisciplinaires (in het Frans). 4 (Vol. IV, N ° 1). doen:10.4000/balkanologie.774. ISSN 1279-7952.
  431. ^ Mijatovic, Brana (zomer 2008). ""Stenen gooien naar het systeem": rockmuziek in Servië in de jaren negentig ". Muziek en politiek. II (2). doen:10.3998/mp.9460447.0002.203. HDL:2027/spo.9460447.0002.203. ISSN 1938-7687.
  432. ^ RTS, Radio Televizija Srbije, Radio Television of Servië. "Србија - једини дебитант који је победио на на" песми евровизије "". www.rts.rs. Opgehaald 15 mei 2020.
  433. ^ Slavková, Markéta. "In navolging van de beats van turbo-folk: populaire muziek en nationalisme in Ex-Jugoslavië". www.academia.edu.
  434. ^ Eurovicious. "Turbofolk: Hoe Servië's rare en prachtige popmuziek uit de kou kwam". The Calvert Journal. Opgehaald 26 april 2019.
  435. ^ "Servië zingende ster Ceca aangeklaagd". 29 maart 2011. Opgehaald 26 april 2019.
  436. ^ "Servische schuldige genoegens: wie is bang voor turbo folk? | Bturn". Opgehaald 26 april 2019.
  437. ^ "Lepa Brena:" A Joegoslav " - Herinnerend aan Joegoslavië". Opgehaald 12 september 2019.
  438. ^ "Boban en Marko Marković Brass Band -". 25 januari 2016. Opgehaald 27 april 2019.
  439. ^ "Sabor Trubača Guča". www.guca.rs. 2 september 2007. Opgehaald 14 november 2010.
  440. ^ "Interessante feiten over exit". exitfest.org. Gearchiveerd van het origineel op 25 januari 2013. Opgehaald 20 maart 2013.
  441. ^ "Joakim Vujic Bio". joakimvujic.com. Gearchiveerd van het origineel op 8 oktober 2009. Opgehaald 20 maart 2013.
  442. ^ Strategija Razvoja Kulture Republike Srbije OD 2019. Do 2029.
  443. ^ "Bitef History". Bitef.com. Gearchiveerd van het origineel op 5 juni 2013. Opgehaald 20 maart 2013.
  444. ^ Deliso, Christopher (30 december 2008). Cultuur en gewoonten van Servië en Montenegro. ABC-Clio. p. 136. ISBN 978-0-313-34437-4.
  445. ^ "Petar Marjanovic - het theater". rastko.rs. Opgehaald 21 maart 2013.
  446. ^ "Restaurant najstariJi Srpski igrani -film" (in het Serviër). RTS.RS. 26 november 2011. Opgehaald 15 september 2012.
  447. ^ "Razvoj filma i kinematografije u srbiji". Netsrbija.net. Opgehaald 24 mei 2012.
  448. ^ "Filmski Centar Srbije". fcs.rs. Opgehaald 27 april 2019.
  449. ^ "Servië". Filmneweurope.com. Opgehaald 19 november 2021.
  450. ^ "Povećan Broj Publike U Bioskopima U Srbiji". Seecult.org. Opgehaald 19 november 2021.
  451. ^ "PFI Studios".
  452. ^ "Nieuwe pagina 2". Gearchiveerd van het origineel op 25 februari 2014. Opgehaald 27 oktober 2014.
  453. ^ "Архив јггословенске кинотеке". www.kinoteka.org.rs. Opgehaald 10 juni 2019.
  454. ^ "Emir Kusturica Bio". kustu.com. Opgehaald 20 maart 2013.
  455. ^ "Servische filmicoon Milena Dravic sterft na lange ziekte". Radiofreeeurope/radioliberty. Opgehaald 26 april 2019.
  456. ^ "PRIZRENSKA SVILA I STARI SRPSKI NAKIT - KAKO JE MILENA DRAVIć Haljinom Očarala Kan". Blic.rs (in het Serviër). Opgehaald 18 september 2019.
  457. ^ "Servische Jasna đuričić wint de beste actrice -prijs van de Europese Academie". 11 december 2021.
  458. ^ "Ustav republike srbije". Gearchiveerd van het origineel op 11 oktober 2014. Opgehaald 27 oktober 2014.
  459. ^ "2019 World Press Freedom Index | RSF". Gearchiveerd van het origineel op 23 augustus 2019. Opgehaald 23 augustus 2019.
  460. ^ "Servië". Gearchiveerd van het origineel op 10 oktober 2014. Opgehaald 27 oktober 2014.
  461. ^ Law, Z. S. (23 september 2016). "Miloš Stojković geciteerd in Servische dagelijkse krant". ZS. Opgehaald 21 september 2019.
  462. ^ "Kranten-Balkanmediakonrad-Adenauer-Stiftung E.V." Balkanmedia. Opgehaald 21 september 2019.
  463. ^ "Internet Napreduje, Ali Televizija se I Dalje Gleda".
  464. ^ "Gledanost Televizije U 2019. Godini".
  465. ^ "Национално покривање". Gearchiveerd van het origineel op 10 oktober 2014. Opgehaald 27 oktober 2014.
  466. ^ a b "Statistisch jaarboek" (PDF). pod2.stat.gov.rs. PBC. 2016.
  467. ^ "O nama". Gearchiveerd van het origineel op 17 oktober 2014. Opgehaald 27 oktober 2014.
  468. ^ "ABC Srbije, Maj 2013: Tiraž" Scandala "Porastao 17% u odnosu na prošli mesec!". Opgehaald 27 oktober 2014.
  469. ^ "Povećan Broj Medija U Srbiji, 250 Više Nego 2016. Godine". Gearchiveerd van het origineel Op 19 augustus 2018. Opgehaald 6 februari 2018.
  470. ^ "Alexa - Topsites in Servië". Opgehaald 27 oktober 2014.
  471. ^ Meynink 2011, p. 330.
  472. ^ "Het grootste vleesfeest opent in de Servische barbecuekapitaal van Leskovac - Engels.news.cn". Xinhua. 21 maart 2017. Gearchiveerd van het origineel op 24 juni 2021. Opgehaald 19 juni 2021.
  473. ^ Meynink 2011, p. 329–330.
  474. ^ "Voedsel". Servië. Travel. Gearchiveerd van het origineel op 20 april 2013. Opgehaald 20 maart 2013.
  475. ^ "Wijntradities en cultuur in Servië". www.visitserbia.org. Gearchiveerd van het origineel op 7 januari 2019. Opgehaald 6 januari 2019.
  476. ^ Vlahović, Branislav; Puškarić, Anton; Maksimović, Branka (december 2009). Concurrentievermogen van wijnexport uit de Republiek Servië (PDF). 113e EAAE Seminar "De rol van kennis, innovatie en menselijk kapitaal in multifunctionele landbouw en territoriale plattelandsontwikkeling", Belgrado, Republiek Servië, 9-11 december 2009. p. 2.
  477. ^ "Servië: essentiële informatie". De voogd. 8 december 2006. Opgehaald 19 juni 2021.
  478. ^ "Een gids voor lagers» Brewer World-alles over bier is hier ". Brewer World-alles over bier is hier. 5 april 2021. Opgehaald 19 juni 2021.
  479. ^ Christie, Jordanne (2 november 2019). Jelen. Open Library Publishing Platform - Pressbooks voor postsecundaire opvoeders van Ontario. Gearchiveerd van het origineel op 24 juni 2021. Opgehaald 19 juni 2021.
  480. ^ "Products" Lav "Lav" Carlsberg Group ". Carlsberg Group. Opgehaald 19 juni 2021.
  481. ^ "Karslberg Ulaže 15 mil. € U Srbiju - biz". B92.net (in het Kroatische). 20 augustus 2007. Opgehaald 19 juni 2021.
  482. ^ Stefanović, Maja (17 oktober 2016). "Hoe Servië koffie dronk naar een heel nieuw niveau - omioo". Medium. Opgehaald 19 juni 2021.
  483. ^ "Football Association of Servië - officiële website". Opgehaald 27 oktober 2014.
  484. ^ "Servië's eindeloze lijst met wonderkids". Sportslens. 27 januari 2010. Opgehaald 9 mei 2022.
  485. ^ Poli, Raffaele; Rooc, Ravenel; Roger, Besson (oktober 2015). "Landen exporteren in het wereldvoetbal" (PDF). Cies voetbal Observatorium Maandelijks rapport: 2.
  486. ^ "Partizan v Red Star Belgrado: The Derby die een land verdeelt en verenigt". 21 september 2018. Opgehaald 26 april 2019.
  487. ^ "Basketbal is geen gewone sport in Servië". B92.net. Opgehaald 26 april 2019.
  488. ^ "Kan Servië weer op het goede spoor komen, Griekenland ontkennen dat ze naar 10-0 gaan?". Fiba.basketball. Opgehaald 26 april 2019.
  489. ^ "Srbija prva, Hrvatska Treća Po Broju Igrača U nba".
  490. ^ "Osvojene Medalje". Waterpoloserbia.org. Opgehaald 20 maart 2013.
  491. ^ Priyansh. "Novak Djokovic wordt de eerste man die alle slams op drie oppervlakken vasthoudt, dawnt zijn tijdperk". De draad. Gearchiveerd van het origineel op 6 juni 2016. Opgehaald 6 juni 2016.
  492. ^ "Servië wint de eerste Davis Cup -titel". ESPN. 5 december 2010. Opgehaald 6 december 2010.

Bronnen

Externe links